Chia hộ kinh doanh thành 3 nhóm để quản lý thuế từ năm 2026

Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 3389 phê duyệt Đề án "Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán".

Theo đó, năm sau, ngành thuế sẽ chấm dứt hoàn toàn phương thức thu thuế khoán đối với hộ kinh doanh và chuyển sang quản lý theo phương pháp tự kê khai, tự nộp thuế theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.

Đề án quy định rõ 3 nhóm hộ kinh doanh và các điểm mới trong chuyển đổi phương pháp tính thuế sau khi xóa bỏ thuế khoán.

Nhóm 1 là các hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng một năm. Nhóm này được miễn nộp thuế giá trị gia tăng, thu nhập cá nhân. Họ cũng không cần áp dụng sổ sách kế toán phức tạp nhưng vẫn phải thực hiện kê khai định kỳ. Các hộ này có thể lựa chọn kê khai 2 lần một năm vào đầu và giữa/cuối năm hoặc chọn thời điểm phù hợp.

Nhóm 2 là các hộ kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu đến dưới 3 tỷ đồng. Nhóm này áp dụng phương pháp tính thuế trực tiếp trên doanh thu như hiện hành. Mức thuế suất theo ngành nghề được quy định rõ, gồm: 1% cho phân phối, cung cấp hàng hóa; 5% cho dịch vụ, xây dựng không bao thầu vật liệu; 3% cho sản xuất, vận tải, dịch vụ gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu vật liệu; và 2% cho hoạt động kinh doanh khác.

Hộ kinh doanh này không cần tuân theo chế độ kế toán phức tạp, nhưng vẫn phải lập sổ sách đơn giản, có biểu mẫu theo quy định. Họ phải kê khai thuế 4 lần một năm (theo quý).

Trường hợp hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng trong năm, và thuộc nhóm ngành bán lẻ, dịch vụ trực tiếp đến tay người tiêu dùng sẽ phải xuất hóa đơn điện tử từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế. Các hộ khác có doanh thu dưới 1 tỷ đồng không bắt buộc xuất hóa đơn nhưng Bộ Tài chính lưu ý vẫn nên ghi chép doanh thu.

Với các hộ kinh doanh có doanh thu trên 3 tỷ đồng một năm, trong 2 năm liên tiếp sẽ chuyển sang nhóm 3 từ năm thứ 3.

Nhóm 3 là các hộ kinh doanh có doanh thu trên 3 tỷ đồng một năm. Nhóm này bắt buộc phải áp dụng phương pháp khấu trừ thuế giá trị gia tăng, trong đó khoản phải nộp bằng thuế giá trị gia tăng đầu ra trừ cho đầu vào. Mức thuế thu nhập cá nhân được tính 17% trên tổng lợi nhuận. Trong đó, lợi nhuận bằng doanh thu trừ chi phí hợp lý.

Về phương pháp kê khai, hộ kinh doanh có doanh thu trên 50 tỷ đồng/năm, phải kê khai theo tháng, còn dưới 50 tỷ đồng thì kê khai theo quý.

Ngoài ra, nhóm hộ kinh doanh này bắt buộc phải xuất hóa đơn (dù là từ máy tính tiền hay bằng hình thức khác) và buộc phải mở tài khoản ngân hàng riêng để phục vụ cho hoạt động kinh doanh. Đồng thời, việc sử dụng hóa đơn điện tử có mã hoặc hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền là yêu cầu bắt buộc đối với nhóm này.