10 tháng, Việt Nam chi khoảng 2,73 tỷ USD nhập khẩu thủy sản

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, kim ngạch nhập khẩu thủy sản của Việt Nam trong tháng 10 đạt hơn 304 triệu USD, phản ánh nhu cầu bổ sung nguyên liệu cho chế biến và tiêu thụ nội địa khi sản lượng nuôi trồng và khai thác trong nước chưa đáp ứng đủ.

Việt Nam chủ yếu nhập thủy sản từ Ấn Độ, Indonesia và Na Uy, chiếm lần lượt 15%, 14,2% và 10,7% tổng giá trị, bên cạnh một số thị trường khác. So với cùng kỳ năm trước, nhập khẩu từ Ấn Độ tăng gấp đôi, từ Indonesia tăng 58% và từ Na Uy tăng 17%, cho thấy Việt Nam ngày càng phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nước ngoài, đặc biệt vào giai đoạn cao điểm phục vụ xuất khẩu.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), cả nước có hơn 600 nhà máy chế biến phục vụ các thị trường Mỹ, EU, Nhật Bản và Trung Quốc. Tuy nhiên, nguồn cung nội địa đặc biệt là tôm, cá biển và hải sản cao cấp vẫn thiếu ổn định, khiến nhiều doanh nghiệp phải nhập khẩu để duy trì công suất và đáp ứng đơn hàng trong bối cảnh giá nguyên liệu trong nước cao hơn thế giới.

Ấn Độ là một trong ba nước xuất khẩu tôm lớn nhất thế giới. Tôm Ấn Độ rẻ hơn 10-15% so với tôm trong nước, giúp doanh nghiệp mở rộng lựa chọn ở phân khúc giá thấp. Indonesia cung cấp cá ngừ, mực và hải sản xa bờ, bù đắp sản lượng thiếu hụt trong nước. Na Uy xuất khẩu cá hồi, cá tuyết và các loại hải sản nước lạnh, phục vụ phân khúc cao cấp và tiêu dùng nội địa.

Theo Hội đồng Hải sản Na Uy (NSC), Việt Nam là một trong năm thị trường tăng trưởng nhanh nhất của hải sản Na Uy, sau Trung Quốc, Hàn Quốc, Anh và Hà Lan. Xuất khẩu hải sản Na Uy sang Việt Nam đã tăng liên tục 5 năm qua, riêng cá hồi đạt hơn 24.000 tấn năm ngoái, đưa Việt Nam trở thành thị trường lớn nhất của Na Uy tại Đông Nam Á. Các sản phẩm này phục vụ cả nhà hàng, bán lẻ và chế biến tái xuất sang các nước châu Á.

Mặc dù nhập khẩu giúp doanh nghiệp linh hoạt hơn trong đáp ứng đơn hàng và đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, song sự phụ thuộc quá lớn vào nguồn nguyên liệu ngoại đang tạo ra sức ép không nhỏ lên ngành nuôi trồng trong nước.

Khi doanh nghiệp có thể dễ dàng tiếp cận nguồn nguyên liệu giá thấp từ nước ngoài, họ giảm dần sự gắn bó với nông dân, ngư dân trong nước, khiến chuỗi giá trị nội địa trở nên mong manh. Điều này đặc biệt nguy hiểm trong bối cảnh ngành thủy sản đang cần củng cố năng lực để giữ vững vị thế trên thị trường toàn cầu.

Theo các chuyên gia ngành hàng, để phát triển bền vững, Việt Nam cần đầu tư vào vùng nuôi đạt chuẩn quốc tế, giảm chi phí sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh. Khi tự chủ nguồn nguyên liệu, ngành thủy sản mới giữ được vị thế ổn định trên thị trường toàn cầu.