184 quốc gia đàm phán thất bại quanh "nỗi đau 8 tỷ tấn": 10 ngày đổi lấy sự tức giận, thất vọng

184 quốc gia tham gia đàm phán Hiệp ước về Nhựa của Liên Hợp Quốc suốt 10 ngày qua tại Geneva (Thụy Sĩ) chưa đạt được thỏa thuận toàn cầu về nhựa do bất đồng chủ yếu liên quan đến kiểm soát hóa chất và cắt giảm sản xuất nhựa.

Hai vấn đề mấu chốt chưa đạt được đồng thuận là (1) giảm tốc độ tăng trưởng nhanh chóng của ngành nhựa và (2) kiểm soát các hóa chất độc hại trong quá trình sản xuất nhựa.

Reuters cho biết, việc không đạt được đồng thuận khiến các đại biểu bày tỏ sự thất vọng, thậm chí tức giận vì các cuộc đàm phán kéo dài 10 ngày (từ 5 đến 15/8/2025) mà không có kết quả nào khả quan.

Bộ trưởng Bộ Chuyển đổi Sinh thái Pháp Agnes Pannier-Runacher phát biểu tại phiên bế mạc cuộc họp rằng bà "rất tức giận vì bất chấp những nỗ lực thực sự của nhiều người và tiến triển thực sự trong các cuộc thảo luận, vẫn không đạt được kết quả cụ thể nào" vì một số ít quốc gia "bị chi phối bởi lợi ích tài chính ngắn hạn" đã ngăn cản việc thông qua một hiệp ước đầy tham vọng.

Bà cho biết Pháp, EU và hơn 100 quốc gia từ mọi châu lục đã "làm mọi cách có thể" để đạt được thỏa thuận giảm sản xuất nhựa, cấm các sản phẩm nguy hiểm nhất và bảo vệ sức khỏe con người.

Khi các đại biểu rời khỏi cuộc họp của Liên Hợp Quốc vào sáng thứ Sáu 15/8, vẫn chưa có nhiều sự rõ ràng về hướng đi tiếp theo. Tuy nhiên, đã có sự thừa nhận rằng cần phải rút ra bài học và cần có một cách tiếp cận mới.

Hiện nay, 8 tỷ tấn rác nhựa hiện đang gây ô nhiễm toàn bộ Trái đất. Từ đỉnh Everest đến rãnh đại dương sâu nhất đều có nhựa, vi nhựa.

Trong nghiên cứu công bố trước thềm đàm phán của Giáo sư Philip Landrigan, bác sĩ nhi khoa và nhà dịch tễ học tại Đại học Boston (Mỹ) cho thấy, có khoảng 16.000 hóa chất được sử dụng trong nhựa, bao gồm chất độn, thuốc nhuộm, chất chống cháy và chất ổn định... Khoảng 4.200 hóa chất nhựa trong số đó được xem là "cực kỳ nguy hiểm". Hàng trăm hóa chất trong số đó là chất gây ung thư, đột biến gen, vô sinh...

Riêng 3 hóa chất bisphenol (BPA), chất chống cháy (PBDE) và chất hóa dẻo (DEHP) đã gây thiệt hại kinh tế lên tổng 1.500 tỷ USD mỗi năm tại 38 quốc gia trên thế giới.