Cuba vừa gia nhập một thị trường tỷ USD toàn cầu; loạt mục tiêu lớn xuất hiện

Cuối tháng 9/2025, Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường (CITMA) của Cuba chính thức ban hành Nghị quyết 106/2025 trên Công báo số 77, thiết lập cơ sở cho việc Cuba chính thức tham gia vào thị trường carbon toàn cầu.

Armando Rodríguez Batista, Bộ trưởng CITMA cho biết: "Đây là một cột mốc quan trọng đối với đất nước. Việc tham gia thị trường carbon toàn cầu thể hiện Cuba là một bên tham gia tích cực vào nền kinh tế khí hậu toàn cầu, ưu tiên tính bền vững và công bằng xã hội", Fundacion IRIS thông tin vào tháng 9/2025.

Theo dự báo của công ty Mỹ Morgan Stanley Capital International, thị trường carbon toàn cầu có thể đạt giá trị từ 7 - 35 tỷ USD vào năm 2030, và từ 45 - 250 tỷ USD vào năm 2050. Năm 2024, quy mô thị trường này đạt 1,4 tỷ USD.

Loạt mục tiêu của Cuba trong chuyển đổi năng lượng sạch

Cuba có kế hoạch tăng tỷ trọng các nguồn năng lượng tái tạo trong cơ cấu năng lượng của nước này từ mức 4% hiện nay lên 17% vào cuối năm 2026, 24% vào năm 2030 và đạt được sự độc lập về điện năng vào giữa thế kỷ này.

Đây là phần nội dung trong bài phát biểu của Ramses Montes, Giám đốc Chính sách và Chiến lược Năng lượng Quốc gia thuộc Bộ Năng lượng và Mỏ Cuba (MINEM) tại Hội nghị Khoa học Trái đất Quốc tế, Globalenergyprize thông tin.

Để thực hiện các kế hoạch này, Cuba sẽ cần xây dựng ít nhất 55 nhà máy điện mặt trời vào cuối năm 2026, rồi nâng con số này lên tổng 92 vào năm 2028.

Chuyển đổi năng lượng có tầm quan trọng đặc biệt đối với Cuba. Hiện nay, tỷ trọng các nguồn năng lượng truyền thống trong cơ cấu năng lượng của đất nước là 94,3%, trong đó 60% là dầu mỏ và than đá nhập khẩu từ các nước khác. Trong khi đó, Cuba liên tục phải đối mặt với tình trạng mất điện trên toàn quốc.

Mở khóa tương lai của năng lượng tái tạo ở Cuba

Trước đó Hãng thông tấn xã Cuba (Cuba News Agency) trích thông tin từ CubaSolar (Hiệp hội Cuba thúc đẩy các nguồn năng lượng tái tạo và Tôn trọng môi trường) năm 2024 cho biết, Hiệp hội đã phê chuẩn sự ủng hộ của mình đối với quá trình chuyển đổi năng lượng quốc gia.

Mục đích là tận dụng tối đa nguồn tài nguyên dồi dào từ nắng, gió... để giúp Cuba tự chủ hơn trong lĩnh vực năng lượng; đồng thời sản xuất, phân phối và tiêu thụ điện hiệu quả hơn nhằm giảm chi phí và duy trì tính bền vững của môi trường.

"Chúng ta phải tiếp tục xây dựng các trang trại gió và mặt trời, các nhà máy thủy điện và điện sinh học từ bã mía theo kế hoạch, và mỗi đô thị phải tận dụng phân hữu cơ và phụ phẩm nông nghiệp để sản xuất khí sinh học và các nguồn khác dùng để nấu ăn và làm vật liệu xây dựng" - Chủ tịch CubaSolar, Luis Bérriz Pérez, cho biết.

Trong bài viết đăng tải thàng 9/2025, CubaSí cho biết, quốc đảo Cuba đang ở giai đoạn then chốt trong quá trình phát triển năng lượng. Sở hữu nguồn tài nguyên năng lượng tái tạo dồi dào, bao gồm ánh sáng mặt trời, gió (với sản lượng trung bình 5,4 kWh/m² mỗi ngày), thủy điện nhỏ và sinh khối, tiềm năng chuyển đổi năng lượng tại Cuba thực sự là vô cùng to lớn.

Đối với các nhà đầu tư, lĩnh vực năng lượng tái tạo của Cuba là một thị trường trị giá hàng tỷ USD chưa được khai thác, có thể thúc đẩy phát triển việc làm tại địa phương, giảm phát thải carbon và hiện đại hóa lưới điện.

Các dự án xuyên biên giới, đặc biệt là với các nước châu Âu và các nước láng giềng Mỹ Latin, đã chứng minh tiềm năng mở rộng quy mô các dự án năng lượng tái tạo tại quốc đảo này.

Đơn cử, các công ty Tây Ban Nha và Trung Quốc đã tham gia vào nhiều cấp độ hợp tác với Cuba, cam kết xây dựng các công viên năng lượng mặt trời và trang trại gió. Những hợp tác xuyên biên giới này đã khôi phục tính khả thi của các dự án năng lượng tái tạo quy mô công nghiệp trên khắp Cuba.

Nếu chuyển đổi năng lượng thành công, Cuba có thể đạt được một mức độ tự chủ kinh tế nhất định thông qua một dự án năng lượng carbon thấp.