Các doanh nghiệp logistics hướng tới chiến lược xanh

Theo Bộ Công Thương, nhu cầu tiêu dùng sản phẩm xanh tại Việt Nam tăng trưởng trung bình 15% mỗi năm trong giai đoạn 2021 - 2023. 72% người tiêu dùng Việt Nam sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho các sản phẩm xanh, cho thấy nhận thức và sự quan tâm ngày càng tăng của người dân đối với vấn đề bảo vệ môi trường, đặc biệt ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, nơi thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ. Người tiêu dùng không chỉ đòi hỏi giao hàng nhanh mà còn ưu tiên các thương hiệu cam kết giảm rác thải nhựa, sử dụng bao bì tái chế, và vận hành bằng năng lượng sạch.

Bên cạnh hành vi tiêu dùng, công nghệ đang đóng vai trò then chốt trong việc xanh hóa logistics. Các giải pháp như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn và phương tiện giao hàng thân thiện với môi trường đang giúp các doanh nghiệp giảm lượng khí thải và nâng cao hiệu quả vận hành. Theo báo cáo của BCG về “Decarbonizing Last-Mile Delivery”, việc tối ưu hóa tuyến đường bằng AI có thể giảm tới 30% chi phí nhiên liệu và khí thải carbon.

Ngoài ra, với tốc độ tăng trưởng dự kiến của thương mại điện tử Việt Nam đạt 20-25% mỗi năm đến năm 2030, các chuyên gia cho rằng, logistics xanh sẽ trở thành yếu tố quyết định để các doanh nghiệp duy trì lợi thế cạnh tranh. 

Những xu hướng trên đã thúc đẩy các doanh nghiệp logistics điều chỉnh chiến lược, hướng tới logistics bền vững.

Điển hình như J&T Express, trong năm 2024, công ty đã đưa vào sử dụng 42.192 túi tái sinh tại các trung tâm trung chuyển trên toàn quốc. Công ty cũng triển khai chuỗi dự án vì cộng đồng thông qua chương trình “Kiến tạo tương lai - J&T Express chung sức dự án "Trồng 1 tỷ cây xanh" (2024)...

Hay như DHL với chiến lược “GoGreen”. DHL đã đầu tư vào đội xe sử dụng nhiên liệu sinh học, xe điện và xe đạp giao hàng, tối ưu hóa mạng lưới kho vận và tuyến đường để giảm lượng khí CO₂. Công ty Giao Hàng Tiết Kiệm (GHTK - Việt Nam) áp dụng chiến lược “giao hàng thông minh”, giảm quãng đường di chuyển thông qua công nghệ định tuyến, giảm dùng túi nilon, thay bằng bao bì tái chế trong đóng gói hàng hóa.

Tương tự, Viettel Post ứng dụng công nghệ và thay đổi phương tiện vận chuyển theo hướng thân thiện với môi trường. BEST Express Việt Nam ứng dụng hệ thống tự động phân loại hàng hóa tại các trung tâm logistics giúp giảm thời gian xử lý và tiêu hao năng lượng; sử dụng bao bì thân thiện môi trường, khuyến khích tái sử dụng thùng/hộp giao hàng...

Logistics xanh đang trở thành động lực quan trọng để ngành vận tải cuối cùng tại Việt Nam phát triển bền vững trong bối cảnh thương mại điện tử tăng trưởng mạnh mẽ. Sự kết hợp giữa nhu cầu của người tiêu dùng, các tiến bộ công nghệ và hỗ trợ từ chính sách đang tạo ra một hệ sinh thái thuận lợi cho các sáng kiến xanh. Những nỗ lực của các doanh nghiệp như J&T Express, GHN, Viettel Post là minh chứng cho tiềm năng của ngành trong việc cân bằng giữa hiệu quả kinh doanh và trách nhiệm môi trường.

Tuy nhiên, sự thành công của logistics xanh không chỉ phụ thuộc vào doanh nghiệp mà còn cần sự hợp tác từ Chính phủ và người tiêu dùng. Chính phủ cần tiếp tục xây dựng các chính sách hỗ trợ, như mở rộng hạ tầng sạc điện và khuyến khích đầu tư vào năng lượng tái tạo. Người tiêu dùng, với sức mạnh định hướng thị trường, có thể thúc đẩy các doanh nghiệp đầu tư vào các giải pháp bền vững thông qua lựa chọn tiêu dùng có trách nhiệm.