Bộ Công an đề xuất xây dựng 01 Ví điện tử quốc gia gắn với VNeID

Bộ Công an đang lấy ý kiến Dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về phát triển công dân số. Theo Bộ Công an, việc phát triển công dân số toàn diện là yêu cầu cần thiết, phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước.

Trong đó, công dân số gắn với xã hội số, chính phủ số, trở thành 3 trụ cột để phát triển kinh tế, đưa đất nước vào nhóm dẫn đầu về an toàn, an ninh không gian mạng, an ninh dữ liệu và bảo vệ dữ liệu.

Về pháp lý, hiện nay chưa có văn bản nào quy định thống nhất về “công dân số”, các lợi ích và trách nhiệm của công dân khi tham gia môi trường số được quy định chưa đồng bộ, rải rác, phân tán tại nhiều văn bản khác nhau như: Luật Căn cước quy định về danh tính điện tử, Luật An ninh mạng; Luật Giao dịch điện tử quy định về hành vi, giao dịch; Luật Tiếp cận thông tin quy định về quyền tiếp cận dữ liệu...

Do đó, theo Bộ Công an, chưa có quy định rõ ràng định nghĩa, lợi ích và trách nhiệm là cơ sở để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số quốc gia, phát triển xã hội số, đồng thời bảo đảm quyền con người, quyền công dân trên môi trường mạng. Vì vậy, Bộ Công an cho rằng cần một văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh để thúc đẩy việc phát triển công dân số.

Về ví điện tử quốc gia, Bộ Công an đánh giá thị trường ví do doanh nghiệp cung cấp phân mảnh. Nhà nước thiếu công cụ thanh toán, thúc đẩy thanh toán hai chiều (Công dân và Nhà nước) một cách chủ động, trực tiếp.

Vì vậy, Bộ đặt mục tiêu với Nhà nước đóng vai trò dẫn dắt là: Xây dựng 1 Ví điện tử quốc gia duy nhất gắn với VNeID. Việc này nhằm tạo kênh chi trả an sinh xã hội, lương hưu, trợ cấp; làm kênh thanh toán dịch vụ công (thuế, phí, phạt), tích hợp với các tài khoản ngân hàng, các ví điện tử và các phương thức thanh toán khác để thống nhất trên VNeID. Đây sẽ là kênh chính thức để công dân góp ý, phản biện và cơ quan nhà nước thông báo, giải quyết gốc rễ vấn nạn tin giả.

Bộ Công an đề xuất rà soát, bổ sung Luật Ngân hàng Nhà nước và Luật Các tổ chức tín dụng để quy định cơ chế pháp lý đặc thù cho “Ví điện tử quốc gia”. 

Theo Ngân hàng Nhà nước, đến hết tháng 9, Việt Nam có 53 tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán được cấp Giấy phép hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán đang hoạt động trên thị trường, trong đó có 49 tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử. Số lượng ví điện tử đang hoạt động là gần 30,35 triệu ví (chiếm 61,26% trong tổng số gần 49,57 triệu ví điện tử đã được kích hoạt) với tổng số dư trên các ví này là khoảng 3.110 tỷ đồng.

Hiện nay, phần đông các ví điện tử trên thị trường chỉ sở hữu thị phần dưới 5%. Thị phần người dùng ví điện tử giờ chỉ còn tập trung vào số ít cái tên lớn như MoMo, Viettel Money, Shopee Pay, ZaloPay.

Momo thể hiện tham vọng trở thành siêu ứng dụng bằng cách chủ động đa dạng hóa các đối tác liên kết và dịch vụ thông qua M&A cũng như đầu tư vào các công ty khởi nghiệp hoặc công ty khác.

Trong khi đó, ShopeePay khai thác thế mạnh thương mại điện tử của Shopee, còn VNPay tập trung vào lĩnh vực cốt lõi là cổng thanh toán tại cửa hàng bán lẻ địa phương và mạng lưới đối tác trên toàn quốc.