Chênh lệch giữa huy động vốn và cho vay của ngân hàng gia tăng

Theo thống kê của Bộ Tài chính, tính đến ngày 25/3/2025, tổng huy động vốn của hệ thống tổ chức tín dụng đã tăng 1,36%, còn tín dụng đối với nền kinh tế tăng 2,49%. Điều này cho thấy mức chênh lệch giữa huy động và cho vay đã mở rộng lên khoảng 1,1 triệu tỷ đồng, phản ánh áp lực cân đối vốn trong hệ thống ngân hàng giai đoạn đầu năm.

Sự lệch pha giữa huy động và cho vay đang đặt ra thách thức không nhỏ cho hệ thống ngân hàng trong việc đảm bảo nguồn lực để phục vụ cho mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% trong năm nay.

Thực tế, tình trạng này đã diễn ra từ năm 2024. Báo cáo ngành ngân hàng mới đây của FiinRatings cho thấy, trong năm 2024, các ngân hàng Việt Nam ngày càng phụ thuộc vào nguồn vốn bán buôn khi tăng trưởng cho vay (16,8%) vượt xa mức tăng trưởng tiền gửi (11,4%). Điều này dẫn đến sự gia tăng phụ thuộc vào huy động vốn bán buôn (wholesale funding), từ đó gia tăng rủi ro thanh khoản.

FiinRatings dự báo, trong năm 2025, sự mất cân đối về huy động vốn và cho vay sẽ còn gia tăng, khiến các ngân hàng tiếp tục phụ thuộc vào nguồn vốn bán buôn và phát hành chứng chỉ tiền gửi.

Trong đó, các ngân hàng TMCP quy mô nhỏ sẽ gặp nhiều thách thức trong việc huy động vốn vào năm 2025 hơn khi họ gặp khó khăn trong việc thu hút tiền gửi khách hàng, do các chỉ đạo của chính phủ hạn chế việc tăng lãi suất tiền gửi. Điều này sẽ dẫn đến chi phí huy động cao hơn và tăng trưởng cho vay bị hạn chế đối với các ngân hàng này, FiinRatings nhấn mạnh.

NHNN cho biết sẽ sử dụng các công cụ để hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng, tạo điều kiện cung ứng vốn tín dụng hỗ trợ tăng trưởng. Đồng thời, lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cho biết năm nay sẽ tập trung vốn vào các lĩnh vực ưu tiên, đặc biệt có các chính sách thúc đẩy mạnh mẽ cho tín dụng tiêu dùng.

Ngoài hỗ trợ thanh khoản, NHNN cũng ổn định lãi suất điều hành để tạo điều kiện cho các ngân hàng giảm thêm lãi suất cho vay, hỗ trợ tăng trưởng.

Tuy vậy, với diễn biến phức tạp của chính sách thuế mà Mỹ đưa ra cùng với đà tăng sốc của giá vàng và sự sốt nóng của thị trường bất động sản trong nước, việc ổn định lãi suất với NHNN là mục tiêu rất thách thức.