Đau rát lưỡi là bệnh gì? Có phải dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nguy hiểm?

Tình trạng đau rát lưỡi xảy ra khiến người bệnh có cảm giác như bị lửa đốt trong miệng. Thực tế, tình trạng này không phải là một tình trạng quá hiếm gặp. Có thể biết đến tình trạng đau rát lưỡi này là một hội chứng miệng bỏng rát.

Đối với cảm giác bị đau rát lưỡi nãy xuất hiện thường sẽ mang tính chủ quan và hoàn toàn không xuất hiện một tổn thương thực thể nào hiện hữu ở trong miệng. Tuy nhiên, hội chứng này cũng không quá nguy hiểm nhưng lại là một vấn đề ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống của người bệnh vì gây cảm giác khó chịu.

1. Đau rát lưỡi là bệnh gì?

Có thể hiểu đơn giản rằng, cảm giác bị đau rát lưỡi chỉ được coi là một hội chứng chứ không được coi là một bệnh. Tuy nhiên, đau rát lưỡi có thể là bệnh nguy hiểm nếu không kịp thời kiểm tra và phát hiện bệnh.

Hội chứng miệng bỏng rát này chính là sự tập hợp của các triệu chứng. Đối với tình trạng này còn có thể gây ra hiện tượng rát lưỡi kéo dài hoặc cũng có thể nhanh chóng hết nhưng tái lại nhiều lần.

Hội chứng đau rát lưỡi miệng này xảy ra có thể tiến triển nặng và xuất hiện không chỉ ở lưỡi mà còn có thể gây bỏng rát ở một số vị trí khác trong miệng gồm: nướu, môi, mặt trong của má hay vòm miệng.

Đcọ thêm:

- Bạn bị rát lưỡi đau họng kéo dài? Hãy cẩn thận trước nguy cơ mắc ung thư lưỡi

- Lưỡi bị trắng do đâu? Gợi ý 7 cách làm sạch lưỡi bị trắng hiệu quả

Trong khi đó, cảm giác bỏng rát này còn lan toả toàn bộ miệng. Kết quả thống kê cho thấy rằng có khoảng 2% dân số gặp tình trạng đau rát miệng hay còn gọi là hội chứng miệng bỏng rát.

Đối tượng mắc hội chứng này phổ biến ở nữ giới hơn so với nam giới.

Ngoài việc gây ra các khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người mắc như khiến người bệnh bị khó ăn, khó ngủ, thậm chí các trường hợp nghiêm trọng còn gây ra phiền muộn và lo âu kéo dài.

2. Điểm danh những nguyên nhân gây đau rát lưỡi

Đau rát lưỡi là tình trạng xảy ra có thể có nhiều nguyên nhân, ngoài việc hội chứng miệng bỏng rát thì tình trạng này còn có thể xảy ra do một số nguyên nhân khác gồm:

2.1. Do cắn vào lưỡi hoặc do có dị vật đâm vào

Tại sao bị rát lưỡi? Ở một số trường hợp, người bệnh bị chấn thương, ăn quá nhanh hoặc vấp ngã, bị dị vật đâm vào lưỡi,.... có thể làm răng cắn vào lưỡi, gây đau rát lưỡi.

Đối với tình trạng đau rát lưỡi này thì triệu chứng đau rát lưỡi sẽ khỏi trong vài ngày, hoặc có thể kéo dai đến hơn 7 ngày mới phục hồi. Để làm dịu bớt con đau, bạn có thể súc miệng bằng nước muối. 

2.2. Nấm miệng

Candida là một mẫu nấm sống thường trú ở khu vực miệng, cổ họng, và ở đường tiêu hóa. Bình thường, khi ở trạng thái cân bằng, nấm Candida cơ bản không gây ảnh hưởng đến cơ thể.

Tuy nhiên, nếu bị rối loạn khiến hệ miễn dịch bị suy giảm, nấm Candida sẽ tấn công  gây ra căn bệnh "nhiễm nấm". Hiện tượng này chủ yếu gặp nhiều nhất ở trẻ sơ sinh do miễn dịch chưa đầy đủ hoặc những người mắc hội chứng suy giảm miễn dịch.

