Căng thẳng chính trị Hoa Kỳ làm dấy lên lo ngại về bạo lực sau bầu cử

Nhưng điều gì đó thậm chí còn tồi tệ hơn có thể xảy ra. Ngay cả với một kết quả quyết định, việc chuyển giao quyền lực có thể không hòa bình, suôn sẻ.

Các cuộc tấn công khủng bố của các nhóm cực hữu gia tăng ở Mỹ

Tình huống xấu nhất có thể xảy ra khi Tổng thống đương nhiệm Donald Trump thua cuộc với tỷ số sít sao sẽ dẫn tới tình trạng bất ổn sau bầu cử kéo dài, được đánh dấu bằng các cuộc biểu tình bạo lực trên toàn quốc của các nhóm ủng hộ Trump- nhóm cực hữu.

Đã có những tiết lộ gây sốc về một âm mưu bắt cóc thống đốc bang Michigan bị lật tẩy. Sáu người đàn ông đã bị bắt và bị buộc tội âm mưu bắt cóc thống đốc bang Michigan Gretchen Whitmer- người của đảng Dân chủ. Bộ Tư pháp Mỹ đã thông báo tin tức này vào ngày 8/10.

6 người này được cho là thuộc một nhóm vũ trang chống chính phủ có quan điểm chính trị cực hữu. Họ dường như tức giận trước những hạn chế mà Whitmer áp đặt đối với các doanh nghiệp và người dân khi Whitmer cố gắng làm chậm sự lây lan của coronavirus mới- một sự bất đồng rõ ràng với cách chính quyền Trump đối phó với đại dịch.

Nhóm này cũng được cho là có kế hoạch bắt cóc thống đốc bang Virginia Ralph Northam- người thuộc đảng Dân chủ.

Một chuyên gia an ninh Hoa Kỳ cho biết, những âm mưu này đã bị ngăn chặn một cách "may mắn" vì Cục Điều tra Liên bang đã giám sát chặt chẽ các hoạt động của nhóm thông qua những người cung cấp thông tin mật và các đặc vụ chìm.

Sẽ là sai lầm nếu bác bỏ những tiết lộ này như một trường hợp cá biệt liên quan đến những kẻ cực hữu cực đoan.

Cuộc chiến chính trị lâu dài, ăn sâu giữa những người theo chủ nghĩa tự do và bảo thủ ở Mỹ đã gia tăng trong những năm gần đây, ngày càng gay gắt và bạo lực hơn. Nó càng thêm phức tạp bởi vấn đề nổi cộm- đó là nạn phân biệt chủng tộc đối với người Mỹ gốc Phi.

Kể từ cuối tháng 8, các cuộc đối đầu chết người giữa những người cực tả và cực hữu đã xảy ra ở các bang Wisconsin và Oregon trong các cuộc biểu tình về vụ bắn người da đen của cảnh sát. Những vụ việc tương tự đã nổ ra ở những nơi khác.

Hầu hết những người biểu tình bác bỏ bạo lực. Nhưng các nhóm nhỏ quá khích có thể kích động bạo lực trong các cuộc biểu tình.

FBI đặc biệt cảnh giác trước các mối đe dọa an ninh do các lực lượng cực hữu gây ra, bao gồm những người theo chủ nghĩa thượng tôn da trắng, các nhóm chống kiểm soát súng, những người tức giận về các hạn chế COVID-19 và những người theo chủ nghĩa sai lầm.

Các cuộc tấn công khủng bố của các nhóm cực hữu tăng mạnh ở Mỹ. Theo một báo cáo giữa tháng 6 của Trung tâm nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, các cuộc tấn công và âm mưu liên quan đến các nhóm cánh hữu có số lượng ít hơn 20 cuộc mỗi năm từ năm 2000 đến 2013.

Trong giai đoạn 2017 đến 2019, tổng số cuộc tấn công và âm mưu liên quan đến các nhóm cánh hữu hàng năm đã tăng khoảng 30 đến 50 cuộc. Từ ngày 1/1/2020 đến ngày 8/5/2020, các phần tử cực đoan cánh hữu ở Mỹ đã thực hiện hơn 90% các cuộc tấn công và âm mưu.

Bốn kịch bản sau bầu cử và những kết quả "lạnh sống lưng"

Seth Jones, Giám đốc Dự án Đe doạ Xuyên Quốc gia tại CSIS, chỉ ra một số động lực chính của các cuộc tấn công.

Ông nói: "Có ít nhất 3 yếu tố đang thúc đẩy chủ nghĩa khủng bố cực hữu. Thứ nhất, dưới thời chính quyền Obama trước đây, những người theo chủ nghĩa cực hữu da trắng ngày càng lo ngại về một tổng thống Da đen và trở nên tích cực hơn trong việc tuyển dụng thành viên mới. Thứ hai, những kẻ cực đoan cực hữu đã được cổ vũ dưới thời Tổng thống Trump. Và thứ ba, cực hữu bạo lực ngày càng gia tăng đã sử dụng các nền tảng kỹ thuật số để giao tiếp, tuyển dụng, gây quỹ và phát hành thông tin tuyên truyền".

"Nếu ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden thắng cử, sẽ có nguy cơ những kẻ cực đoan cực hữu cố gắng tiến hành các cuộc tấn công bằng súng chống lại người da đen, người Do Thái, người nhập cư và những người khác. Cũng có thể họ sẽ âm mưu tấn công các quan chức chính phủ, như chúng ta đã thấy ở Michigan với một nhóm dân quân âm mưu bắt cóc thống đốc Michigan", Jones cảnh báo.

Đây không phải là một viễn cảnh xa vời. Vào tháng 6, Dự án Liêm chính chuyển tiếp phi đảng phái đã tổ chức riêng các cuộc tập trận để mô phỏng các cuộc khủng hoảng sau bầu cử có thể xảy ra. Hơn 100 người trong giới chính trị đã tham gia.

