Cần Thơ: Liên tiếp cứu sống 2 bệnh nhân chấn thương bụng

Trước đó, vào ngày 4/1, bệnh nhân nữ N. T. C. T. (SN 1996, ngụ huyện Vĩnh Thạnh, TP Cần Thơ) đi ghe máy gặp tai nạn giao thông đường thủy phần bụng bị chấn thương chèn giữa mũi thuyền và cột bê tông, được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ lúc 22h với tình trạng niêm nhợt, da xanh, huyết áp thấp, mạch nhanh khó bắt, bụng chướng, đau nhiều ngực bụng. 

Bệnh nhân T. được hồi sức tích cực thở oxy, truyền dịch, truyền máu… Xác định bệnh nhân bị sốc mất thể tích máu do chấn thương bụng kín có tổn thương tạng đang chảy máu cấp nên các bác sĩ thực hiện quy trình báo động đỏ, bỏ qua mọi thủ tục hành chính, bệnh nhân vừa được hồi sức vừa chuyển lên phòng mổ. 

Ê-kíp tiến hành phẫu thuật vào ổ bụng ghi nhận 1,5 lít dịch tiêu hóa và máu loãng, tiến hành hút dịch, rửa sạch ổ bụng. Sau đó các bác sĩ xử trí các tổn thương: vỡ gan hạ phân thùy III khoảng 3cm, thực hiện đốt cầm máu. Đứt đôi ngay môn vị, cắt một phần dạ dày (ống môn vị), đóng mõm tá tràng. Vỡ đứt đôi thân tụy, cắt một phần tụy giập, hoại tử, đóng đầu tụy, đem ruột non nối với thân tụy, nối dạ dày - ruột, rửa sạch ổ bụng, dẫn lưu theo dõi. 

Quá trình phẫu thuật, bệnh nhân đã được truyền 10 đơn vị máu và chế phẩm máu. Sau 4h phẫu thuật bệnh nhân ổn định và tiến triển theo hướng tốt dần. Đến ngày 14/1, bệnh nhân tỉnh, dấu hiệu sinh tồn ổn định, không sốt, bụng chướng nhẹ, đang được tiếp tục theo dõi, điều trị và chăm sóc tại Khoa Ngoại Tổng hợp.

Cũng trưa cùng ngày 4/1, các bác sĩ Khoa Ngoại tổng hợp cũng đã phẫu thuật cấp cứu trường hợp vết thương thấu bụng do tự đâm, bệnh nhân có tiền sử nghiện rượu khoảng 10 năm. 

Theo đó, vào khoảng 13h20 Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ tiếp nhận bệnh nhân nam V. H. P. (SN 1994, ngụ tỉnh Hậu Giang) được chuyển đến với tình trạng 3 vết thương thấu bụng, phòi ruột và mạc nối ra ngoài. Bệnh nhân được đánh giá rất nghiêm trọng, các bác sĩ đã kích hoạt quy trình báo động đỏ nội viện, huy động ê-kíp phẫu thuật khẩn cấp trong 30 phút.

Các bác sĩ phẫu thuật ghi nhận bên ngoài ổ bụng có 3 vết thương: 1 vết thương 2cm cạnh phải rốn, 2 vết thương đường giữa trên rốn dài 4cm và 5cm cách nhau khoảng 3cm, phòi ruột, mạc nối lớn, đang chảy máu. Bên trong ổ bụng, vết thương gan hạ phân thùy II, hạ phân thùy III, tiến hành khâu cầm máu vết thương gan. Vết thương đứt gần hoàn toàn dạ dày ở thân vị, bờ nham nhở, cắt lọc khâu lại dạ dày. Đứt nhánh động mạch mạc treo đại tràng gây hoại tử đại tràng góc gan đến 1/3 đại tràng ngang, cắt đại tràng ngang, làm hậu môn tạm. Phẫu thuật kéo dài 3 giờ đã diễn ra thành công. Tình trạng hiện tại bệnh nhân ổn định và được xuất viện ngày 11/1.

Theo BSCKII Trương Thanh Sơn, thương tổn các tạng trong ổ bụng gây ra bởi chấn thương hay vết thương là một cấp cứu ngoại khoa thường gặp. Bệnh nhân có thể tử vong vì mất máu, hoặc nhiễm trùng ổ bụng và suy đa cơ quan sẽ rất cao nếu các thương tổn này không được chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời. 

Nguyên nhân chấn thương bụng kín thường gặp nhất là tai nạn giao thông, tai nạn lao động, tai nạn sinh hoạt... Ngoài chấn thương bụng kín, nạn nhân thường vào viện với nhiều chấn thương khác: sọ não, lồng ngực... Trong chấn thương bụng kín, tạng đặc thường bị thương tổn nhiều hơn tạng rỗng: gan, lách, tụy… có thể bị vỡ do va chạm vào bờ sườn, cột sống… gây ra chảy máu, rò rỉ dịch mật, dịch tụy vào trong ổ bụng.

Dạ dày, ruột, bàng quang có thể bị vỡ do thay đổi đột ngột áp lực trong ổ bụng nhất là khi đang căng đầy vào thời điểm bị chấn thương, gây ra viêm phúc mạc. Các tạng cũng có thể bị tổn thương do bị đứt, rách khỏi các mạc treo, tiên lượng thường rất nặng trên bệnh nhân đa thương. Trong vết thương thấu bụng, tạng rỗng thường bị thương tổn nhiều hơn tạng đặc. 

Nếu do bạch khí thì thường các tạng ở kề cận vết thương sẽ bị thương tổn, nếu do hỏa khí thì các tạng ở xa vết thương cũng có thể bị thủng. Đối với bệnh nhân vết thương thấu bụng cần được sơ cứu đúng cách, băng vết thương bằng gạc hoặc vải sạch, chuyển ngay đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời và chuyển tuyến chuyên khoa phù hợp.

BS.CKII Phạm Thanh Phong - Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ cho biết, trong thời gian qua, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ tiếp nhận xử trí cấp cứu thành công nhiều trường hợp chấn thương bụng kín, vết thương thấu bụng nguy kịch nhờ kích hoạt quy trình báo động đỏ nội viện, năng lực chuyên môn và sự phối hợp đồng bộ của nhiều chuyên khoa. Triển khai quy trình báo động đỏ là tối ưu hóa nguồn lực và thời gian "vàng" để cứu sống bệnh nhân, đã có nhiều bệnh nhân đa chấn thương nặng, phức tạp với nguy cơ tử vong cao được cứu sống khi thực hiện quy trình báo động đỏ.