7 sai lầm khi khởi nghiệp kinh doanh và cách tránh để thành công
Khởi nghiệp là con đường đầy thử thách, nơi tỷ lệ thất bại luôn cao hơn thành công. Theo CB Insights, 90% startup không thể tồn tại sau ba năm đầu hoạt động. Vậy đâu là những sai lầm phổ biến nhất khiến các doanh nghiệp non trẻ “chết yểu”? Bài viết dưới đây chỉ ra 7 nguyên nhân chính khiến khởi nghiệp thất bại cùng giải pháp thực tiễn giúp tăng tỷ lệ thành công ngay từ đầu.
1. Không nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng
Rất nhiều startup xuất phát từ đam mê cá nhân mà thiếu khảo sát thực tế về nhu cầu thị trường. Họ tin rằng ý tưởng của mình đủ độc đáo để thành công nhưng lại không có bằng chứng xác thực về khách hàng tiềm năng, quy mô thị trường, hay đối thủ cạnh tranh.
Giải pháp:
Thực hiện khảo sát khách hàng, phỏng vấn sâu, phân tích dữ liệu thị trường và theo dõi hoạt động của đối thủ. Xác định rõ chân dung khách hàng mục tiêu trước khi đầu tư quy mô lớn.
2. Sản phẩm không giải quyết vấn đề thực tế
Không ít startup tập trung phát triển tính năng mới mẻ, nhưng sản phẩm lại không mang lại giá trị cụ thể cho khách hàng. Điều này dẫn đến việc sản phẩm đẹp nhưng không dùng được, hoặc thị trường không chấp nhận.
Giải pháp:
Bắt đầu từ nhu cầu thực sự của khách hàng, luôn hỏi "Sản phẩm này giải quyết vấn đề gì?", lấy phản hồi thường xuyên để điều chỉnh và hoàn thiện.
3. Thiếu kiểm soát dòng tiền
Theo CB Insights, 38% startup thất bại do hết tiền hoặc không kịp gọi vốn mới. Chi tiêu không kiểm soát, không có kế hoạch tài chính hoặc dự phòng rủi ro khiến doanh nghiệp dễ lâm vào khủng hoảng thanh khoản.
Giải pháp:
Xây dựng hệ thống quản lý dòng tiền, theo dõi sát sao thu chi, lập kế hoạch tài chính ít nhất 12 tháng và luôn có phương án dự phòng cho tình huống xấu nhất.

4. Chọn sai đội ngũ đồng sáng lập hoặc nhân sự chủ chốt
Khởi nghiệp không phải là cuộc chơi của cá nhân. Nếu đội ngũ thiếu kỹ năng bổ trợ, hoặc chỉ dựa vào mối quan hệ thân quen mà thiếu cam kết lâu dài, startup dễ gặp mâu thuẫn nội bộ, ảnh hưởng đến vận hành và phát triển.
Giải pháp:
Tuyển chọn đội ngũ có kỹ năng bổ trợ nhau (kỹ thuật, tài chính, marketing…), đặt ra quy tắc làm việc ngay từ đầu và thường xuyên đánh giá hiệu quả phối hợp.
5. Thiếu kế hoạch kinh doanh và mục tiêu rõ ràng
Nhiều startup "làm trước nghĩ sau", không có bản kế hoạch kinh doanh cụ thể về lộ trình, marketing, tài chính, hoặc các chỉ tiêu đo lường hiệu quả.
Giải pháp:
Xây dựng kế hoạch kinh doanh cơ bản, đặt mục tiêu rõ ràng cho từng giai đoạn, theo dõi sát và điều chỉnh linh hoạt theo tình hình thực tế.
6. Thiếu tập trung, dàn trải nguồn lực
Ở giai đoạn đầu, nhiều doanh nghiệp bị cuốn vào việc mở rộng sản phẩm hoặc thị trường quá nhanh, dẫn đến nguồn lực bị phân tán, không đạt hiệu quả ở bất kỳ mảng nào.
Giải pháp:
Ưu tiên tập trung vào một sản phẩm/dịch vụ hoặc thị trường ngách, làm thật tốt trước khi mở rộng sang lĩnh vực khác.
7. Dễ bỏ cuộc khi gặp khó khăn
Khởi nghiệp là hành trình nhiều thử thách, thất bại là chuyện thường gặp. Không ít founder nản chí, từ bỏ khi doanh số không như kỳ vọng hoặc bị đối thủ vượt mặt.
Giải pháp:
Trang bị tâm lý vững vàng, sẵn sàng đối mặt khó khăn, học hỏi từ thất bại và không ngại xin tư vấn từ người có kinh nghiệm. Tin vào mục tiêu dài hạn nhưng linh hoạt thay đổi cách tiếp cận khi cần thiết.

Kết luận
Khởi nghiệp luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhưng hiểu rõ những sai lầm phổ biến và có chiến lược phòng tránh sẽ giúp tăng tỷ lệ thành công. Đầu tư vào nghiên cứu thị trường, kiểm soát dòng tiền, xây dựng đội ngũ mạnh và giữ vững sự kiên trì là nền tảng để startup phát triển bền vững. Thị trường luôn dành cơ hội cho những người chuẩn bị kỹ lưỡng và biết thích nghi.
Minh Quân
Từ tháng 6 này, nhiều chính sách mới về thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh; thanh tra; chế độ chính sách đối với chuyên gia cao cấp, bảo hiểm y tế... sẽ có hiệu lực thi hành.