Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh Cà Mau lần thứ IV - năm 2024

Hỗ trợ đất sản xuất cho 46 hộ dân tộc

Theo báo cáo chính trị tại đại hội, Cà Mau hiện có 21 thành phần DTTS với 12.154 hộ, 50.653 nhân khẩu. Trong đó, dân tộc Khmer với 9.699 hộ, khoảng 41.212 người; Hoa với 2.234 hộ, 8.760 người; còn lại là 19 DTTS khác, gồm: Mường, Tày, Thái, Nùng, Chăm, Gia Rai, Ê đê, Si La, Cơ Ho, Xtiêng, Chu ru… với khoảng 221 hộ, 681 người. 

Đồng bào DTTS trong tỉnh luôn tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý điều hành của Nhà nước; chấp hành và thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; tiếp tục giữ gìn, phát huy truyền thống đoàn kết, yêu nước, tương thân, tương ái; phấn đấu cùng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Cà Mau xây dựng quê hương theo hướng giàu đẹp, văn minh.

Các chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển KT-XH vùng DTTS giai đoạn 2017-2020 được tỉnh thực hiện tốt, tổng nguồn vốn ngân sách Trung ương đã bố trí thực hiện chính sách từ giai đoạn 2018-2020 là 42.087 triệu đồng. 

Tỉnh đã triển khai thực hiện và giải ngân được 40.852 triệu đồng. Đã triển khai thực hiện đầu tư xây dựng hoàn thành được 1 khu dân cư tập trung và 39 điểm xen ghép để hỗ trợ ổn định dân cư cho 582 hộ đồng bào dân tộc thụ hưởng; đồng thời, hỗ trợ đất sản xuất cho 46 hộ dân tộc, với diện tích đất hỗ trợ 18,5 ha; kinh phí 780 triệu đồng; hỗ trợ chuyển đổi nghề thay cho đất sản xuất được 1.551 hộ, kinh phí thực hiện là 14.364 triệu đồng; hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán được 789 hộ, với kinh phí thực hiện là 1.183,5 triệu đồng. Ngoài ra, tỉnh còn hỗ trợ được 97 hộ nghèo DTTS tại địa bàn các xã, ấp ĐBKK vay vốn phát triển sản xuất kinh doanh với số vốn là 2.292 triệu đồng.

Thực hiện hiệu quả 3 chương trình mục tiêu quốc gia

Chính sách đối với người có uy tín trong đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh được quan tâm và thực hiện tốt. "Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: từ năm 2021-2025" có tổng số 10 dự án, với 14 tiểu dự án và 36 nội dung thành phần. 

Giai đoạn 2021-2025, ngân sách đầu tư cho tỉnh là 260.737 triệu đồng. Tổng vốn NSNN đã phân bổ cho Chương trình giai đoạn 2022-2024 là 181.660 triệu đồng. Kết quả đến 10/7/2024, đã giải ngân vốn Chương trình được 119.086 triệu đồng.

Theo kết quả rà soát được công bố, hộ nghèo DTTS của tỉnh trong năm 2023 đã giảm được 329 hộ, tương ứng tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào DTTS đã giảm 2,57% so với năm 2022. Ngoài ra, tỉnh còn hỗ trợ đầu tư xây dựng mới được 90 công trình đường GTNT với tổng chiều dài 58,4km; 5 trụ sở văn hóa ấp, 1 công trình hàng rào Salatel và 1 công trình thoát nước; thực hiện duy tu bảo dưỡng 52 công trình. Đang tiếp tục hoàn thiện hồ sơ, để đầu tư xây dựng mới 16 công trình và hỗ trợ duy tu, bảo dưỡng 24 công trình hạ tầng thuộc địa bàn xã, ấp đặc biệt khó khăn vùng đồng bào DTTS.

Công tác tổ chức dạy và học chữ Khmer, chữ Hoa cho con, em đồng bào dân tộc trên địa bàn tỉnh trong các năm qua được duy trì thực hiện tốt. Các hoạt động lễ, hội và tết cổ truyền của đồng bào dân tộc trên địa bàn tỉnh luôn được các cấp ủy Đảng, chính quyền quan tâm và tạo điều kiện thuận lợi để duy trì tổ chức thường xuyên. 

Ngoài ra, hàng năm vào các dịp lễ, hội truyền thống của đồng bào dân tộc, tỉnh đã quan tâm tạo điều kiện và hỗ trợ kinh phí để Chùa Nam tông Khmer của tỉnh tham gia thi đấu đua ghe ngo tại tỉnh Sóc Trăng và một số tỉnh khu vực ĐBSCL.

Công tác giáo dục đào tạo trong vùng DTTS có nhiều chuyển biến khá tích cực, cơ bản đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân. Chính sách về y tế, dân số trên địa bàn tỉnh nói chung và vùng DTTS nói riêng trong các năm qua không ngừng được tăng cường, đáp ứng tốt nhu cầu khám và điều trị bệnh của nhân dân. Cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế của các bệnh viện tuyến huyện và trạm y tế xã được ưu tiên tập trung đầu tư. 

Các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao vùng DTTS trong các năm qua luôn diễn ra sôi nổi, đa dạng về nội dung lẫn hình thức, đáp ứng được nhu cầu thưởng thức, sinh hoạt văn hóa của nhân dân và đồng bào DTTS trên địa bàn.

