Chất lượng tài sản ngân hàng sẽ cải thiện từ nửa cuối năm 2025

Theo báo cáo của Chứng khoán Yuanta Việt Nam, chất lượng tài sản của ngân hàng đã suy giảm trong quý I/2025 khi tỷ nợ xấu toàn ngành gia tăng, còn tỷ lệ bao phủ nợ xấu sụt giảm. Theo đó, tỷ lệ nợ xấu toàn ngành tiếp tục tăng, đạt mức 2,16% trong quý I/2025, tương đương mức tăng 0,23 điểm % so với quý trước.

Yuanta Việt Nam lý giải, nguyên nhân chủ yếu đến từ việc hình thành nợ xấu mới, thay vì các khoản nợ tái cơ cấu theo Thông tư 02 hay ảnh hưởng từ thiên tai như bão Yagi. Trong khi đó, tỷ lệ bao phủ nợ xấu (LLR) giảm 11 điểm % về mức 80% - mức thấp hơn ngưỡng 100% vốn đã duy trì suốt từ năm 2023.

Điều này đặt ra áp lực trích lập dự phòng lớn hơn, nhất là khi các ngân hàng đang chuẩn bị áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế IFRS, với yêu cầu về dự phòng tổn thất tín dụng kỳ vọng (ECL). Những ngân hàng có chỉ số LLR thấp nhiều khả năng sẽ phải tăng trích lập, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận.

Trước đó, báo cáo cập nhật ngành ngân hàng quý 1 năm 2025 của Công ty Cổ phần Xếp hạng Tín nhiệm Đầu tư Việt Nam (VIS Rating) cũng cho thấy, trong quý đầu năm 2025, năng lực tín nhiệm của một số ngân hàng quốc doanh và ngân hàng quy mô vừa có dấu hiệu suy giảm.

Nguyên nhân chính là sự gia tăng nợ xấu từ các khoản cho vay mua nhà cá nhân trong phân khúc mang tính đầu cơ và từ các khách hàng doanh nghiệp gặp khó khăn về dòng tiền. Tỷ lệ nợ xấu toàn ngành đã tăng 20 điểm cơ bản so với quý trước, lên mức 2,5% trong quý 1/2025.

Báo cáo cũng chỉ ra rủi ro tài sản tiềm ẩn đang gia tăng đối với các ngân hàng quốc doanh có quy mô cho vay lớn đối với khách hàng doanh nghiệp FDI (ví dụ: Vietcombank, BIDV) và các ngân hàng có danh mục cho vay tài chính tiêu dùng cá nhân lớn (ví dụ: VPBank, HDBank, MBBank) trong bối cảnh rủi ro thuế quan đối ứng từ Mỹ.

Dù vậy, các chuyên gia Yuanta Việt Nam vẫn kỳ vọng chất lượng tài sản của ngành ngân hàng sẽ cải thiện từ nửa cuối năm 2025, nhờ sự phục hồi dần của thị trường bất động sản.

Trong quý I, tăng trưởng cho vay mua nhà tại một số ngân hàng lớn như ACB, MSB, Techcombank, Vietcombank và VPBank chỉ đạt khoảng 2% so với quý trước, phản ánh tâm lý thận trọng của thị trường.

Tuy nhiên, các chính sách thúc đẩy đầu tư công, tháo gỡ pháp lý và sáp nhập địa giới hành chính sẽ hỗ trợ tích cực cho thị trường bất động sản, qua đó giúp giảm áp lực nợ xấu và trích lập dự phòng cho ngân hàng.

Bên cạnh đó, việc luật hóa Nghị quyết 42 cũng sẽ tạo hành lang pháp lý ổn định trong xử lý nợ xấu, đặc biệt hỗ trợ các ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu cao như VPBank, OCB, VIB, HDBank, SHB, Sacombank, TPBank, BIDV và VietinBank trong việc thu giữ, thanh lý tài sản đảm bảo và cải thiện lợi nhuận.

Tương tự, VIS Rating kỳ vọng tỷ lệ hình thành nợ xấu của ngành sẽ giảm dần trong năm 2025, nhờ thị trường bất động sản phục hồi và các chính sách hỗ trợ của Chính phủ nhằm cải thiện khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Tỷ suất sinh lời trên bình quân tổng tài sản (ROAA) toàn ngành sẽ cải thiện trong năm 2025 nhờ tăng trưởng tín dụng mạnh hơn và giảm chi phí tín dụng.