“Chậm bàn giao nhà vì dịch là sự cố bất khả kháng, không ai mong muốn”

Dịch Covid-19 kéo dài, công trình xây dựng ngưng hoạt động, chậm tiến độ bàn giao nhà

Ghi nhận cho thấy, thị trường BĐS tại Hà Nội và Tp.HCM cũng như các tỉnh thành khác đang đối mặt với thách thức và khó khăn chưa từng có do dịch bệnh gây ra. Giãn cách xã hội kéo dài trên nhiều tỉnh thành, đặc biệt là Tp.HCM và các tỉnh phía Nam, đã bước sang tháng thứ 4 làm doanh nghiệp buộc phải đóng cửa, chuyển sang chế độ làm việc tại nhà hoặc tạm dừng hoạt động. Trong khi đó, gần đây, tại Hà Nội dịch tái bùng phát, giãn cách xã hội khiến mọi hoạt động liên quan đến BĐS TP này gần như ngưng trệ.

Theo các chuyên gia, với hoạt động kinh doanh BĐS đặc thù là giao dịch trực tiếp do các yêu cầu chặt chẽ về mặt pháp lý và giá trị sản phẩm cao, vì thế việc giãn cách xã hội đã làm thị trường ngưng trệ. Tùy theo mức độ kiểm soát dịch ở các địa phương mà tình hình ngưng trệ này có thể một phần hay hoàn toàn.

Trong đó, kế hoạch triển khai thi công xây dựng các công trình gần như bị đình trệ theo. Hầu hết các công trình xây dựng đều bị ảnh hưởng tiến độ. Giá cả VLXD leo thang làm gia tăng chi phí đầu vào đáng kể cho các công trình xây dựng. Chưa kể, đại dịch cũng làm biến động nguồn lao động phục vụ cho công trường. Chính vì vậy sau khi dịch bệnh qua đi, theo các doanh nghiệp, việc tìm kiếm nhân công lao động cho các công trình xây dựng cũng là vấn đề lớn của các nhà thầu xây dựng.

Công trình xây dựng ngưng hoạt động dẫn đến thực trạng, hầu hết các doanh nghiệp BĐS, kể cả doanh nghiệp lớn tại Hà Nội và Tp.HCM đều chậm tiến độ bàn giao nhà cho khách hàng như đã cam kết trước đó.

Dịch Covid-19 kéo dài, công trình xây dựng ngưng hoạt động, chậm tiến độ bàn giao nhà. Ảnh: Minh hoạ

Bà Nguyễn Hương, CEO Đại Phúc Land cho hay, việc áp dụng Chỉ thị 15, Chỉ thị 16 trong thời gian giãn cách xã hội trong những tháng vừa qua đã làm cho các công trình xây dựng của các dự án BĐS bị ngừng trệ và ảnh hưởng đến tiến độ bàn giao sản phẩm cho khách hàng. Mỗi công trình xây dựng ngoài nhà thầu chính còn có cả hàng chục nhà thầu phụ tham gia vì vậy khi công trình bị tạm dừng sẽ ảnh hưởng hàng loạt đến hợp đồng thi công của các bên liên quan.

Đây là tình huống ngoài tầm kiểm soát của các doanh nghiệp buộc phải tạm ngưng công trình theo yêu cầu của các cơ quan quản lý nhà nước. Các công trình xây dựng hiện nay đang bị trễ tiến độ ít nhất khoảng 1 quý hoặc lâu hơn do có độ trễ trong việc khôi phục lại công trường tùy tình hình và năng lực của các doanh nghiệp. "Với VanPhuc city, Tập đoàn chúng tôi mặc dù đã có kế hoạch đẩy mạnh công tác thi công từ những tháng đầu năm. Đến nay các công trình thi công đã cất nóc và trong quá trình hoàn thiện nhưng vẫn phải tạm dừng do dịch bệnh. Việc tái khởi động các công trình sau khi được phép hoạt động trở lại cũng là bài toán thách thức mà chúng tôi phải tìm giải pháp hài hòa giữa các bên", bà Hương cho hay.

Cũng theo đại diện Gamuda Land, việc áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch một cách quyết liệt của Chính phủ là hết sức cần thiết để đảm bảo an toàn cho người dân. Nhưng đồng thời, cũng đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ thực hiện dự án của các chủ đầu tư nói chung và Gamuda Land nói riêng, khi mà các chuỗi cung ứng hàng hóa vật tư bị gián đoạn và bị cấm kinh doanh, các thủ tục hành chính bị ảnh hưởng. Cụ thể, phân khu tiếp theo của dự án Celadon City đã phải nhiều lần tạm dừng hoạt động thi công tại công trường trong các đợt bùng phát dịch từ cuối tháng 3/2020, đến nay, công trường đã tạm ngưng trên dưới 5 tháng.

Trước những khó khăn không lường trước được và bất khả kháng do dịch bệnh, mặc dù doanh nghiệp đã không ngừng nỗ lực để tiếp tục vận hành triển khai dự án, duy trì hoạt động xây dựng tại công trường dự án trong khi vẫn tuân thủ các yêu cầu của UBND Tp.HCM về an toàn phòng chống dịch Covid19 nhưng vẫn không thể đảm bảo việc bàn giao các căn hộ đúng theo thời hạn cam kết với khách hàng.

Doanh nghiệp này cũng kiến nghị với Hiệp hội BĐS Tp.HCM mong được Chính Phủ xem xét về các gói giải pháp hỗ trợ thuế, phí, lệ phí, và tiền thuê đất, chính sách hỗ trợ từ ngân hàng (hoãn thời hạn thanh toán lãi vay 3 tháng và xem xét lại thời hạn thanh toán mới sau mỗi quý, miễn lãi vay cho doanh nghiệp và cho người vay mua nhà, v.v..) góp phần tháo gỡ khó khăn để doanh nghiệp ổn định sản xuất kinh doanh và duy trì tăng trưởng.

Là tình huống bất khả kháng, cần được khách hàng sẻ chia

Chị Lê Ngh (ngụ Tp.HCM), là khách hàng mua một dự án căn hộ tại Tp.Thủ Đức, Tp.HCM chia sẻ: "Tôi đang mua một căn hộ tại Tp.Thủ Đức. Ban đầu dự định sẽ bàn giao vào đầu quý 4 năm nay. Quan sát suốt quá trình xây dựng thì chủ đầu tư đảm bảo theo đúng tiến độ nên tôi cũng khá an tâm. Đến tháng 7/2021, khi công trình đã hoàn thành được hơn 85% thì phải dừng thi công do CT16. Trong tình hình này, phải chờ đến hết thời gian giãn cách mới có thể xây dựng tiếp và qua năm sau mới nhận nhà. Điều này khiến tôi phải tiếp tục chi trả thêm chi phí thuê nhà. Tuy nhiên đây là sự cố nằm ngoài ý muốn và không phải lỗi của chủ đầu. Hơn nữa việc xây dựng chậm tiến độ do dịch cũng gây thiệt hại lớn, làm chậm nguồn tiền của chủ đầu tư. Nên tôi hiểu, chia sẻ và cảm thông với doanh nghiệp chứ không có ý kiến gì về vấn đề này. Tôi hy vọng dịch bệnh sớm qua đi để công trình tiếp tục thi công và chúng tôi sớm có nhà".

Cùng nỗi lòng, chị V (ngụ Q.7, Tp.HCM) cũng là khách hàng đang nhận trễ nhà so với cam kết của CĐT. Chị V cho hay, nếu ở thời điểm khác chị có thể khó chịu nhưng ở giai đoạn dịch Covid-19 hành hoành kéo dài hơn 18 tháng nay thì đó là tình thế bất khả kháng mà không ai mong muốn. Cho nên, lúc này thông cảm là cách để chia sẻ khó khăn cùng với thị trường BĐS nói chung, CĐT dự án nói riêng.

"Hơn nữa, giai đoạn này, nói thật khả năng xoay tiền để thanh toán theo tiến độ dự án của người mua cũng không đảm bảo, vì thu nhập giảm. Cho nên, việc các CĐT chậm tiến độ lại mọt chút so với kế hoạch ban đầu cũng có thể chia sẻ với nhau. Chứ nhận nhà giờ đóng một lúc 25% giá trị căn nhà (vài trăm triệu đồng) cũng là áp lực với người mua nhà. Như tôi đây, đã 4 tháng liên tục dịch kéo dài, thu nhập giảm nhiều, để xoay sở nhận nhà lúc này cũng là một vấn đề", chị V chia sẻ.

Theo các chuyên gia và doanh nghiệp, việc trễ tiến độ giao nhà bởi dịch bệnh là sự cố bất khả kháng, không ai mong muốn, nên trong giai đoạn này, doanh nghiệp BĐS rất cần sự cảm thông, chia sẻ của khách hàng. Ảnh: Minh hoạ

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Ngô Quang Phúc, Tổng giám đốc Phú Đông Group cho hay, đặc thù của ngành xây dựng là hơn 80% phải làm việc tại các công trường. Tuy nhiên ở các địa phương bị giãn cách theo CT16 thì các hoạt động thi công trực tiếp đều phải tạm ngừng. Từ đó khiến tiến độ dự án bị trễ so với cam kết như ban đầu với khách hàng. Hiện nay đa số các dự án BĐS, đặc biệt là phân khúc căn hộ đều áp dụng thanh toán theo tiến độ. Như vậy, việc giao nhà chậm tiến độ không chỉ ảnh hưởng đến khách hàng, mà đối với chủ đầu tư còn bị thiệt hại lớn. Bởi khi không xây dựng theo đúng tiến độ cam kết do dịch bệnh, thì chủ đầu tư cũng không thể thu tiền của khách hàng theo tiến độ đề ra.

