Bé gái 4 tuổi ngực nở nang, bé trai 9 tuổi vòng eo to đột biến: Nhiều gia đình có những chi tiết này khiến trẻ dậy thì sớm

Gần đây, chủ đề “Dép sandal mùa hè có thể gây dậy thì sớm, thậm chí độc hại cho trẻ” trở thành từ khóa nóng. Những đôi giày dép trẻ em như dép nhựa trong suốt, dép tổ ong vốn được yêu thích bị phát hiện chứa hormone gây dậy thì sớm, ung thư, nhưng nguy cơ thực sự đe dọa sự phát triển của trẻ em lại tiềm ẩn trong từng chi tiết nhỏ của cuộc sống hàng ngày.

Bé gái 4 tuổi ngực bất thường phát triển

Bé gái Tiểu Vãn (4 tuổi, Trung Quốc) trong lúc tắm đột nhiên nói: “Mẹ ơi, chỗ này hơi đau và có cục cứng”. Mẹ bé ban đầu không để ý, nhưng nhìn kỹ mới nhận ra ngực bé bắt đầu nhô lên, như nụ hoa mới chớm nở.

Gia đình lập tức đưa bé đến bệnh viện, kết quả siêu âm cho thấy hai bên tuyến vú của bé đang phát triển, còn tuổi xương đã lên tới 6 tuổi, khiến cả bác sĩ lẫn gia đình giật mình.

Mẹ bé nói: “Chúng tôi chưa bao giờ cho bé uống thuốc bổ!”. Nhưng khi kiểm tra lại sinh hoạt của con, hình ảnh cuộc sống hàng ngày hiện ra: hộp cơm nhựa màu sắc sặc sỡ, trái cây trái mùa dùng tráng miệng, đồ chơi nhựa an ủi khi bé khóc… tất cả những điều quen thuộc ấy giờ đây đều trở thành nghi phạm.

Bé trai 9 tuổi tăng cân chóng mặt, dậy thì sớm bất ngờ

Tương tự, bé trai Dương Dương (9 tuổi, Trung Quốc) tăng 4kg chỉ trong một tháng, vòng eo lớn ngang người trưởng thành. Kết quả siêu âm cho thấy tinh hoàn hai bên phát triển quá mức, gần bằng thanh thiếu niên.

Điều đáng lo hơn là X-quang cho thấy xương của bé đã ở mức 12,5 tuổi, dù chiều cao chỉ 143cm, xương đang tiến tới giai đoạn đóng, gây nguy cơ thấp lùn sau này.

Thói quen sinh hoạt của bé: uống nước ngọt mỗi ngày, ăn gà rán và hamburger vào đêm khuya, xem điện thoại đến khuya dưới ánh sáng xanh…

Những thói quen phổ biến thời hiện đại này đang âm thầm làm rối loạn đồng hồ sinh trưởng của trẻ.

Hiện nay chỉ tính riêng tại quốc gia tỉ dân Trung Quốc có khoảng 530.000 trẻ em bị dậy thì sớm, với tỷ lệ mắc bệnh tăng 3-5% mỗi năm. Các yếu tố nguy cơ chính bao gồm:

- Sản phẩm nhựa tiềm ẩn rủi ro: Hộp đựng thức ăn, đồ chơi chứa phthalate, bisphenol A - những chất gây rối loạn nội tiết. Đặc biệt, hộp nhựa hâm nóng bằng lò vi sóng sẽ giải phóng nhiều chất độc hơn.

- Béo phì là chất xúc tác: Trẻ có chỉ số BMI≥25 có nguy cơ dậy thì sớm cao gấp 3 lần. Chất leptin từ tế bào mỡ kích thích trung khu phát triển sinh dục.

- Ô nhiễm ánh sáng: Ánh sáng xanh từ điện thoại ban đêm ức chế melatonin - hormone điều hòa phát triển. Nghiên cứu đã chỉ ra thời gian dùng thiết bị càng nhiều, nội tiết càng rối loạn.

- Bổ sung tùy tiện: Yến sào, nhân sâm, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc có thể chứa hormone hoặc chất kích thích sản sinh hormone. Bác sĩ khuyến cáo: “Không bổ chính là bổ!”

Dấu hiệu dậy thì sớm

- Bé gái: Trước 8 tuổi có ngực phát triển, mọc lông mu/nách, có kinh nguyệt trước 10 tuổi.

- Bé trai: Trước 9 tuổi tinh hoàn ≥4ml, dương vật to ra, mọc lông, vỡ giọng, mọc ria mép.

Cha mẹ có thể theo dõi tại nhà, nhưng nên đi khám ngay lập tức nếu có dấu hiệu sớm. Bác sĩ nhấn mạnh, ở bé trai, dậy thì sớm còn có thể là dấu hiệu của bệnh lý như khối u.

Phòng tránh dậy thì sớm như thế nào?

- Ăn uống lành mạnh: Dùng bát đĩa thủy tinh hoặc sứ, không để đồ nóng trên 60 độ C tiếp xúc với nhựa; Hạn chế nước ngọt, mỗi ngày đường nạp vào ≤25g, nên uống nước lọc; Ăn nhiều rau quả, tránh thực phẩm nhiều dầu mỡ, đường, năng lượng cao; Tuyệt đối không cho trẻ dùng thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc.

- Vận động đầy đủ: Mỗi ngày ít nhất 60 phút vận động vừa và mạnh. Khuyến khích các môn: nhảy dây (kích thích hormone tăng trưởng), bơi lội (tốt cho cột sống); Ngủ đủ giấc và khoa học.

- Học sinh tiểu học: ngủ trước 21h, trung học: trước 22h; Tắt thiết bị điện tử ít nhất 1 giờ trước khi ngủ, rèm cửa nên có khả năng chắn sáng ≥90%.

- Chọn sản phẩm tiếp xúc phù hợp cho trẻ: Đồ chơi, mỹ phẩm trẻ em nên chọn loại thành phần đơn giản, nhãn mác rõ ràng; Không dùng mỹ phẩm người lớn, không dùng đồ vật có mùi thơm nồng; Cất kỹ thuốc tránh thai, thuốc hormone, tránh để trẻ uống nhầm.

Nếu bé gái trước 8 tuổi hoặc bé trai trước 9 tuổi có biểu hiện dậy thì, hãy đưa trẻ đi khám ngay. Can thiệp sớm giúp 90% trẻ có thể đạt được chiều cao lý tưởng.

Nguồn và ảnh: QQ