Chuyển biến tích cực sau 3 tháng vận hành chính quyền 2 cấp ở Thanh Hóa

Thấy gì khi chính quyền 2 cấp ở Thanh Hóa sau 3 tháng vận hành

Bộ máy hành chính cấp xã vận hành hiệu quả, ổn định

Sau khi thực hiện chủ trương sắp xếp, tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính, Thanh Hóa còn 166 đơn vị hành chính cấp xã, giảm mạnh từ 547 xã, phường trước đây.

Với quy mô thay đổi lớn, mọi xáo trộn, tưởng chừng khó vượt qua, thế nhưng thực tế cho thấy, bộ máy chính quyền cơ sở đã vận hành ổn định, liên tục, không bị gián đoạn, đứt quảng.

Một trong những dấu ấn nổi bật nhất là kết quả đánh giá chất lượng phục vụ trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Theo thống kê gần 3 tháng vận hành mô hình chính quyền 2 cấp tỉnh Thanh Hóa xếp thứ 3/34 tỉnh, thành, điều đó thể hiện sự nỗ lực không ngừng trong cải cách hành chính, lấy sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo chất lượng phục vụ.

Điển hình như xã Quý Lương được thành lập trên cơ sở sắp xếp các xã Lương Trung, Lương Nội và Lương Ngoại của huyện Bá Thước (cũ). Xã có diện tích 133,44 km2 và dân số 15.125 người, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 80%.

Ngay từ ngày 1/7, chính quyền đã tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác thủ tục hành chính. Trong danh sách xếp hạng kết quả đánh giá chỉ số phục vụ người dân và doanh nghiệp của tỉnh, xã miền núi Quý Lương đã đạt 92,3 điểm, đứng thứ 3 toàn tỉnh.

Trung tâm phục vụ hành chính công của xã Quý Lương được bố trí tại trụ sở UBND xã Lương Trung (cũ). Tại đây, có 6 quầy làm việc với 5 cán bộ, công chức tiếp nhận và trả kết quả, cùng một số nhân viên bảo hiểm xã hội. Cơ sở vật chất được trang bị đầy đủ, đặc biệt là mạng intenet được kết nối liên thông. Doanh mục thủ tục hành chính được niêm yết công khai bằng cả bản giấy và mã QR.

Còn tại xã Yên Định, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, sau 2 tháng triển khai đã mang lại nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn. Xã xếp thứ 1/166 xã, phường của tỉnh Thanh Hóa về chất lượng phục vụ trên Cổng dịch vụ công quốc gia.

Theo đó, từ ngày 1/7 đến 31/8/2025, xã Yên Định đã tiếp nhận 1.726 hồ sơ, 100% trong số đó được tiếp nhận trực tuyến. Toàn bộ 817 hồ sơ đã có kết quả đều được trả đúng hoặc trước hạn, không có hồ sơ quá hạn.

Hay tại xã miền núi Thiên Phú, sau gần 3 tháng đi vào hoạt động, theo kết quả đánh giá bộ chỉ số phục vụ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ trên cổng thông tin Dịch vụ công Quốc gia tính đến tháng 9/2025, xã Thiên Phú nằm trong Top các xã, phường của tỉnh Thanh Hóa khi đạt 92,19 điểm. Điều này cho thấy, xã Thiên Phú "lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ", "lấy sự hài lòng của người dân" làm thước đo hiệu quả là hoàn toàn khả thi.

Vẫn còn tồn tại những "nút thắt" và bất cập cần tháo gỡ

Mặc dù những kết quả đạt được là rất lớn và ý nghĩa, mô hình 2 cấp cũng bộ lộ nhiều nút thắt cần tập trung tháo gỡ. Trước hết là thiếu nhân lực có chuyên môn, đặc biệt ở nhiều xã miền núi, cán bộ đất đai, tài chính - kế toán, công nghệ thông tin...; một người hiện tại phải "gồng gánh" từ 2-3 việc. Điều này dễ dẫn đến sai sót, chậm trễ và tạo thêm áp lực lớn cho cán bộ.

Cùng với đó, cơ sở vật chất chưa đồng đều. Một số trụ sở xã xuống cấp, trang thiết bị lạc hậu, internet chập chập chờn.

