Đề xuất bất động sản hình thành trong tương lai phải giao dịch qua sàn

Bên cạnh kế thừa các nội dung đã được quy định liên quan đến kinh doanh nhà, công trình xây dựng, kinh doanh quyền sử dụng đất, chuyển nhượng dự án bất động sản… thì dự thảo bổ sung quy định mới.

Đó là nguyên tắc trong kinh doanh dịch vụ bất động sản; tổ chức và hoạt động của sàn giao dịch bất động sản. Các giao dịch bất động sản hình thành trong tương lai phải giao dịch qua sàn bất động sản để đảm bảo tính công khai, minh bạch.

Cụ thể, theo điều 57 dự thảo, hai loại giao dịch bất động sản phải thông qua sàn, bao gồm chủ đầu tư bán, cho thuê mua nhà ở hoặc công trình xây dựng hình thành trong tương lai; chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật. Các giao dịch khác được khuyến khích thông qua sàn.

Quy định các giao dịch nhà đất phải thông qua sàn từng được nêu tại Luật Kinh doanh bất động sản 2006, nhưng sau đó được bỏ khi sửa luật vào năm 2014 và áp dụng đến nay. Tám năm qua, việc không bắt buộc giao dịch mua, bán, chuyển nhượng bất động sản phải qua sàn đã làm giảm tính minh bạch, công khai thông tin, nhất là với bất động sản hình thành trong tương lai, theo đánh giá nêu trong tờ trình.

Việc "siết" lại giao dịch nhà ở hình thành trong tương lai, theo Chính phủ, sẽ đảm bảo quyền, trách nhiệm của chủ đầu tư dự án với người mua và tránh đầu cơ. Ngoài ra, điều kiện thành lập sàn giao dịch bất động sản hiện nay cũng bất cập, dẫn tới khó khăn trong quản lý, cũng như chưa đảm bảo phòng chống rửa tiền, tạo kẽ hở cho các sàn lách luật. Do đó, sửa đổi lần này Chính phủ cũng siết lại các điều kiện thành lập, quyền và nghĩa vụ của người điều hành, tổ chức và cá nhân tham gia sàn.

Thực tế trên thị trường hiện nay, tuy không phải điều kiện bắt buộc, song đa số các chủ đầu tư đều bán bất động sản thông qua sàn giao dịch.

Dự thảo cũng quy định điều kiện với người quản lý, điều hành sàn giao dịch bất động sản; thù lao môi giới bất động sản và cấp chứng chỉ hành nghề môi giới; quy định liên quan đến các hành vi bị nghiêm cấm.

Ví dụ như nghiêm cấm thu tiền mua bán, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai không đúng quy định. Sử dụng tiền mua bán, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai của bên mua, thuê mua trái pháp luật.

Việc đưa ra các quy định mới trên theo Chính phủ là do Luật kinh doanh bất động sản hiện hành quy định về điều kiện của bất động sản hình thành trong tương lai được đưa vào kinh doanh không rõ ràng.

Trong đó, không xác định được tất cả các công trình xây dựng hay chỉ một số trường hợp công trình xây dựng cụ thể được kinh doanh theo hình thức bán, cho thuê mua. Còn thiếu quy định nhằm mục đích công khai, minh bạch các thông tin của bất động sản hình thành trong tương lai khi đưa vào kinh doanh…

Vì vậy, Chính phủ cho rằng cần thiết phải sửa đổi để quy định cụ thể hơn nhằm đảm bảo quyền lợi, trách nhiệm giữa chủ đầu tư dự án bất động sản và người mua nhà ở hình thành trong tương lai.