Ấn Độ mua dầu "đại hạ giá" của Moscow và Trung Quốc có thể là nước tiếp theo: Ai có thể hạ gục ngành công nghiệp dầu mỏ Nga khi gần 3 tỷ người đang có nhu cầu?

Các nhà nghiên cứu cho biết, có "sự gia tăng đáng kể" trong việc vận chuyển dầu của Nga cho Ấn Độ kể từ tháng 3 sau khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Và New Delhi có vẻ sẽ mua dầu rẻ từ Moscow nhiều hơn nữa.

Họ còn nói rằng Trung Quốc, vốn đã là khách hàng mua dầu lớn nhất của Nga, cũng được cho là sẽ mua thêm dầu từ Nga với mức chiết khấu sâu.

Điều này có nghĩa dầu thô Nga sẽ không ế ẩm.

Matt Smith, nhà phân tích dầu mỏ hàng đầu tại Kpler, cho biết: "Chúng tôi tin rằng Trung Quốc và Ấn Độ sẽ đẩy mạnh mua dầu thô của Nga được giảm giá mạnh."

Các nhà phân tích cho biết, các lệnh trừng phạt sẽ để lại khoảng trống trên thị trường khi Nga nhận thấy rằng mình có lượng dầu thô dư thừa mà nước này không thể bán được.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế: "Dầu thô Urals từ Nga đang được chào bán với mức chiết khấu kỷ lục, nhưng cho đến nay, sự tiêu thụ vẫn còn hạn chế, với các nhà nhập khẩu dầu châu Á phần lớn gắn bó với các nhà cung cấp truyền thống ở Trung Đông, Mỹ Latinh và châu Phi".. Dầu thô Urals là hỗn hợp dầu chính mà Nga xuất khẩu.

IEA cho biết: "Kể từ giữa tháng 3, chúng tôi thấy khả năng nguồn cung dầu 3 triệu thùng/ngày của Nga sẽ ngừng hoạt động bắt đầu từ tháng 4, nhưng tình hình có thể tệ hơn nếu các hạn chế hoặc sự lên án của công chúng leo thang".

Theo lời của chủ tịch Transversal Consulting là Ellen Wald nói với CNBC, một vài công ty kinh doanh và khai thác - chẳng hạn như Glencore và Vitol - đã giảm giá lần lượt 30 USD và 25 USD/thùng hai tuần trước cho dầu Urals.

Những chuyến hàng chở dầu từ Nga đến Ấn Độ

Ông Smith nói với CNBC, việc vận chuyển dầu thô của Nga đến Ấn Độ rất ít, với 12 triệu thùng được giao trong cả năm 2021. Ông cho biết chưa thấy bất kỳ chuyến hàng nào khởi hành từ Nga đến Ấn Độ kể từ tháng 12.

Tuy nhiên, kể từ đầu tháng 3, 5 chuyến hàng chở dầu của Nga, tương đương khoảng 6 triệu thùng, đã được chất và chuyển đến Ấn Độ. Chuyến vận chuyển này dự kiến sẽ được dỡ hàng vào đầu tháng 4, ông nói với CNBC trong một email.

Nguồn nhập khẩu dầu của Ấn Độ

Ông Smith cho biết: "Đây là khoảng một nửa tổng khối lượng đã bán ra vào năm ngoái - là một mức tăng đáng kể."

Nga đã bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào ngày 24/2. Kể từ đó, các thị trường đã bị khuấy đảo bởi lo ngại về nguồn cung dầu bị thắt chặt khi Nga cung cấp một lượng đáng kể dầu và khí đốt cho thế giới. Nga xuất khẩu khoảng 5 triệu thùng dầu thô mỗi ngày, theo IEA.

Ấn Độ coi trọng quan hệ kinh tế hơn chính trị

Theo các nhà phân tích và một số phương tiện truyền thông, Ấn Độ có thể bắt đầu mua dầu rẻ hơn từ Nga với mức chiết khấu khoảng 20%. Dựa trên giá dầu thô hiện tại, điều đó sẽ giảm hơn 20 USD cho mỗi thùng.

Theo Samir N. Kapadia, người đứng đầu bộ phận thương mại của công ty tư vấn quan hệ chính phủ Vogel Group, Ấn Độ chỉ nhập khẩu dầu thô từ Nga với tỷ trọng danh nghĩa từ 2% đến 5% một năm. Theo truyền thống, New Delhi nhập dầu thô từ Iraq, Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) và Nigeria. Nhưng hiện tại tất cả các nước này đều đang tăng giá cao hơn, ông nói.

