10 sự kiện nổi bật ngành Công Thương năm 2024

Trên cơ sở bình chọn của các đơn vị thuộc Bộ và các cơ quan báo chí ngành Công Thương, ngày 23/12/2024, Bộ Công Thương công bố 10 sự kiện nổi bật ngành Công Thương năm 2024.

Thứ nhất, 2024 là năm đột phá trong công tác tham mưu chính sách

Bộ Công Thương tham mưu sửa đổi Luật Điện lực; Dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi); Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả (sửa đổi), Luật Sản xuất sản phẩm công nghiệp trọng điểm, Nghị định 80 về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn, Nghị định 135 về cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ; dự thảo Nghị định mới về kinh doanh xăng dầu…)…

Tháo gỡ khó khăn cho các dự án năng lượng tái tạo như tái khởi động Chương trình phát triển điện hạt nhân và các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận; tháo gỡ khó khăn cho các dự án năng lượng tái tạo; tách A0 ra khỏi EVN; khắc phục lãng phí lên đến 13 tỷ USD và giải quyết được nhiều vướng mắc.

Nửa đầu năm 2024 Bộ Công Thương đã nhanh chóng xây dựng, tham vấn ý kiến, trình Chính phủ ban hành và ban hành Kế hoạch thực hiện 4 quy hoạch ngành quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 gồm Quy hoạch điện VIII, Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia; quy hoạch khoáng sản; quy hoạch hạ tầng dự trữ, cung ứng xăng dầu, khí đốt quốc gia Trong đó nêu rõ các nhiệm vụ, trách nhiệm cụ thể; đề xuất cơ chế, chính sách; các giải pháp thực hiện quy hoạch…Đây là cơ sở quan trọng để các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp triển khai một cách thuận lợi, hiện thực hoá các Chiến lược.

Kỳ tích Đường dây 500 kV mạch 3 và doanh thu kỷ lục của ngành dầu khí

Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối với tổng chiều dài khoảng 519 km, có quy mô 1.177 cột; trong đó, cột cao nhất là 145 m, cột nặng nhất tới 415 tấn, thi công trong các điều kiện thời tiết khắc nghiệt và đi qua nhiều địa hình hiểm trở. Song với tinh thần chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, sự chủ động, sáng tạo trong điều hành của Bộ Công Thương và các bộ, ngành, địa phương, chỉ sau hơn 6 tháng thi công với khối lượng công việc khổng lồ và vượt qua những điều tưởng như không thể để về đích.

Dự án là minh chứng cho niềm tin và sức mạnh đại đoàn kết, sự chung sức, đồng lòng, sự vào cuộc cả hệ thống chính trị; quyết tâm đổi mới, linh hoạt sáng tạo trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, tạo thêm động lực, thể hiện tinh thần đã nói là làm, đã cam kết là thực hiện; biến không thể thành có thể, vượt khó vươn mình vì lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết.

Đây là một kỳ tích không chỉ riêng của ngành điện mà còn là kỳ tích của Việt Nam khi thi công thần tốc một công trình khó, trong một khoảng thời gian ngắn kỷ lục. Đặc biệt trong điều kiện thời tiết khó khăn, bất lợi, địa hình phức tạp, hiểm trở.

Ngành Dầu khí hướng tới vượt ngưỡng 1 triệu tỷ đồng doanh thu 2024 khi kết quả sản xuất kinh doanh 11 tháng cơ bản hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu trọng yếu, đạt 903.843 tỷ đồng, tăng 7% so với cùng kỳ 2023. Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) chuẩn bị động lực cho mục tiêu tăng trưởng hơn 10% trong năm 2025.

Đặc biệt, Petrovietnam đã triển khai các dự án trọng điểm quy mô siêu lớn, phức tạp, công nghệ cao như chuỗi dự án khí - điện Lô B - Ô Môn và dự án Lạc Đà Vàng.

Kim ngạch xuất nhập khẩu tiến tới mốc lịch sử khoảng 800 tỷ USD, cao nhất từ trước tới nay

Tổng kim ngạch xuất khẩu hướng tới mốc 800 tỷ USD, tăng 15%, cao gần gấp 2,5 lần so với mục tiêu kế hoạch Chính phủ giao là khoảng 6%; trong đó xuất khẩu trên 400 tỷ USD, tăng 14,4%; nhập khẩu tăng 16,4%, cán cân thương mại duy trì xuất siêu ở mức cao, khoảng gần 25 tỷ USD, ghi nhận xuất siêu năm thứ 9 liên tiếp.

Cả nước có 36 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD (cùng kỳ năm trước chỉ có 33 mặt hàng), chiếm 94,1% tổng kim ngạch xuất khẩu (có 7 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 66,5%). 44 mặt hàng nhập khẩu đạt giá trị trên 1 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 92,6% tổng kim ngạch nhập khẩu (có 5 mặt hàng nhập khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 51,4%).

