Cơ hội, thách thức và triển vọng xuất khẩu nông sản Việt Nam

Tham gia Hội thảo, có các đại diện đến từ Bộ, ngành như: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Vụ Kinh tế - Văn phòng Quốc hội, Đại sứ quán Australia, các Hiệp hội, công ty, doanh nghiệp đầu tư nông nghiệp nông thôn, các chuyên gia hàng đầu trong nước và quốc tế, cùng các đơn vị báo chí, truyền thông trong nước.

Tại Hội thảo, TS Trần Công Thắng - Viện trưởng Viện IPSARD chia sẻ: Từ đầu năm 2020, đại dịch COVID-19 bùng phát và bắt đầu lan rộng trên phạm vi toàn thế giới. Để ngăn chăn sự lây lan dịch bệnh, các quốc gia đã áp dụng nhiều biện pháp như giãn cách xã hội, phong tỏa thành phố, đóng cửa biên giới. Những biện pháp này đã và đang tác động sâu rộng tới kinh tế - xã hội toàn cầu.

Ngành nông nghiệp, đặc biệt là thương mại nông sản, cũng không nằm ngoài phạm vi ảnh hưởng của đại dịch, mặc dù ngành nông nghiệp được đánh giá là có khả năng chống đỡ cao hơn so với nhiều ngành khác.

Trong ngắn hạn, đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng tới cả cung và cầu khiến cho sản xuất biến động và thương mại nông sản sụt giảm. Trong trung và dài hạn, đại dịch COVID-19 được dự báo sẽ ảnh hưởng đến các mô hình sản xuất, thương mại và tiêu dùng, làm thay đổi hành vi và xu hướng tiêu dùng, do đó định hình lại các chuỗi cung ứng.

Theo TS Trần Công Thắng, sau gần 3 năm bùng phát, thương mại nông sản toàn cầu đã và đang được định hình ở trạng thái "bình thường mới". Theo đó, bên cạnh những khó khăn, đại dịch cũng mở ra cơ hội nếu các quốc gia có được các chiến lược và chính sách phù hợp.

Nhiều nước nhập khẩu nông sản lớn, trong đó có Mỹ và một số nước châu Âu, có những quy định cao hơn về tiêu chuẩn, chất lượng sản phẩm. Đồng thời, áp dụng quá trình kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo nông sản nhập khẩu không có virus gây bệnh, gây khó khăn hơn cho nông sản xuất khẩu vào những thị trường này.

Ngược lại, nhu cầu nông sản, đặc biệt là trái cây và thủy sản, lại tăng nhanh, mang lại cơ hội thị trường lớn hơn.

Trong bối cảnh đó, Hội thảo "Triển vọng thị trường nông sản Việt Nam" được tổ chức để cung cấp thông tin, cập nhật về dự báo dự báo sản xuất, tiêu dùng và thương mại nông sản thế giới và Việt Nam đặt trong bối cảnh diễn biến phức tạp của khu vực và thế giới, tập trung vào 03 ngành hàng chủ lực là lúa gạo, thủy sản và cà phê.

Các tham luận tại Hội thảo đã đưa ra nhiều luận điểm đánh giá diễn biến xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam những năm qua, đánh giá tiềm năng của những thị trường lớn hiện đang nhập khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam và đánh giá khả năng cạnh tranh của Việt Nam trong xuất khẩu nông sản, từ đó đề xuất định hướng và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu nông lâm thủy sản Việt Nam.

Nhiều ý kiến chuyên gia tại Hội thảo khẳng định, Việt Nam có cơ hội duy trì kỷ lục xuất khẩu nông sản trong năm 2023, do tiềm năng còn rất lớn và có thể đi xa hơn. Nhưng trước mắt, cần củng cố độ an toàn của sản xuất nông nghiệp, hạn chế đến mức thấp nhất tác động của thiên tai, dịch bệnh, biến động thị trường. Về lâu dài, cần tìm ra giải pháp nâng cao giá trị xuất khẩu, giảm bớt giá thành sản xuất và tăng lên thị phần của doanh nghiệp trong nước.