Chính phủ trình Quốc hội bổ sung 3.500 tỷ đồng vốn điều lệ cho Agribank

Tăng khả năng cung ứng vốn cho nền kinh tế

Trình bày Tờ trình, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng nêu rõ, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) là ngân hàng thương mại do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, có vị trí quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng phục vụ phát triển kinh tế quốc gia, đặc biệt là vai trò chủ đạo trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

 Thống đốc Lê Minh Hưng 

Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, Agribank chưa được Nhà nước đầu tư bổ sung vốn điều lệ, tốc độ tăng vốn điều lệ luôn thấp hơn tốc độ tăng tổng tài sản, khiến tỷ lệ an toàn vốn của ngân hàng bị suy giảm. Vốn điều lệ của Agribank hiện đạt 30.591 tỷ đồng, nếu tính theo chuẩn mực vốn Basel II, tỷ lệ an toàn vốn của ngân hàng này chỉ đạt 6,9% (không đảm bảo yêu cầu vốn tối thiểu 8% theo quy định).

"Nếu không tăng vốn điều lệ cho Agribank ngay trong năm 2020 thì sẽ không thể đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ phát triển kinh tế, đặc biệt là vốn tín dụng cho lĩnh vực nông nghiệp nông thôn. Các chỉ tiêu tăng trưởng của Agribank bị ảnh hưởng trực tiếp, ảnh hưởng đến an toàn trong hoạt động ngân hàng, giảm vị thế và nguy cơ hạ mức xếp hạng tín nhiệm từ các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế là hiện hữu", Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng khẳng định.

Trong khi đó, việc bổ sung vốn điều lệ cho ngân hàng này không chỉ đáp ứng tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu theo quy định, nâng cao năng lực tài chính, mà còn gia tăng khả năng cung ứng vốn cho nền kinh tế.

Theo Thống đốc Lê Minh Hưng, trường hợp được cấp bổ sung vốn điều lệ 3.500 tỷ đồng trong quý III/2020, dư nợ tín dụng của Agribank dự kiến có thể tăng thêm khoảng 60.000 tỷ đồng, tương ứng với tổng tài sản tăng thêm khoảng 60.000 tỷ đồng. Theo tính toán, doanh thu và lợi nhuận năm 2020 khả năng tăng thêm khoảng 1.200 tỷ đồng; đóng góp cho ngân sách nhà nước tăng thêm 500 tỷ đồng.

Đặc biệt, năm 2021 và các năm tiếp theo, Agribank có điều kiện tăng quy mô trái phiếu phát hành để tăng vốn cấp 2, nhờ đó, tạo điều kiện tăng dư nợ cho vay, doanh thu tăng thêm từ 4.500-5.000 tỷ đồng. Theo đó, Agribank sẽ tăng nộp ngân sách nhà nước tương ứng 900 - 1.000 tỷ đồng thuế thu nhập doanh nghiệp, lợi nhuận còn lại 1.000 - 1.200 tỷ đồng. Điều này sẽ tạo thuận lợi trong quá trình cổ phần hóa và gia tăng giá trị thặng dư, tạo nguồn vốn giúp hàng triệu hộ nông dân có vốn sản xuất kinh doanh, tăng thu nhập, hạn chế tín dụng đen.

Do đó, Chính phủ đề nghị Quốc hội đồng ý bổ sung dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2020 để bổ sung vốn điều lệ cho Agribank từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2019 tương ứng với số lợi nhuận sau thuế thực nộp ngân sách nhà nước năm 2020 của Agribank, tối đa không quá 3.500 tỷ đồng.

Có tính lan tỏa cao, tăng dư nợ tín dụng cho khách hàng

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh, đại diện cơ quan thẩm tra cho biết, về mức vốn và nguồn bổ sung vốn điều lệ: Theo báo cáo của Chính phủ và phương án bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2019-2021, phương thức xác định mức vốn điều lệ bổ sung cho Agribank là 3.500 tỷ đồng được thực hiện theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 9 Nghị định số 91 và phù hợp với các chỉ tiêu tăng trưởng dự kiến của ngân hàng cũng như mức vốn thiếu hụt cần bù đắp bằng vốn điều lệ bổ sung trong năm 2020.