Công nghiệp phục hồi mạnh mẽ, tăng trưởng ngoạn mục

Tính chung 11 tháng năm 2024, chỉ số sản xuất ngành công nghiệp ước tăng 8,4%, cao hơn rất nhiều so với con số tăng trưởng 0,9% của cùng kỳ năm 2023.

Trong đó, ngành chế biến, chế tạo tăng 9,7% (cùng kỳ năm 2023 tăng 1,0%), đóng góp 8,5 điểm phần trăm vào mức tăng chung, trở lại vai trò là động lực chính cho tăng trưởng kinh tế. Sản xuất công nghiệp cũng phục hồi và tăng trưởng trên diện rộng, với chỉ số sản xuất công nghiệp tăng trưởng ở 60/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Đột phá khai mở thị trường tiềm năng lớn ở Trung Đông, Châu Phi, Nam Âu và thị trường Halal 

Ngày 28/10/2024, sau hơn 01 năm đàm phán, Việt Nam và UAE đã ký kết thành công Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Việt Nam-UAE (Hiệp định CEPA). Đây là FTA đầu tiên Việt Nam ký với một nước Ả-rập, mở ra chương mới trong quan hệ hợp tác kinh tế thương mại giữa Việt Nam với UAE. Hiệp định có sức lan toả mạnh mẽ tạo tiếng vang, cuộc đua marathon mới trong ký kết các FTA với các nước Trung Đông-châu Phi thời gian tới; trước mắt là các nước Saudi Arabia, Ai Cập, Quatar...

Thương mại điện tử vượt mốc 25 tỷ USD, tăng trưởng 20% so với năm 2023

Thương mại điện tử Việt Nam tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng 18 - 25% mỗi năm. Năm 2024, dự báo quy mô thị trường thương mại điện tử sẽ vượt mốc 25 tỷ USD, tăng 20% so với năm 2023, chiếm tỷ trọng khoảng 9% so với tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước. Hiện quy mô thị trường thương mại điện tử chiếm 2/3 giá trị kinh tế số của cả nước và giúp Việt Nam lọt Top 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử hàng đầu thế giới.

Thị trường trong nước tăng trưởng vững chắc 9%

Năm 2024, tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước tăng 9% so với năm 2023, đạt mục tiêu kế hoạch ở mức cao. Tăng trưởng thị trường trong nước đã góp phần giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Sau 15 năm triển khai Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, hàng nội địa chiếm tỷ trọng lớn từ 80 - 90% tại hệ thống phân phối, siêu thị doanh nghiệp Việt Nam và nước ngoài; tại hệ thống chợ là 60 - 65%...Năm 2024, Bộ Công Thương xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định số 60/2024/NĐ-CP về phát triển và quản lý chợ.

Nâng giá trị thương hiệu quốc gia của Việt Nam lần đầu vượt mốc 500 tỷ USD, xếp hạng 32 thế giới

Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam năm 2024 với chủ đề “Vươn mình tiến vào kỷ nguyên xanh” với hàng ngàn sự kiện xúc tiến thương mại được tổ chức ở cấp quốc tế, quốc gia và cấp vùng với quy mô lớn nhất từ trước tới nay... đã giúp khơi thông dòng chảy hàng hóa Việt Nam.

Theo Brand Finance, giá trị thương hiệu quốc gia của Việt Nam năm 2024 đạt 507 tỷ USD, xếp hạng 32/193 quốc gia, tăng 1 bậc và 2% về giá trị so với năm 2023.

Nỗ lực giảm được 90% chi phí tuân thủ và hàng trăm ngàn lượt thực hiện các thủ tục hành chính về xúc tiến thương mại.

Phòng vệ thương mại tích cực, chủ động, vững chắc

Trong gần 30 vụ việc phòng vệ thương mại do nước ngoài khởi xướng mới năm 2024, hàng hoá xuất khẩu Việt Nam phải đối mặt với 5 vụ việc kép (vừa điều tra chống bán phá giá vừa điều tra chống trợ cấp), đặc biệt điều tra chống trợ cấp lên tới 6 vụ việc.

Năm 2024, Nam Phi lần đầu tiên điều tra với Việt Nam, đưa tổng số nước/vùng lãnh thổ từng điều tra phòng vệ thương mại với ta thành 25 thị trường.

Hoa Kỳ vẫn là thị trường khởi xướng nhiều vụ việc nhất, chiếm khoảng 1/3 số vụ việc. Bên cạnh các vụ việc mới khởi xướng, Bộ Công Thương đã tham mưu và chủ trì, xử lý thành công phần lớn trong hơn 100 vụ việc từ những năm trước vẫn đang trong quá trình điều tra/rà soát áp dụng biện pháp.

Đề xuất tinh giản gần 18% số đầu mối đơn vị thuộc Bộ

Ngay sau khi Nghị quyết số 18 được ban hành, Bộ Công Thương đã cơ cấu tại tổ chức, kết thúc hoạt động của Tổng cục Quản lý thị trường, sắp xếp, tinh gọn bộ má. Bộ Công Thương chủ động đề xuất tinh giản gần 18% số đầu mối đơn vị thuộc Bộ.