Công trình 2,2 tỷ USD của Việt Nam vừa được "kích hoạt": Bí mật từ công nghệ cả thế giới đua dùng

0h ngày 22/7/2025 đánh dấu một trong những cột mốc lịch sử quan trọng trong ngành Điện Việt Nam: Tổ máy số 1 của Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng II đã chính thức vận hành thương mại.

Đại diện lãnh đạo Công ty TNHH Nhiệt điện Vũng Áng II (VAPCO) cho biết, Tổ máy số 2 hiện đang được tiếp tục thử nghiệm, dự kiến toàn bộ Nhà máy sẽ chính thức vận hành thương mại trong quý III năm 2025.

Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng II tại Hà Tĩnh có tổng vốn đầu tư 2,2 tỷ USD (57.511 tỷ đồng, tính theo tỷ giá hiện tại), theo hình thức BOT. Nhà máy được đánh giá là một trong những công trình năng lượng trọng điểm quốc gia.

"Trái tim xanh" bên trong Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng II

Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng II, có 2 tổ máy với tổng công suất 1.330 Megawatt. Với công suất thiết kế này, Nhà máy được dự báo sản xuất khoảng 7,8 tỷ kWh điện mỗi năm.

[Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng I (đang hoạt động) có công suất 1.200 Megawatt, tạo ra sản lượng điện 7,2 tỷ kWh/năm, theo PV Power].

Giới chuyên gia đánh giá, Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng II sở hữu công nghệ hiện đại và quy mô lớn bậc nhất Việt Nam hiện nay.

"Trái tim" quan trọng nhất của Nhà máy chính là Công nghệ "trên siêu tới hạn" tiên tiến - ULTRA SUPERCRITICAL (USC).

Vậy, công nghệ USC này có "bí thuật" gì khiến Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng II vừa tăng hiệu suất phát điện vừa giảm phát thải khí độc hại ra môi trường?

Công nghệ trên siêu tới hạn (USC) sử dụng hơi nước ở áp suất và nhiệt độ rất cao (thường trên 24,1 MPa và gần 600°C) để vận hành tua-bin trong nhà máy nhiệt điện. Các thông số này vượt xa ngưỡng của công nghệ siêu tới hạn (supercritical) và công nghệ thông thường (subcritical).

Đây là nguyên lý:

Thế giới áp dụng USC rộng rãi

Theo các nghiên cứu từ Tổ chức Năng lượng Quốc tế (IEA), một nhà máy USC có thể giảm phát thải CO2 khoảng 15-25% so với nhà máy siêu tới hạn (SC).

Do đó, công nghệ trên siêu tới hạn (USC) được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới, đặc biệt ở các quốc gia có nhu cầu năng lượng cao - những nơi phụ thuộc vào nhiệt điện than nhưng muốn tăng hiệu suất và giảm tác động môi trường.

Trung Quốc dẫn đầu với khoảng 50% công suất USC toàn cầu, theo IEA; Nhật Bản áp dụng USC tại Nhà máy Isogo (Yokohama), tích hợp hệ thống kiểm soát khí thải, giảm NOx và SOx tối thiểu, trở thành một trong những nhà máy than sạch nhất thế giới.

Châu Âu, như Đức và Đan Mạch, sử dụng USC để nâng cấp nhà máy. Nhà máy Niederaussem (Đức) đạt hiệu suất trên 45% nhờ kết hợp thu hồi nhiệt thải.

Nhờ áp dụng USC giúp giảm tiêu thụ than và phát thải giúp Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng II đóng góp vào mục tiêu phát triển năng lượng bền vững của Việt Nam, đồng thời giảm tác động đến môi trường địa phương (như không khí, nước, và đất) so với các nhà máy nhiệt điện sử dụng công nghệ cũ.

"Công nghệ trên siêu tới hạn (USC) được công nhận là một giải pháp than sạch. Công nghệ này đã được ứng dụng rộng rãi tại các quốc gia phát triển như Nhật Bản, EU, Mỹ, cũng như các nước đang phát triển như Trung Quốc và Ấn Độ.

Trong bối cảnh hiện nay, các công nghệ như USC đang là xu hướng phát triển tất yếu nhằm đáp ứng nhu cầu năng lượng bền vững.

Với việc áp dụng công nghệ USC hiện đại, Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng II tự tin sẽ tối ưu hóa sản xuất điện năng, đồng thời đạt được các mục tiêu giảm phát thải khí CO2. Chúng tôi đang nỗ lực đẩy nhanh tiến độ để sớm đưa nhà máy vào vận hành thương mại trong thời gian gần nhất" - Ông Hoàng Trọng Bính - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Nhiệt điện Vũng Áng 2 (VAPCO) cho biết.