Phát biểu chỉ đạo tại Đại hội, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Y Thông đánh giá, cùng với những kết quả đạt được về tăng trưởng kinh tế bình quân ở mức khá cao, thu nhập và mức sống người dân cũng được nâng lên qua các năm; cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, theo hướng tăng dần tỷ trọng của khu vực dịch vụ và giảm dần tỷ trọng khu vực ngư, nông, lâm nghiệp trong GRDP; hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được quan tâm, ưu tiên tập trung đầu tư và đã đạt được những kết quả quan trọng. 

Qua đó, đã tạo ra bước đột phá; góp phần tăng cường giao thương, lưu thông hàng hóa, đáp ứng tốt hơn đối với nhu cầu đi lại của nhân dân; thu hẹp đáng kể khoảng cách phát triển giữa thành thị và nông thôn, tạo tiền đề để thúc đẩy tăng trưởng và nâng cao đời sống của nhân dân, trong đó có đồng bào DTTS.

Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Y Thông đề nghị các cấp ủy, chính quyền các cấp tỉnh Cà Mau cần nâng cao nhận thức và quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc, đại đoàn kết dân tộc và chính sách dân tộc; tiếp tục phổ biến, quán triệt và triển khai thực hiện hiệu quả Kết luận số 65-KL/TW ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới; Nghị quyết số 88/2019/QH14 và Nghị quyết số 120/2020/QH14 của Quốc hội khóa XIV phê duyệt Đề án tổng thể và chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030.

Đồng thời, tập trung nguồn lực cho đầu tư phát triển KT-XH, đẩy mạnh công tác xóa đói giảm nghèo, xây dựng NTM, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các DTTS, thực hiện hiệu quả 3 Chương trình mục tiêu quốc gia. 

Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực, nhất là cán bộ người DTTS tại chỗ và cán bộ DTTS rất ít người… gắn với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp, các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của các DTTS.

Phát huy tính tự lực tự cường, lao động sản xuất để thoát nghèo

Phát biểu chỉ đạo tại đại hội, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải cho rằng, Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định: "Bảo đảm các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp nhau cùng phát triển… Có cơ chế thúc đẩy tính tích cực, ý chí tự lực, tự cường của đồng bào các dân tộc thiểu số phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện giảm nghèo đa chiều, bền vững. Chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Nghiêm trị mọi âm mưu chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc".

Giai đoạn 2019 - 2024, mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức do ảnh hưởng nặng nề của đại dịch COVID-19 và tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, nhưng đồng bào các DTTS tỉnh đã luôn nỗ lực phấn đấu, kề vai sát cánh cùng với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh vượt qua khó khăn, góp phần to lớn vào thành tựu phát triển KT-XH của tỉnh: GRDP năm 2022 tăng 6,9%, năm 2023 tăng 7,8%, 6 tháng đầu năm 2024 tăng 6,96%; tổng thu ngân sách từ năm 2019 đến tháng 6/2024 đạt 29.807 tỷ đồng; tổng kim ngạch xuất khẩu giai đoạn 2019 - 2024 ước đạt 7 tỷ USD; du lịch từng bước phục hồi, phát triển, doanh thu tăng trưởng bình quân đạt khoảng 20%; công tác giáo dục, đào tạo, chăm sóc sức khỏe nhân dân, an sinh xã hội được đảm bảo; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.

Cùng với sự phát triển chung của tỉnh, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào DTTS ngày càng được nâng lên: Thu nhập bình quân đầu người năm 2023 là 54,4 triệu đồng; trên 99% hộ có phương tiện nghe, nhìn; trên 95% hộ được sử dụng nước hợp vệ sinh; trên 99,9% hộ được sử dụng điện lưới quốc gia; trên 80% lao động đến tuổi có việc làm, thu nhập ổn định; hộ nghèo đồng bào DTTS cuối năm 2023 chỉ còn 713 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 6,09% trong tổng số hộ DTTS, đã giảm được 547 hộ nghèo, bình quân giảm 2,5%/năm. 

Qua các phong trào thi đua yêu nước đã xuất hiện nhiều tấm gương điển hình tiên tiến là đồng bào các DTTS có cách làm hay, mô hình hiệu quả trong lao động, sản xuất, công tác và học tập, được các cấp thẩm quyền khen thưởng và nhân rộng. Từ đó tạo sức lan tỏa và động lực để nhiều gia đình đồng bào DTTS chăm lo lao động sản xuất, vươn lên thoát nghèo.

Trong thời gian tới, Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau Nguyễn Tiến Hải yêu cầu Đại hội cần tiếp tục nâng cao nhận thức của các cấp ủy, chính quyền, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội về công tác dân tộc. 

Tập trung tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc đảm bảo bố trí người đủ tâm, đủ tầm để tham mưu thực hiện chính sách dân tộc tại địa phương.

Phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội của người có uy tín; tạo điều kiện cho người có uy tín tham gia góp ý xây dựng các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, giải quyết tốt những vấn đề bức thiết của nhân dân. 

Đồng thời, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào DTTS. Tập trung thực hiện có hiệu quả các chương trình, chính sách đầu tư cho vùng đồng bào DTTS nhằm từng bước phát triển toàn diện, vững chắc cả về kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, QPAN. 

Bên cạnh đó, phát huy hơn nữa người có uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số. Song song đó, đồng bào các dân tộc thiểu số tiếp tục phát huy tính tự lực tự cường, đoàn kết yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Ra sức thi đua học tập, lao động sản xuất để thoát nghèo vươn lên làm giàu chính đáng với mục tiêu "các dân tộc đoàn kết, sáng tạo, hội nhập, phát triển".