Khi nấm Candida phát triển quá mức trong miệng sẽ gây ra căn bệnh nấm miệng. Dẫn đến sự xuất hiện của những đốm màu trắng hay vàng hoặc đôi khi là cả mảng, gây cảm giác  đau rát lưỡi cũng như những vị trí khác trong miệng.

2.3. Loét miệng

Hầu hết các vết loét ở khu vực miệng: lưỡi, niêm mạc miệng sẽ gây cảm giác đau rát lưỡi. Nguyên nhân chủ yếu gây loét miệng bao gồm:

- Do chế độ ăn uống:  gia vị hoặc thức ăn có tính acide, do nhạy cảm với một số loại thức ăn đặc biệt như chocolate, cà phê, dâu, trứng, pho mát, dứa…; chế độ ăn thiếu vitamin B12, kẽm, folate, sắt.

- Do vi khuẩn: dị ứng với vi khuẩn cư trú trong khoang miệng, viêm loét miệng.

- Do stress hoặc thay đổi nội tiết tố trong cơ thể.

Trong hầu hết những hiện tượng, loét miệng gây đau rát lưỡi này có thể tự lành mà không phải điều trị.

2.4. Bệnh viêm loét dạ dày: do mất đi những sợi lông nhỏ trên bề mặt lưỡi

Bệnh viêm loét dạ dày không những ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa như táo bón, tiêu chảy, đầy bụng, đau bụng... mà còn ảnh hưởng đến lưỡi do chúng làm mất đi những sợi lông nhỏ trên bề mặt để bảo vệ lưỡi. 

Hiện tượng này thường được gọi là viêm lưỡi teo, hay còn gọi là lưỡi hói và chúng có thể khiến bạn mất vị giác tạm thời và đau rát lưỡi. Đặc biệt là khi bạn ăn những món ăn cay, nóng thì lưỡi bạn sẽ dễ bị tổn thương hơn gây ra triệu chứng viêm khó chịu, đau rát lưỡi hơn.

- Viêm họng: viêm họng do vi khuẩn, vi rút gây ra cũng là một trong những nguyên nhân gây đau rát lưỡi. Tình trạng này sẽ nhanh chóng biến mất khi bệnh đau họng được điều trị khỏi.

3. Đau rát lưỡi có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư lưỡi

Ngoài những nguyên nhân gây đau rát lưỡi kể trên, nếu lưỡi xuất hiện những vết sưng hoặc đau rát lưỡi bất thường, kéo dài hơn hai tuần thì bạn cần phải khám bệnh ngay, rất có thể đây là dấu hiệu của căn bệnh ung thư. 

Ngoài tính trạng đau rát lưỡi, ung thư lưỡi còn có các biểu hiện khác mà người bệnh cũng cần hết sức lưu ý như:

- Xuất hiện các khối gồ nổi lên trên bề mặt lưỡi: màu sắc thay đổi, niêm mạc trắng, tổn thương chắc, rắn, có thể ở dạng xơ hóa hoặc loét nhỏ.

- Người bệnh có cảm giác khó chịu khu vực lưỡi, hàm như: cứng lưỡi hoặc hàm

- Cảm thấy tê trong miệng

- Chảy máu lưỡi mà không có lý do

- Tăng tiết nước bọt.

- Chảy máu : nhổ ra nước bọt lẫn máu.

- Đau: Người bệnh đau sau khi ăn uống hoặc nói chuyện, đau kéo dài hoặc trở nên nặng hơn khi nói nhiều hoặc ăn đồ cứng, gây khó khăn khi nói. Bệnh nhân có thể sốt do nhiễm trùng, không ăn được nên cơ thể suy sụp rất nhanh.

Đau rát lưỡi là một triệu chứng thông thường dễ gặp phải, thường sẽ tự hết sau một thời gian ngắn điều trị hoặc thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống, vận động, phù hợp.

Tuy nhiên cũng không nên vì thế mà bạn bỏ qua nếu triệu chứng bị rát lưỡi xuất hiện dai dẳng, bất thường, đặc biệt là lúc kèm theo các vấn đề khác như chảy máu, vết loét tại lưỡi hay các khối u nhỏ. Hãy đến ngay các cơ sở y tế để khám phát hiện sớm các nguy cơ có thể của ung thư lưỡi.