Theo báo cáo của Chính phủ, do các nguồn khác không có khả năng bố trí nên Chính phủ đề nghị bổ sung từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2019.

Thực hiện quy định tại khoản 2 Điều 59 Luật Ngân sách nhà nước, Chính phủ đã xây dựng phương án phân bổ sử dụng nguồn tăng thu và kinh phí còn lại của ngân sách trung ương năm 2019, báo cáo UBTVQH tại phiên họp thứ 44. Theo khoản 5 Điều 2 Nghị quyết số 936/NQ-UBTVQH ngày 05/5/2020, UBTVQH cho phép phân bổ 14.124,2 tỷ đồng để bù hụt thu ngân sách trung ương năm 2020 và thực hiện một số nhiệm vụ cấp bách trong phát triển kinh tế-xã hội năm 2020 và giao Chính phủ phân bổ cụ thể, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

 Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh trình bày Báo cáo thẩm tra về việc bổ sung vốn điều lệ cho Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam.

Do vậy, Ủy ban Kinh tế nhất trí với đề xuất của Chính phủ về việc bổ sung vốn điều lệ cho Agribank từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2019 theo Nghị quyết số 936 của UBTVQH; đồng thời, cần báo cáo Quốc hội về việc bổ sung vào dự toán chi NSNN năm 2020 để bảo đảm quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

Về tác động của việc bổ sung vốn điều lệ cho Agribank từ NSNN: Ủy ban Kinh tế cho rằng, việc bổ sung vốn điều lệ cho Agribank sẽ có tính lan tỏa cao, tăng dư nợ tín dụng cho khách hàng, nhất là hỗ trợ các đối tượng chính sách, vùng đặc biệt khó khăn, thực hiện các chính sách, chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững. Qua đó, góp phần hỗ trợ kịp thời hệ thống ngân hàng trong việc giảm tác động tiêu cực do đại dịch Covid-19 đối với các đối tượng yếu thế, thực hiện nhiệm vụ cấp bách phục hồi kinh tế - xã hội.

Trường hợp được Quốc hội chấp thuận bổ sung vốn điều lệ cho Agribank từ NSNN, đề nghị Chính phủ, NHNN phải bảo đảm việc bổ sung vốn điều lệ cho Agribank theo đúng thẩm quyền quyết định, trình tự, thủ tục quy định tại Luật số 69 và sử dụng vốn đầu tư từ NSNN một cách hiệu quả; đồng thời chỉ đạo Agribank tiếp tục thực hiện các giải pháp tích cực bảo đảm tỷ lệ an toàn vốn theo quy định pháp luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết: Do những vướng mắc hiện tại liên quan đến Nghị quyết số 25/2016/NQ-QH14 của Quốc hội về việc sử dụng NSNN để cấp vốn điều lệ cho tổ chức tín dụng thương mại, để xử lý đề nghị của Chính phủ, cần phải được sự thông qua của Quốc hội về nội dung này dưới hình thức Nghị quyết của Quốc hội. Ủy ban Kinh tế nhất trí với đề nghị của Chính phủ về việc đưa nội dung này vào Nghị quyết chung của Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV, cụ thể như sau:

“Bổ sung dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2020 để bổ sung vốn điều lệ cho Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2019 tương ứng với số lợi nhuận sau thuế thực nộp ngân sách nhà nước năm 2020 của Agribank, tối đa không quá 3.500 tỷ đồng.

Chính phủ phải bảo đảm việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Agribank đúng thẩm quyền quyết định, trình tự, thủ tục quy định tại Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp”.

Với Báo cáo thẩm tra về việc bổ sung vốn điều lệ cho Agribank, Ủy ban Kinh tế đề nghị các đại biểu Quốc hội tập trung cho ý kiến về nội dung này trong quá trình thảo luận tại tổ và hội trường của Kỳ họp thứ 9.