Bộ Tài chính: Chưa thể điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh

Bộ Tài chính đã gửi văn bản trả lời kiến nghị của cử tri 6 tỉnh (Bình Định, Hà Giang, Thái Nguyên, Trà Vinh, Tuyên Quang, Tây Ninh) về việc xem xét điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế thu nhập cá nhân và người phụ thuộc, đặc biệt là sau khi tăng lương kể từ ngày 1/7/2024.

Kiến nghị đã được Ban Dân nguyện chuyển tới Bộ Tài chính trung tuần tháng 6/2024, trong bối cảnh nhiều người dân muốn nâng mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế.

Liên quan đến kiến nghị này, Bộ Tài chính cho rằng, mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế, người phụ thuộc của người nộp thuế là mức cụ thể theo mặt bằng chung của xã hội, không phân biệt người có thu nhập cao hay thấp, với nhu cầu tiêu dùng khác nhau. Cá nhân có khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo thì luật đã có quy định giảm thuế cho các trường hợp này.

"Mức giảm trừ gia cảnh cụ thể cần được nghiên cứu, tính toán một cách kỹ lưỡng, đảm bảo cao hơn GDP bình quân đầu người, tiền lương tối thiểu vùng, mức chi tiêu bình quân đầu người trong một giai đoạn nhất định", Bộ Tài chính cho biết.

Trong văn bản trả lời của Bộ Tài chính cũng đã nêu 2 lý do chưa nâng mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế. Thứ nhất, mức giảm trừ cho người nộp thuế hiện nay cao hơn mức phổ biến mà các nước đang áp dụng.

Dẫn lại số liệu Báo cáo khảo sát mức sống dân cư năm 2023 của Tổng cục Thống kê công bố, Bộ Tài chính cho hay thu nhập bình quân đầu người/tháng của Việt Nam trong năm 2023 là 4,96 triệu đồng. Nhóm hộ có thu nhập cao nhất gồm 20% dân số giàu nhất có thu nhập bình quân là 10,86 triệu đồng/tháng/người.

Nên mức giảm trừ cho người nộp thuế hiện nay là 11 triệu đồng/tháng là hơn 2,2 lần so với mức thu nhập bình quân đầu người (cao hơn nhiều so với mức phổ biến mà các nước đang áp dụng từ 0,5 - 1 lần), đồng thời cũng cao hơn mức thu nhập bình quân của nhóm 20% dân số có thu nhập cao nhất. Mức giảm trừ đối với người phụ thuộc cũng gần với mức thu nhập bình quân đầu người hiện nay.

Thứ hai, theo giải thích của Bộ Tài chính liên quan tới biến động chỉ số giá tiêu dùng (CPI).

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế TNCN áp dụng từ ngày 1/7/2023 đã bổ sung quy định tại khoản 4 Điều 1: “Trường hợp chỉ số giá tiêu dùng (CPI) biến động trên 20% so với thời điểm luật có hiệu lực thi hành hoặc thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh gần nhất thì Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh phù hợp với biến động của giá cả để áp dụng cho kỳ tính thuế tiếp theo”.

Số liệu của Tổng cục Thống kê cho hay: Các mức tăng chỉ số CPI từ năm 2020 đến năm 2023 lần lượt là: 3,23%, 1,84%, 3,15% và 3,25%. “CPI biến động chưa đến 20% kể từ thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh gần nhất (năm 2020). Do đó, theo quy định của Luật Thuế TNCN hiện hành thì chưa thể điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh”, Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Theo Bộ Tài chính, thuế thu nhập cá nhân điều tiết vào thu nhập của cá nhân. Việc thực hiện chính sách thuế thu nhập cá nhân có vai trò rất quan trọng để triển khai chính sách phân phối lại.

Cùng với các nguồn thu khác, nguồn thu từ thuế thu nhập cá nhân đã tạo nên quỹ ngân sách nhà nước để đáp ứng rất nhiều các nhu cầu chi cho đầu tư phát triển, an ninh quốc phòng, đảm bảo an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo.

Hiện, Bộ Tài chính đang tiến hành rà soát, đánh giá tổng thể Luật Thuế TNCN. Theo đó, sẽ rà soát về mức giảm trừ gia cảnh, biểu thuế lũy tiến từng phần để báo cáo Chính phủ, UBTVQH xem xét sửa đổi, bổ sung theo Chương trình xây dựng Luật của Quốc hội. Dự kiến Luật Thuế TNCN sửa đổi sẽ đăng ký Chương trình xây dựng Luật vào năm 2025, trình Quốc hội cho ý kiến tháng 10/2025, thông qua vào tháng 5/2026.