Cuộc đua “zero fee” bào mòn lợi nhuận mảng môi giới

Quý IV/2023, hoạt động môi giới chứng khoán đã suy giảm mạnh. Cụ thể, tổng doanh thu môi giới của các công ty chứng khoán quý IV ước đạt 3.300 tỷ đồng, giảm khoảng 900 tỷ (tương đương hơn 21%) so với quý trước đó.

Trong khi đó, lợi nhuận Lợi nhuận gộp mảng môi giới giảm xuống còn 300 tỷ đồng, tức giảm 70% so với quý trước. Biên lãi gộp bị thu hẹp đáng kể xuống còn 9,6%. 

Theo các chuyên gia, đây là lần thứ 2 trong nhiều năm qua, biên lợi nhuận gộp của mảng môi giới chứng khoán xuống dưới 10%. Mức thấp kỷ lục là 8,7% ghi nhận vào quý I/2023. 

Điều này cho thấy mức độ cạnh tranh trong ngành chứng khoán đang ngày càng trở nên khốc liệt, đặc biệt là khi các công ty chứng khoán tham gia vào cuộc đua miễn, giảm phí.

Để thu hút thêm nhà đầu tư và giữ chân khách hàng, hầu hết các công ty chứng khoán đã giảm phí giao dịch. Có công ty còn áp dụng chính sách miễn phí trọn đời - "zero fee".

Đứng trước bài toán chuyển đổi, tức kích thích nhà đầu tư mở mới tài khoản phải thực hiện giao dịch, nhiều đơn vị tiềm lực lớn còn tung ra chính sách ưu đãi cho những người chuyển toàn bộ tài khoản giao dịch (chuyển cổ phiếu, không cần tất toán tài khoản). Những nhà đầu tư được hưởng ưu đãi như miễn phí giao dịch trọn đời, lãi vay margin thấp, tặng quà và tiền.

Có thể kể đến những cái tên như MBS, TCBS, Pinetree, DNSE, JBSV... cũng đều đã miễn phí giao dịch trọn đời cho nhà đầu tư, ít nhất đối với tài khoản thường. Phần lớn các công ty chứng khoán khác đang áp dụng mức phí khoảng 0,1-0,15% (đã bao gồm phí trả về Sở Giao dịch Chứng khoán).

Cuộc đua miễn, giảm phí ảnh hưởng đáng kể đến nguồn thu mảng môi giới trong quý 4/2023 khi thanh khoản thị trường sụt giảm mạnh so với quý trước đó.

Doanh thu giảm mạnh nhưng các CTCK vẫn phải gánh nhiều khoản chi phí cho hoạt động môi giới, dẫn đến lợi nhuận bị bào mòn.

Tuy nhiên, hoạt động môi giới vẫn đóng vai trò quan trọng đối với các CTCK, đem về nhiều giá trị lớn không chỉ gói gọn trong con số lãi gộp. Do đó, các CTCK sẽ phải cạnh tranh bằng các biện pháp cung cấp dịch vụ tốt hơn, đào tạo nhà đầu tư tự giao dịch… hướng tới các nguồn thu ngoài phí giao dịch. 

Nhân viên môi giới cũng phải tự nâng cao kiến thức, đầu tư nhiều hơn cho hoạt động tư vấn vì cần hiểu rõ về kinh tế vĩ mô, biến động các thị trường, kiến thức đầu tư các loại tài sản. Đội ngũ môi giới sẽ tập trung vào nâng cao chất lượng tư vấn, đồng hành cùng nhà đầu tư sẽ thúc đẩy thị trường chứng khoán phát triển bền vững hơn.