Cuba ngồi trên "kho báu 66 triệu năm tuổi": Hấp dẫn đến mức khiến "ông lớn" Nga không thể chối từ

Bên cạnh các kế hoạch phát triển năng lượng sạch (đặc biệt là năng lượng mặt trời với mục tiêu tham vọng đạt 1.000 MW công suất điện mặt trời vào năm 2030), chính phủ Cuba đang tích cực theo đuổi mục tiêu tăng sản lượng dầu trong nước.

Đây là một trong những con đường để đảo quốc Caribe giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu, giải quyết tình trạng thiếu nhiên liệu dai dẳng và giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng đang diễn ra.

Đầu tháng 9/2025, Havana Times trích tuyên bố của các chuyên gia trong ngành dầu khí thuộc Công ty Dầu khí Quốc gia Cuba CUPET rằng: "Cuba đã có một bước ngoặt chiến lược trong ngành công nghiệp dầu mỏ sau nhiều năm sản lượng sụt giảm. Quốc đảo vùng Caribe đã xoay chuyển tình thế bằng cách áp dụng các cải tiến công nghệ".

Một trong những cải tiến công nghệ đó chính là phương pháp khoan ngang (HPM) - một công nghệ nổi tiếng và được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Giếng dầu ngang dài nhất ở Cuba, với chiều dài 8.047 mét, là Varadero 1012 (VDW-1012), do CUPET khoan vào năm 2024.

Công nghệ đã có, vậy Cuba đang sở hữu "kho báu" gì để có thể xoay chuyển tình thế?

Vành đai dầu mỏ phương Bắc: "Vựa dầu" hấp dẫn đầu tư của Cuba

EnergyCircle, nền tảng tin tức năng lượng chuyên sâu toàn cầu ở châu Âu, cho biết Cuba đang nhanh chóng nổi lên như một thế lực đáng kể trong lĩnh vực năng lượng, mang đến cơ hội đầu tư độc đáo cho những ai có tầm nhìn xa và nhận ra tiềm năng của quốc gia này.

Cuba có trữ lượng hydrocarbon (gồm dầu mỏ và khí tự nhiên) đã được chứng minh lớn thứ 2 ở khu vực Caribe, chỉ sau Trinidad & Tobago, theo nghiên cứu của Đại học Camagüey (Cuba).

Thứ hạng này có được nhờ vào lượng dầu và khí tự nhiên khổng lồ tại Vành đai Dầu mỏ Phương Bắc (NOB) mà Cuba sở hữu.

Chuyên gia nhận định, NOB là xương sống của ngành sản xuất năng lượng Cuba, đóng góp hơn 97% tổng sản lượng dầu của cả nước. Với diện tích khoảng 750 km², NOB là nguồn cung cấp dầu thô nặng ổn định cho Cuba trong hơn 5 thập kỷ.

Trong 14 năm từ 2002 đến 2016, hơn 245 triệu thùng dầu đã được khai thác từ đây. Vào năm 2020, Cuba sản xuất khoảng 2,6 triệu tấn dầu thô mỗi năm (16,3 triệu thùng) và khoảng 1 tỷ mét khối khí đốt tự nhiên, chứng minh giá trị bền vững của nó, Caribbean Council thông tin.

Về vị trí địa lý, NOB nằm dọc theo bờ biển phía Bắc Cuba, thuộc Tỉnh Havana (La Habana Province) và mở rộng về phía Đông. Đây là một đới nếp đẩy mang dầu (oil-bearing overthrust belt) hình thành cách đây khoảng 66 triệu năm, trong giai đoạn cuối kỷ Phấn Trắng – đầu kỷ Đệ Tam, nơi các lớp đá bị gấp nếp và đứt gãy mạnh mẽ, tạo bẫy dầu tự nhiên.

Theo CUPET, NOB có 23 mỏ chính, trong đó Boca de Jaruco và Varadero chiếm 70% trữ lượng. Với độ bão hòa dầu từ 60-80% và nhiệt độ vỉa chứa từ 45-65°C, NOB hiện vẫn là một khu vực có năng suất cao với tiềm năng đáng kể chưa được khai thác.

Theo EnergyCircle, Cuba không chỉ tập trung vào sản xuất dầu mỏ; đất nước này đang tích cực tìm kiếm các mối quan hệ đối tác để phát triển ngành năng lượng trên nhiều lĩnh vực.

Chính phủ Cuba đang cung cấp nhiều cơ hội kinh doanh trong lĩnh vực thăm dò và khai thác, đặc biệt là tại các lô dầu khí hiện có tại NOB và các khu vực khác.

Đơn cử, nhờ có mỏ dầu Boca de Jaruco mà Công ty dầu khí nhà nước của Nga JSC Zarubezhneft đã bắt tay Cuba để khai thác.

Sergey Kudryashov - Tổng giám đốc JSC Zarubezhneft cho biết năm 2020 rằng, dự án Boca de Jaruco là một yếu tố quan trọng trong chiến lược của công ty nhằm duy trì vị thế dẫn đầu về công nghệ trong ngành và các phương pháp tiếp cận sáng tạo trong sản xuất dầu, Caribbean Council thông tin.

Cùng năm, Cuba Business Report nhận định mối quan hệ giữa CUPET và Zarubeschneft đã trở thành một dự án rất thành công trong phát triển và sản xuất, đặc biệt là tại mỏ dầu Boca de Jaruco.

Cơ sở hạ tầng lọc dầu của Cuba cũng đóng vai trò quan trọng trong ngành năng lượng và mang đến nhiều cơ hội đầu tư, đồng thời mang đến nhiều cơ hội cho đầu tư nước ngoài, đặc biệt là trong việc nâng cấp và hiện đại hóa cơ sở vật chất để tăng hiệu quả và sản lượng.

Nhờ những cơ hội này, chính phủ Cuba đang thực hiện những bước đi cần thiết để mở cửa và phục hồi ngành năng lượng, hứa hẹn mang lại lợi ích cho người dân Cuba đồng thời cũng mang đến những cơ hội hấp dẫn cho các nhà đầu tư nước ngoài.