Cần chiến lược toàn diện để phát triển logistics xanh

Theo Hiệp hội Logistics TP Hồ Chí Minh (HLA), logistics hiện chiếm khoảng 16 - 18% tổng ngân sách quốc nội (GDP) Việt Nam, cao hơn nhiều nước trong khu vực.

Đây cũng là một trong những nguồn phát thải carbon lớn nhất. Do đó, việc chuyển dịch từ đường bộ sang đường sắt và đường thủy nội địa sẽ mang lại hiệu quả môi trường rõ rệt. Đồng thời, cần cải thiện quy trình giao nhận, ứng dụng công nghệ để tối ưu và giảm phát thải.

Nhiều doanh nghiệp đang tiến tới logistics xanh và thích ứng nhanh sẽ đóng góp vào quá trình giảm thải cacbon của ngành logistics Việt Nam nói riêng và toàn cầu nói chung.

Điển hình như Tân Cảng Cát Lái áp dụng 100% giao dịch điện tử ePort, rút thời gian giao nhận xuống còn 15 - 20 phút, tiết kiệm từ 1,5 - 2 triệu USD chi phí nhiên liệu mỗi năm và giảm mạnh khí thải nhờ hệ thống cẩu bờ, cẩu bãi chạy điện.

Tương tự, Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (Vietnam Post) cũng là doanh nghiệp nỗ lực chuyển sang phát triển xanh. Cụ thể, Vietnam Post là doanh nghiệp bưu chính đầu tiên tại Việt Nam phối hợp cùng Honda Việt Nam đưa xe máy điện vào sử dụng trong hoạt động giao nhận, giúp giảm phát thải ra thị trường.

Đại diện Công ty cổ phần Giao nhận tiếp vận quốc tế Interlog chia sẻ: Để phát triển xanh, phát triển bền vững, Interlog tập trung vào 3 trụ cột chính là nhận thức của nhân viên, tiếp đến là chuyển đổi năng lượng và có giải pháp tối ưu để cắt giảm chi phí.

Cùng đó, Interlog tập trung đào tạo nội bộ từ cấp lãnh đạo đến nhân viên để tăng nhận thức về chuyển đổi xanh; đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số để giảm giấy tờ trong quản lý, vận hành.

Hiện Bộ Công Thương đang gấp rút hoàn thiện dự thảo và trình Thủ tướng Chính phủ "Chiến lược phát triển dịch vụ logistics Việt Nam thời kỳ 2025 - 2035, tầm nhìn đến 2050", trong đó, có nhiều định hướng khuyến khích phát triển ngành dịch vụ logistics, đặc biệt là logistics xanh.

Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định khi được ban hành, Chiến lược sẽ đưa ra mục tiêu phát triển ngành dịch vụ logistics Việt Nam bền vững, hiệu quả, chất lượng và giá trị gia tăng cao, khả năng cạnh tranh trong khu vực và thế giới, phát huy lợi thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Bộ Xây dựng, các bộ ngành, địa phương, hiệp hội triển khai kế hoạch tổng thể để đưa logistics vào cuộc sống, giúp doanh nghiệp tiếp cận dễ dàng hơn.

Về yêu cầu và xu hướng chuyển đổi xanh trong logistics, dự thảo Chiến lược đã đặt ra mục tiêu đến năm 2030 dịch vụ logistics phát triển hiệu quả theo hướng giảm phát thải, chuyển đổi sang các nguồn năng lượng xanh.

Mục tiêu đến năm 2035 dịch vụ logistics tiếp tục phát triển hiệu quả theo hướng giảm phát thải, góp phần đưa phát thải ròng của quốc gia về 0.

Bên cạnh việc hoàn thiện chính sách, sự kết nối quốc tế cũng được đẩy mạnh. Hải Phòng đang hợp tác với cảng Gothenburg (Thụy Điển) để mở rộng mạng lưới vận tải biển đi châu Âu và xây dựng trung tâm logistics đa phương thức, hướng tới mô hình logistics xanh.

Các hiệp định thương mại thế hệ mới đều yêu cầu giảm dấu chân carbon khiến chuyển đổi xanh trở thành chìa khóa hội nhập.

Theo các chuyên gia, phát triển logistics hiện đại, thông minh và xanh sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam giảm chi phí, nâng cao năng suất, tăng sức cạnh tranh và mở rộng thị trường. Với tầm nhìn chiến lược, chính sách đồng bộ và sự chủ động của cộng đồng doanh nghiệp, Việt Nam hoàn toàn có thể vươn lên vị trí trung tâm logistics của khu vực, trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu.