Brazil trở thành thị trường trọng điểm mới của ngành cá tra Việt Nam

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho hay, 9 tháng năm 2025, xuất khẩu cá tra của Việt Nam đạt hơn 1,6 tỷ USD, tăng gần 10% so với cùng kỳ. Đáng chú ý, Brazil nổi lên là thị trường xuất khẩu của cá tra Việt Nam tăng trưởng nhanh nhất, chỉ đứng sau Mỹ và Trung Quốc, với kim ngạch xuất khẩu gần 122,4 triệu USD, tăng 51% so với cùng kỳ năm 2024.

Lý do bởi thị trường Brazil đang thay đổi trong thói quen ẩm thực khi người dân ưu tiên món ăn lành mạnh, giàu dinh dưỡng từ thủy sản. Theo đó, mức tiêu thụ cá bình quân đầu người tại đây đạt 12,2 kg năm 2024 và dự kiến tăng lên 12,6 kg trong năm 2025 - tín hiệu tích cực cho các doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu.

Với kết quả trên, Brazil đã trở thành 1 trong 3 điểm đến tiêu thụ lớn nhất của cá tra Việt.

VASEP nhìn nhận, Brazil đang khẳng định vai trò là thị trường trọng điểm mới của ngành cá tra Việt Nam với tốc độ tăng trưởng ấn tượng và tiềm năng mở rộng lớn. Hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và khối Mercosur (khối thị trường chung Nam Mỹ, gồm Brazil, Argentina, Uruguay và Paraguay) đang được đẩy nhanh, dự kiến cuối năm nay xong giai đoạn khởi động. Đây được xem là cơ hội chiến lược để cá tra mở rộng thị trường vào Brazil và Nam Mỹ.

Tuy nhiên, bên cạnh tiềm năng tăng trưởng, ngành cá tra Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều rào cản. Trước hết, cá tra xuất khẩu vào Brazil hiện vẫn tập trung vào phi lê đông lạnh, các sản phẩm giá trị gia tăng như cá tẩm bột, chả cá hay cá viên chiếm chưa nhiều. Trong khi người tiêu dùng Brazil đang dần ưa chuộng sản phẩm chế biến sẵn, tiện lợi.

Thách thức tiếp theo là Brazil có khoảng cách địa lý xa, khiến chi phí logistics cao, thời gian vận chuyển kéo dài, làm giảm tính cạnh tranh của cá tra Việt. 

Ngoài ra, các yêu cầu của Brazil về kiểm dịch, truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm, đòi hỏi doanh nghiệp tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế và đáp ứng cả những quy định riêng của nước này. Do vậy, doanh nghiệp phải đầu tư bài bản vào hệ thống kiểm soát chất lượng, nghiên cứu kỹ đặc thù thị trường và áp dụng quy trình phù hợp.

Bên cạnh đó, cá tra Việt phải cạnh tranh gay gắt từ cá rô phi và cá minh thái, gây áp lực lớn về giá cho sản phẩm cá tra.

Theo VASEP, để nắm bắt được cơ hội khi FTA Việt Nam - Mercosur được ký kết và triển khai, các doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, tối ưu chi phí và đầu tư cho sản phẩm giá trị gia tăng.

Theo dự báo từ VASEP và các chuyên gia ngành thủy sản cho thấy, xuất khẩu cá tra Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng trong năm 2025, với kỳ vọng đạt khoảng 2 tỷ USD, tương đương mức của năm 2024. Sự phục hồi kinh tế toàn cầu sau dịch bệnh COVID-19, cùng với nhu cầu thị trường ngày càng tăng đối với các nguồn protein giá rẻ từ cá tra là yếu tố thuận lợi. Đặc biệt, các hiệp định thương mại tự do như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN (ATIGA), Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA) đang hỗ trợ cá tra Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, thâm nhập sâu và bền vững hơn vào các thị trường truyền thống như Trung Quốc, cũng như các thị trường tiềm năng như Thái Lan, Mexico và Brazil.

Đặc biệt, với đà tăng trưởng vượt trội và xu hướng tiêu dùng thuận lợi, Brazil được xem là “điểm đến vàng” cho chiến lược mở rộng thị trường của ngành cá tra Việt Nam, góp phần củng cố vị thế hàng đầu của thủy sản Việt trên trường quốc tế.