"Ngày nay, động lực của Chính phủ Ấn Độ là kinh tế, không phải chính trị. Ấn Độ sẽ luôn tìm kiếm một thỏa thuận trong chiến lược nhập khẩu dầu của họ. Thật khó để không thừa nhận giá dầu giảm 20% có ý nghĩa lớn như thế nào đối với nền kinh tế, đặc biệt là sau đại dịch và suy giảm tăng trưởng toàn cầu," Kapadia nói với CNBC trong một email.

Ngoài lợi ích của việc giảm giá, Ấn Độ cũng sẽ cân nhắc mối quan hệ hữu nghị với Nga trong việc bán dầu thô.

Ông Kapadia cho biết: "Ấn Độ là nhà nhập khẩu dầu lớn thứ ba trên thế giới và hiện tại, họ đang cân nhắc lựa chọn hợp tác với một "người bạn cũ". Cho đến nay, Ấn Độ cũng như Trung Quốc đều bỏ phiếu trắng trong một cuộc bỏ phiếu của Liên Hợp Quốc để lên án chiến dịch của Nga đối với Ukraine."

Cả hai quốc gia đã có một lịch sử lâu đời. Theo ông Kapadia, Nga đã hỗ trợ Ấn Độ trên nhiều lĩnh vực, bao gồm việc cung cấp các trang bị liên quan đến quân sự và quốc phòng - chiếm tới 60% nhu cầu của quốc gia châu Á. Vào cuối những năm 1950, Ấn Độ cũng dựa vào Nga để thực hiện các thỏa thuận hoán đổi tiền tệ rupee-ruble để tài trợ cho hàng hóa nhập khẩu của mình khi mối quan hệ trước đây bị phá vỡ, Kapadia cho biết.

Nga cũng đã hỗ trợ Ấn Độ trong các vấn đề quan trọng như tranh chấp với Trung Quốc và Pakistan xung quanh lãnh thổ Kashmir.

Kapadia cho biết: "Áp lực của Nhà Trắng nhằm hạn chế mua dầu thô từ Nga đã bị Delhi phớt lờ như không hề nghe thấy. Câu hỏi thực sự sẽ là Mỹ và châu Âu phản ứng như thế nào với Ấn Độ nếu họ bày tỏ thiện chí với Nga bằng cách cung cấp một đầu ra cho dầu của đất nước đang hứng chịu nhiều lệnh trừng phạt".

Dân số Ấn Độ là 1,38 tỷ người.

Không có gì ngạc nhiên nếu Trung Quốc mua thêm dầu của Nga

Các nhà phân tích cho rằng Trung Quốc, nước nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới, cũng sẽ mua dầu giảm giá từ Nga.

Theo IEA, gã khổng lồ châu Á đã là khách hàng mua dầu lớn nhất của Nga và đã mua trung bình mỗi ngày 1,6 triệu thùng dầu thô của Nga vào năm 2021.

"Trung Quốc vẫn đang nhập khẩu dầu của Nga, nhưng có khả năng sẽ tăng lượng mua nếu họ có thể thanh toán bằng đồng nhân dân tệ và được chiết khấu. Về cơ bản, Nga bị áp lực vì họ đang gặp khó khăn trong việc bán dầu của mình", bà Wald nói với CNBC.

"Trung Quốc thích dầu giá rẻ hơn nhiều. Cái giá 90 USD là quá cao đối với Trung Quốc. Nếu họ có thể mua dầu của Nga với giá chiết khấu, đặc biệt là một số chiết khấu này khá đáng kể - giảm 30 USD so với tiêu chuẩn, thì tôi thực sự không thấy điều gì có thể ngăn Trung Quốc mua nhiều dầu của Nga", bà Wald nói.

Bà cũng cho biết sự gia tăng lượng mua dầu của Trung Quốc có thể ảnh hưởng đến giá dầu.

Nguồn nhập khẩu dầu của Trung Quốc

"Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu chúng ta thấy nhiều dầu Nga chuyển đến Trung Quốc và sau đó có khả năng là các nhà cung cấp khác như Kuwait, UAE, thậm chí một số dầu của Saudi Arabia chuyển đến. Nhưng thực tế là Trung Quốc sẽ có thể nhận được sự giảm giá tốt và tôi nghĩ điều đó sẽ tác động đến giá cả trên toàn cầu," bà nói.

Việc Trung Quốc mua dầu thô của Nga đã tăng nhẹ trong năm nay, nhưng các nhà phân tích không cho rằng đó là nguyên nhân dẫn đến xung đột.

Dân số Trung Quốc vào khoảng 1,42 tỷ người.