Bốn kịch bản thực tế được mô phỏng: Biden thắng rõ ràng, Biden thắng sít sao, Trump thắng và một kết quả không rõ ràng. Những người tham gia được chia thành chiến dịch Trump, chiến dịch Biden, chính phủ sự nghiệp và nhân viên quân đội, và các nhóm khác cho các mô phỏng.

Các mô phỏng đã tạo ra một số kết quả lạnh sống lưng. Theo bất kỳ kịch bản nào, ngoại trừ một chiến thắng rộng rãi ở Biden, người Mỹ sẽ chứng kiến một cơn bão thông tin sai lệch và bạo lực bùng phát trên đường phố ở nhiều nơi trên toàn quốc.

Trump có thể viện dẫn Đạo luật Hồi sinh và cố gắng sử dụng quân đội để trấn áp các cuộc biểu tình. Ông ta cũng có thể từ chối rời khỏi Phòng Bầu dục nếu thua cuộc và phải được Sở Mật vụ "hộ tống" ra khỏi Nhà Trắng.

Một người tham gia độc lập cho biết khả năng Trump từ chối kết quả bầu cử nếu ông thua cuộc nằm trong phạm vi các giả định. Nhưng các mô phỏng cũng chỉ ra khả năng Biden cũng sẽ từ chối chấp nhận thất bại, khiến đất nước bị kìm kẹp bởi cuộc xung đột ăn mòn kéo dài, nguồn tin cho biết.

Nếu cả hai bên bị lôi kéo vào cuộc chiến pháp lý về kết quả bầu cử, Tòa án Tối cao có thể sẽ thận trọng về việc đưa ra bất kỳ quyết định chính trị nào. Cuộc tranh chấp về người chiến thắng sau đó có thể phát triển thành một cuộc khủng hoảng hiến pháp toàn diện với những căng thẳng nguy hiểm.

Rất có thể xảy ra một cuộc "Nội chiến thứ hai"

Nếu như cuộc Nội chiến thứ nhất từ năm 1861-1865 được kích hoạt bởi sự leo thang của một cuộc xung đột hiến pháp về chế độ nô lệ thì ở thời điểm hiện tại, rất ít chuyên gia Mỹ nghĩ rằng cuộc đấu tranh chính trị sẽ leo thang thành xung đột vũ trang quy mô lớn trong tương lai gần. Nhưng về lâu dài, không loại trừ khả năng xảy ra một cuộc khủng hoảng hiến pháp nghiêm trọng làm gia tăng căng thẳng trong nước đến mức có thể tạo tiền đề cho một cuộc Nội chiến thứ hai.

Giáo sư Hirotugu Aida đến thăm Đại học Kansai, một chuyên gia về chính trị Mỹ, nhận thấy nhiều điểm tương đồng giữa tình hình hiện tại ở Mỹ và thời kỳ trước Nội chiến.

"Nội chiến gây ra bởi xung đột hiến pháp về quyền hạn của chính quyền liên bang và tiểu bang liên quan đến chế độ nô lệ và thuế quan," Aida chỉ ra.

Ông nói: "Sự chia rẽ chính trị hiện tại và cuộc khủng hoảng hiến pháp có mức độ nghiêm trọng tương tự nhau. Các cuộc đụng độ vũ trang đã xảy ra ở nhiều nơi trên toàn quốc, trong khi sự can thiệp từ nước ngoài của các quốc gia như Nga đã khiến Mỹ trở thành chiến trường hiệu quả cho chiến tranh thông tin quốc tế".

Sự can thiệp của nước ngoài vào cuộc bầu cử được cho là nghiêm trọng. Chính phủ lo ngại rằng Moscow đang cố gắng không chỉ gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử mà còn kích động bạo lực.

Paul Goldstein, Chủ tịch và Giám đốc điều hành của công ty tư vấn PTB Global Advisors của Mỹ cho biết: "Nga đã xây dựng mối liên hệ với các nhóm cực hữu của Hoa Kỳ trong nhiều thập kỷ nhằm cố gắng phá vỡ xã hội Hoa Kỳ".

Theo nghiên cứu của PTB, có bằng chứng cho thấy các đặc vụ Nga đã khai thác vụ bắn chết người da đen ở Ferguson, Missouri vào năm 2014 bởi một cảnh sát da trắng và vụ bắn chết người da đen vào đầu năm nay bởi một cảnh sát da trắng ở Kenosha, Wisconsin.

Ông Trump hoặc Biden đều có khả năng ngăn chặn các cuộc khủng hoảng lớn, đáng sợ ngay trước mắt bằng các biện pháp cấp bách, cần thiết. Nhưng về lâu dài, nó sẽ không giải quyết được các vấn đề cơ bản như bất bình đẳng thu nhập và căng thẳng chủng tộc.

Nhiều đồng minh của Mỹ ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và châu Âu, bị đe dọa bởi hành vi ngày càng gây hấn của Trung Quốc và Nga, đang hy vọng chính quyền Biden có thể hồi sinh cam kết của Mỹ đối với an ninh của các nước chiến lược và các hợp tác an ninh đa phương. Chắc chắn Biden sẽ tuyên bố nỗ lực sửa chữa các liên minh căng thẳng nhưng điều này không có nghĩa là Mỹ sẽ quay trở lại làm "cảnh sát của thế giới". Ai thắng cuộc trong cuộc bầu cử tới đây đi chăng nữa, sẽ phải đặt ưu tiên hàng đầu đó là bắt đầu quá trình "chữa bệnh nội tại" – những vẫn đề đang tồn tại hiện hữu của nước Mỹ.