"Tôi lấy ví dụ, trong hợp đồng mua bán, dự án A, phương thức thanh toán nêu rõ, nhận nhà khách đóng thêm 15%/ tổng số tiền mua nhà. Nhưng vì dịch bệnh diễn ra, chủ đầu tư chưa thể bàn giao, vì vậy khách hàng cũng chưa đóng 15% này. Điều này khiến dòng tiền về trễ, doanh nghiệp bị tắc nghẽn dòng tiền trong khi rất nhiều chi phí vẫn phải duy trì. Do đó, việc trễ tiến độ bởi dịch bệnh là sự cố bất khả kháng, không ai mong muốn nên trong giai đoạn này, doanh nghiệp BĐS rất cần sự cảm thông, chia sẻ của khách hàng", ông Phúc nhấn mạnh.

Cùng quan điểm, bà Nguyễn Hương cho rằng, theo lộ trình Chính phủ sẽ có kế hoạch mở cửa từng phần nền kinh tế và cho phép tái khởi động lại các hoạt động sản xuất và kinh doanh trong đó có các công trình xây dựng đang dở dang cần được tiếp tục. Việc các bên phải ngồi lại với nhau để thương thảo điều chỉnh việc tiếp tục thực hiện hợp đồng cần sự thông cảm, thấu hiểu và chia sẻ giữa các bên tham gia với tinh thần đồng hành và hỗ trợ nhau vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay. Các nhà thầu xây dựng sẽ phải đối mặt với thách thức lớn về dòng tiền phục vụ cho việc tái khởi động công trình, nguồn cung ứng nguyên vật liệu sẽ khó khăn hơn do chuỗi cung ứng bị ảnh hưởng nghiêm trọng trong đợt dịch lần này, việc vận chuyển hàng hóa vẫn còn những khó khăn nhất định vì vậy chi phí sẽ tiếp tục gia tăng. Theo đó, thị trường BĐS những tháng cuối năm sẽ ra sao, câu trả lời không nằm ở yếu tố thị trường quyết định mà hoàn toàn tùy thuộc khả năng kiểm soát dịch bệnh diễn biến như thế nào do đây là hoàn cảnh bất khả kháng.

Ở góc độ chuyên gia, bà Phạm Minh Nguyệt - CMO Propzy cho biết, hầu hết các công trình xây dựng đều đang gặp khó khăn trong việc tiếp tục tiến độ xây dựng. Do yếu tố lao động trong ngành xây dựng đến từ các vùng miền khác nhau, cũng như việc chuyển chở vật liệu xây dựng từ nhà máy đến công trường xây dựng gặp khó trong bối cảnh dịch bệnh

Tuy vậy, cũng có một số công trình được phép xây dựng trong thời gian giãn cách xã hội nhưng đã số là công trình đặc biệt. Theo đó, người mua nhà nên chủ động kiểm tra xem dự án bất động sản mình mua có thuộc diện phải tạm dừng thi công hay vẫn tiếp tục được thi công trong trong các trường hợp.

Nhìn từ góc độ người mua nhà, bà Nguyệt chi ra 2 vấn đề liên quan đến quyền lợi của mình. Một là, khi tiến độ xây dựng bị chậm thì tiến độ thanh toán sẽ được chủ đầu tư dự án điều chỉnh như thế nào? Hai là, nếu người mua nhà vay ngân hàng để thanh toán tiền mua nhà thì chủ đầu tư và ngân hàng sẽ có các biện pháp gì hỗ trợ cho người mua không?

"Thời điểm dịch bệnh bất kể ngành nghề hay ai ai cũng đều gặp khó khăn riêng trong từng lĩnh vực. Từ đó, người mua bất động sản nên hòa vào "tiếng nói chung’’ với các đơn vị bất động sản để tìm vượt qua giai đoạn khó khăn này", CMO Propzy cho hay.

Cũng chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Hoàng, Giám đốc R&D DKRA Vietnam phân tích, tình hình dịch bệnh phức tạp kéo dài và các biện pháp gian cách xã hội làm ngưng trệ mọi hoạt động từ 3 tháng nay nên các công trình xây dựng bị tạm dừng dẫn đến chậm tiến độ, hoặc chậm bàn giao nhà, đây là sự bất khả kháng. Điều này ai cũng thấy nên sự thấu hiểu và thông cảm của người mua nhà lúc này là cần thiết. Cùng với đó, nhiều CĐT cũng đã có những giải pháp phù hợp là giãn tiến độ thanh toán để chia sẻ khó khăn chung với người mua (nhất là những người mua bị ảnh hưởng thu nhập, dòng tiền vì dịch bệnh).

"Khó khăn của doanh nghiệp ngoài tiến độ bị ảnh hưởng và tạm dừng thì chi phí tài chính gia tăng, giá VLXD và vận chuyển gia tăng trong thời gian qua kéo theo chi phí tăng. Việc ảnh hưởng tiến độ thi công hoặc bàn giao nhà thì cần sự thông cảm chia sẻ của người mua vì đó là tình hình chung, các bên đều không mong muốn. Tuy nhiên, về phía doanh nghiệp cũng giải pháp phù hợp là giãn tiến độ thanh toán cho người mua nhà", ông Hoàng chia sẻ.