Các nước nghèo cần hỗ trợ khẩn cấp do nợ công nhiều chưa từng thấy

Phát biểu trước báo giới, Chủ tịch WB David Malpass cho biết báo cáo Thống kê Nợ Quốc tế (International Debt Statistics) 2022 của WB cho thấy sự gia tăng nhanh chóng của rủi ro nợ nần mà các nước thu nhập từ thấp đến trung bình đang phải đối mặt. Ông Malpass hối thúc những nỗ lực toàn diện nhằm giúp các quốc gia đạt được mức nợ bền vững hơn.

“Chúng ta cần một phương pháp tiếp cận toàn diện với vấn đề nợ, bao gồm giảm nợ, tái cơ cấu nhanh hơn và cải thiện sự minh bạch, thậm chí có thể có cả phương án xóa nợ”, ông Malpass nói trong một tuyên bố đi kèm bản báo cáo nói trên. Ông cho biết, hiện có tới hơn 50% quốc gia nghèo nhất thế giới đang ở trong tình trạng căng thẳng về nợ nước ngoài, hoặc có nguy cơ cao rơi vào tình trạng như vậy.

Trước đó, phát biểu khai mạc Hội nghị Liên hợp quốc (LHQ) về thương mại và phát triển (UNCTAD) tại Barbados, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres cũng cho rằng tình trạng "nợ nần chồng chất" ở những quốc gia dễ bị tổn thương nhất thế giới không được kiểm soát, nỗ lực phục hồi toàn cầu sau các tác động của đại dịch sẽ phải hứng chịu “nhát dao chí mạng”. Ông nói: "Cộng đồng quốc tế đã thực hiện một số bước đi tích cực, song đã đến lúc cần thực hiện việc hỗ trợ mang tính bước ngoặt”.

Cũng theo người đứng đầu tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh, việc đình chỉ thanh toán nợ là chưa đủ với các nước nghèo mà những nước này cần nhận được sự cứu trợ một cách hiệu quả. Tháng 8 vừa qua, Quỹ Tiền tệ quốc tế đã thông qua gói hỗ trợ tài chính lớn kỷ lục, với tổng trị giá lên tới 650 tỷ USD, nhằm giúp các quốc gia có thêm nguồn lực để chiến đấu chống lại đại dịch COVID-19. Gói hỗ trợ tài chính này được cấp dưới dạng tài sản dự trữ quốc tế với tên gọi Quyền rút vốn đặc biệt (SDR). Ông Guterres cho rằng sắp tới cần tiếp tục tái phân bổ những khoản chưa được sử dụng của SDR để hỗ trợ các nước dễ bị tổn thương.

Vấn đề nợ công ở các nước thu nhập thấp trở nên cấp bách kể từ đầu năm 2020 khi Nhóm Các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) công bố Sáng kiến Hoãn thanh toán nợ (DSSI). Sáng kiến này sẽ hết hiệu lực vào cuối năm nay.

Báo cáo của WB công bố cho thấy các chỉ số nợ xấu đi ở tất cả các khu vực trên thế giới và tất cả các nước có thu nhập thấp và trung bình.

WB đánh giá nhiều nước đang phát triển bước vào năm 2020 với tình trạng dễ bị tổn thương khi nợ công nước ngoài vốn đã ở mức cao, cộng với việc các chính phủ phải chi ngân sách cao chưa từng có để chống dịch COVID-19 và ngăn nền kinh tế rơi vào suy thoái.

Theo WB, trong năm 2020, dòng vốn ròng mà các tổ chức đa phương dành cho những nước có thu nhập thấp và trung bình vay đã tăng lên 117 tỷ USD, mức cao nhất trong một thập kỷ qua.

Chủ tịch Malpass cảnh báo, sau cuộc khủng hoảng dịch COVID-19, nhiều nước có nguy cơ rơi vào cảnh nợ nần chồng chất và phải mất nhiều năm mới có thể xử lý được.