Cả nước có 8.689 sản phẩm OCOP được đánh giá, phân hạng đạt 3 sao trở lên

Theo báo cáo của Văn phòng Điều phối nông thôn mới trung ương, sau gần 5 năm triển khai thực hiện Chương trình OCOP (Quyết định số 1048/QĐ-TTg), đến nay, cả nước đã có 8.689 sản phẩm OCOP (trong đó 65,5% sản phẩm 3 sao, 33,6% sản phẩm 4 sao, 0,7% sản phẩm tiềm năng 5 sao và 0,2% sản phẩm 5 sao) của 4.479 chủ thể OCOP (trong đó có 38,1% là HTX, 25,7% là doanh nghiệp, 33,4% là cơ sở sản xuất/hộ kinh doanh, còn lại là tổ hợp tác) được đánh giá, phân hạng đạt 3 sao trở lên.

Chương trình OCOP được triển khai đồng bộ, đã lan tỏa mạnh mẽ, rộng khắp ở tất cả 63/63 tỉnh, thành phố, huy động sự vào cuộc của các cấp, các ngành từ trung ương đến cơ sở, trở thành một giải pháp được ưu tiên trong phát triển kinh tế nông thôn, gắn với xây dựng nông thôn mới ở tất cả địa phương.

Chương trình đã tác động tích cực đến phát triển kinh tế nông thôn, góp phần chuyển đổi từ sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ sang sản xuất theo hướng liên kết chuỗi giá trị, theo tiêu chuẩn, quy chuẩn, có truy xuất nguồn gốc và theo nhu cầu thị trường; khơi dậy tiềm năng đất đai, sản vật, lợi thế so sánh, đặc biệt là các giá trị văn hóa vùng, miền để hình thành các sản phẩm OCOP tích hợp “đa giá trị”, gắn kết giữa phát triển nông nghiệp với dịch vụ, du lịch.

Tuy nhiên trong quá trình triển khai, Bộ tiêu chí OCOP giai đoạn 2018-2020 đã bộc lộ một số tồn tại, hạn chế. Vì vậy, Bộ NN&PTNT đã tham mưu, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 148/QĐ-TTg ngày 24/2/2023 ban hành bộ tiêu chí và quy trình đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP, thay thế Quyết định số 1048/QĐ-TTg ngày 21/8/2019.

Thông tin về một số điểm mới của bộ tiêu chí, quy trình đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP, Văn phòng Điều phối nông thôn mới trung ương cho biết, căn cứ 6 nhóm sản phẩm OCOP, tại Quyết định số 919/QĐ-TTg ngày 1/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ tiêu chí đánh giá sản phẩm OCOP được xây dựng theo hướng cơ bản giữ 26 bộ sản phẩm (như Quyết định số 1048/QĐ-TTg) tuy nhiên, thay đổi các bộ sản phẩm.

Cụ thể, bổ sung thêm 3 bộ sản phẩm thuộc nhóm sản phẩm sinh vật cảnh gồm hoa, cây cảnh và động vật cảnh; gộp nhóm sản phẩm về sản phẩm lưu niệm, nội thất, trang trí thành bộ sản phẩm thủ công mỹ nghệ; bổ sung một số sản phẩm chưa được quy định, tại Quyết định số 1048/QĐ-TTg vào bộ sản phẩm như mật ong, tinh dầu…

Về cấu trúc các nội dung đánh giá sản phẩm OCOP, giữ nguyên cấu trúc của bộ tiêu chí đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP với 3 phần. Tuy nhiên, điều chỉnh lại cơ cấu điểm giữa 3 phần thành 40-25-35. Cụ thể, sản phẩm và sức mạnh cộng đồng 40 điểm; khả năng tiếp thị 25 điểm và chất lượng sản phẩm 35 điểm (cơ cấu theo Quyết định số 1048/QĐ-TTg là 35-25-40)...

Về bổ sung một số chỉ tiêu mới, bổ sung một số tiêu chí nhằm nâng cao chất lượng, giá trị và khai thác các giá trị văn hóa của sản phẩm OCOP; khuyến khích sự tham gia của phụ nữ, đồng bào dân tộc thiểu số như: sở hữu trí tuệ; tài liệu hướng dẫn sử dụng sản phẩm; điểm khuyến khích cho chủ thể là nữ/đồng bào dân tộc thiểu số…

Về yêu cầu bắt buộc đối với một số tiêu chí theo mức phân hạng sao, bộ tiêu chí OCOP đã lồng ghép các yêu cầu được quy định, tại Quyết định số 781/QĐ-TTg ngày 18/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt là các yêu cầu tối thiểu cần đạt trong các bộ tiêu chí chấm điểm.