Chuyên nghiệp thị trường trái phiếu ngay trong quý III/2023

Tình từ năm 2017 đến năm 2021, tài sản hữu hình (thường là tài sản sinh lời) của các công ty bất động sản chỉ tăng 32% trong khi khoản phải thu (thường đến từ hợp đồng cho vay các bên liên quan) và khoản đầu tư dài hạn (thường là khoản đầu tư vào các công ty con và liên kết) lại tăng gấp hơn 4 lần.

Vì dòng tiền không được tập trung đầu tư vào tài sản sinh lời nên lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh chính không tăng trưởng tương xứng với nợ vay.

Tính đến ngày 17/3/2023, đã có 69 tổ chức phát hành có một hoặc nhiều hơn lô trái phiếu lưu hành đã không thể đáp ứng nghĩa vụ nợ với tổng giá trị hơn 940.000 tỷ đồng, chiếm 8,15% giá trị trái phiếu DN đang lưu hành.

Trong số 69 DN phát hành này, có 43 DN bất động sản (62,3%) với tổng giá trị trái phiếu DN chậm trả nợ ở mức 78.900 tỷ đồng, chiếm 83,6% với tổng giá trái phiếu DN của các DN chậm trả nợ trái phiếu.

Sử dụng đòn bẩy tài chính quá lớn cũng là nguyên nhân khiến nợ xấu trái phiếu bất động sản cũng đang là nỗi lo chực chờ. Theo đó, ngành bất động sản là ngành có tỷ lệ nợ xấu trái phiếu ở mức 20,17% - cao thứ hai sau ngành năng lượng.

Trái phiếu DN bất động sản hiện đang có quy mô lưu hành lên tới hơn 396.300 tỷ đồng, chiếm 33,8% tổng giá trị lưu hành.

Minh bạch thị trường, củng cố niềm tin trái chủ

Thực tế, thời gian gần đây, nhiều tín hiệu tích cực của thị trường trái phiếu DN đã xuất hiện như lãi vay giảm và các quy định mới như Nghị định 08/2023/NĐ-CP. Nghị định 08 ra đời kỳ vọng sẽ góp phần giải quyết áp lực nghĩa vụ nợ qua hoạt động tái cấu trúc nợ.

Tuy nhiên, với những câu chuyện nội tại đến từ chính bản thân các DN phát hành, trong đó có khối DN bất động sản, về dài hạn, để thị trường này tiếp tục vận hành tích cực, không còn cách nào khác là DN phải tự tái cơ cấu và tìm các giải pháp gia tăng thanh khoản cho các sản phẩm của mình để có nguồn tiền trả nợ trái phiếu.

Theo đó, các DN vẫn cần tiếp tục sẵn sàng bán tài sản với mức chiết khấu có thể lên đến 30 - 40%; đẩy mạnh cơ cấu; sớm bắt tay chuẩn bị phát hành mới theo Nghị định 08 để có tiền trả nợ, hoàn thiện các dự án dở dang; đồng thời đa dạng hóa nguồn vốn và quan tâm hơn đến quản lý rủi ro tài chính, hạn chế dùng đòn bẩy tài chính quá nhiều, hạn chế đầu tư dàn trải…

Bộ Tài chính xem xét các giải pháp khuyến khích phát hành trái phiếu ra công chúng nhiều hơn. Các tổ chức xếp hạng tín nhiệm sớm chủ động phát triển năng lực cung cấp dịch vụ xếp hạng, đồng hành, tất cả là vì sự phát triển chung của thị trường vốn cho nền kinh tế, DN và nhà đầu tư.

Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) – đơn vị triển khai hệ thống đang hoàn thiện những bước cuối để đưa hệ thống đi vào hoạt động. Phương thức giao dịch trái phiếu DN riêng lẻ dự kiến áp dụng là giao dịch thỏa thuận thông qua các thành viên giao dịch. Các giao dịch trái phiếu DN riêng lẻ được thanh toán theo phương thức T+0 (thanh toán tức thời theo từng giao dịch), tương tự phương thức thanh toán đang áp dụng trên thị trường chứng khoán phái sinh.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ đưa vào vận hành thị trường thứ cấp cho trái phiếu phát hành riêng lẻ. Dự kiến sàn giao dịch trái phiếu riêng lẻ sẽ đưa vào vận hành trong tháng 7/2023.

Các chuyên gia nhận định, đây là cơ hội để thị trường trái phiếu Việt Nam bước sang một giai đoạn phát triển mới, bền vững hơn, để những doanh nghiệp công bố công khai, minh bạch thông tin, tình hình tài chính tốt tiếp tục huy động được nguồn vốn trung và dài hạn hiệu quả từ thị trường này.

Đồng quan điểm với các chuyên gia, với góc nhìn nhà đầu tư ngoại, CEO của PGT Holdings ông Kakazu Shogo bày tỏ:

"Thị trường trái phiếu doanh nghiệp tại Việt Nam những năm gần đây phát triển với tốc độ nhanh, từng bước trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho doanh nghiệp và nền kinh tế, theo xu hướng chung của thế giới. Chính phủ đã đưa ra nhiều chính sách để hỗ trợ sự phát triển lành mạnh của thị trường này. Đặc biệt, Sự minh bạch thông tin có thể được xem như tấm vé thông hành cho các doanh nghiệp trên con đường phát triển bền vững. Từ đó các nhà đầu tư có thể tin tưởng giải ngân và kỳ vọng sự tăng trưởng của doanh nghiệp."

Khép lại phiên giao dịch ngày 6/7/2023, mã PGT đóng cửa với mức 3,700 VNĐ./