Có xã phải dùng chung một máy tính để nhập dữ liệu dịch vụ công. Điều này khiến việc số hóa hồ sơ chưa đạt như kỳ vọng. Trong khi người dân chưa quen với chuyển đồi số. Ở nhiều xã vùng nông thôn, đồng bào dân tộc thiểu số vẫn quen nộp hồ sơ giấy. Họ ngại sử dụng dịch vụ trực tuyến vì thiếu kỹ năng....

Tuy vậy, với phương châm "lấy sự hài lòng của nhân dân làm gốc", từ 1/7 đến nay, trung tâm đã tiếp nhận 3.915 hồ sơ, gồm 617 trực tuyến và 3.298 trực tiếp.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, xã Thiên Phú vẫn đang gặp nhiều khó khăn, thách thức. Ông Nguyễn Đức Dũng, Bí thư Đảng ủy xã Thiên Phú cho biết: Hệ thống pháp luật ban hành cùng 1 lúc nhiều văn bản, có những nội dung chồng chéo, chưa được hướng dẫn... các quy định mới khiến cho đội ngũ cán bộ khó tiếp cận. Một số thủ tục hành chính chưa đồng bộ theo mô hình 2 cấp, gây lúng túng trong thực hiện.

Trong khi đó, cơ sơ dữ liệu, phần mềm quản lý hành chính chưa được tích hơp hoàn chỉnh. Trang thiết bị phục vụ cho cán bộ, công chức, người lao động còn chưa đảm bảo. Việc tiếp nhận các dự án do cấp huyện bàn giao về xã đã thực hiện, nhưng xã chưa có công chức chuyên môn lĩnh vực xây dựng, không có nghiệp vụ đấu thầu, không có đơn vị sự nghiệp có chức năng, năng lực đảm bảo cho UBND giao quản lý dự án...

Cái thiếu lớn nhất là nhân lực có trình độ, nhất là lĩnh vực thuộc mảng kinh tế, xây dựng, tư pháp, việc nộp, nhận kết quả hồ sơ trực tuyến còn phức tạp đối với người dân, đặc biệt là những người không quen công nghệ, người cao tuổi, người không có điện thoại thông minh. Một bộ phận cán bộ và người dân vẫn còn giữ tư duy truyền thống, ngại thay đổi, chưa thấy được lợi ích rõ rệt của chuyển đổi số trong công việc và cuộc sống hàng ngày.

Ông Dũng nhấn mạnh: Để tháo gỡ những khó khăn trên, chúng tôi đề xuất: Tiếp tục rà soát, kiện toàn tổ chức bộ máy kịp thời bổ nhiệm, sắp xếp nhân sự còn thiếu, bảo đảm đủ số lượng theo vị trí việc làm. Đồng thời tăng cường bồi dưỡng, tâp huấn để nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ sau sắp xếp.

Cùng với đó, là hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ phù hợp sớm ban hành các chính sách liên quan đến phụ cấp kiêm nhiệm, hỗ trợ cán bộ bị điều động xa nơi cư trú. Có chính sách động viên. Đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật, bố trí ngân sách và nguồn lực đầu ra, sữa chữa, nâng cấp trụ sở làm việc cho cơ quan sau sáp nhập...

Mặt khác, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, rà soát, nâng cấp phần mềm quản lý phù hợp mô hình mới; tổ chức đào tạo kỹ năng số cho cán bộ, công chức. Tăng cường triển khai các giải pháp chuyển đổi số trong hoạt động quản lý, điều hành và cung cấp dịch vụ công.

Nhìn lại, sau gần 3 tháng vận hành chính quyền hai cấp tuy thời gian chưa dài, nhưng đủ để chứng minh mô hình chính quyền 2 cấp ở Thanh Hóa đang đi đúng hướng: bộ máy tinh gọn, thủ tục hành chính thông suốt hơn, chính quyền gần dân , sát dân hơn. Dẫu vậy, những khó khăn thiếu về nhân lực chuyên sâu về một số lĩnh vực cơ bản, cũng như hạ tầng và khả năng tiếp cận công nghệ của người dân vẫn là bài toán cần sớm được tháo gỡ.

Tin rằng, với quyết tâm cải cách và tinh thấn lấy sự hài lòng của nhân dân làm thước đo, Thanh Hóa hoàn toàn có thể kỳ vọng vào việc xây dựng một mô hình chính quyền hai cấp ngày càng văn minh, hiện đại, minh bạch, hiệu quả hơn.