Đề xuất chuyển 2 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam sang đầu tư công
Sau 1 năm đấu thầu, 2 dự án thành phần cao tốc Bắc -Nam thực hiện theo mô hình PPP là quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu vẫn không tìm được nhà đầu tư.
Đề xuất chuyển 2 cao tốc Bắc - Nam sang đầu tư công do không chọn được nhà đầu tư
Mới đây, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) vừa có văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, thông qua nội dung dự thảo báo cáo của Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc chuyển đổi phương thức đầu tư đối với một số dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam đấu thầu không lựa chọn được nhà đầu tư.
Các nhà thầu đang tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công cao tốc Bắc - Nam đoạn Phan Thiết - Dầu Giây. Ảnh: Báo Giao Thông
Hai dự án thành phần đầu tư theo hình thức PPP không lựa chọn được nhà đầu tư sau đấu thầu là: QL45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu.
Đề cập đến phương án chuyển đổi, dự thảo báo cáo nêu rõ, Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét quyết định chuyển đổi từ đầu tư PPP sử dụng một phần vốn ngân sách Nhà nước sang đầu tư công sử dụng toàn bộ vốn ngân sách Nhà nước đối với 2 dự án thành phần đoạn QL45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu.
Trong đó, mục tiêu đầu tư, phạm vi, quy mô đầu tư của dự án không thay đổi, không tăng tổng mức đầu tư so với tổng mức đầu tư đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết 52/2017.
Về nguồn vốn đầu tư, hai dự án QL45 - Nghi Sơn (tổng mức đầu tư 5.201 tỷ đồng) và Nghi Sơn - Diễn Châu (tổng mức đầu tư 7.300 tỷ đồng) khi chuyển sang đầu tư công sẽ sử dụng nguồn vốn Nhà nước đã được Quốc hội thông qua chủ trương bố trí cho dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 tại Nghị quyết 52/2017 và Nghị quyết 117/2020.
Cụ thể, tổng nguồn vốn Nhà nước đã được Quốc hội thông qua chủ trương bố trí cho dự án cao tốc Bắc - Nam là 78.461 tỷ đồng gồm: 55.000 tỷ đồng (Nghị quyết 52/2017) và 23.461 tỷ đồng (Nghị quyết 117/2020).
Kết quả rà soát, cập nhật tổng mức đầu tư toàn bộ 11 dự án thành phần đến thời điểm hiện nay là 89.201 tỷ đồng gồm: Nguồn vốn Nhà nước (77.940 tỷ đồng) và nguồn vốn nhà đầu tư huy động để triển khai 3 dự án thành phần tiếp tục đầu tư theo phương thức PPP (11.261 tỷ đồng).
Trước đó, trong 11 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư có 6 dự án thành phần sử dụng toàn bộ vốn ngân sách Nhà nước (Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn, cầu Mỹ Thuận 2, Mai Sơn - QL45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu giây) và 5 dự án thành phần đầu tư theo hình thức PPP (QL45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo).
Đến nay, cả 6 dự án thành phần thực hiện theo hình thức đầu tư công đều đã được triển khai xây dựng. Trong đó, hai dự án Cam Lộ - La Sơn và Cao Bồ - Mai Sơn khởi công từ cuối năm 2019, dự kiến hoàn thành đưa vào khai thác trong năm 2021; Dự án cầu Mỹ Thuận 2 khởi công đầu năm 2020, dự kiến hoàn thành trong năm 2023.
3 dự án đầu tư công khác gồm: Mai Sơn - QL45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây đã khởi công đồng loạt từ 30/9/2020, dự kiến hoàn thành đưa vào khai thác trong năm 2022.
Tại 5 dự án thành phần triển khai theo hình thức PPP, được tổ chức đấu thầu từ tháng 5/2019 đến nay có 3 dự án có nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật (Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm và Cam Lâm - Vĩnh Hảo) và đang được bên mời thầu đánh giá về đề xuất tài chính - thương mại, dự kiến hoàn thành lựa chọn nhà đầu tư trong tháng 12/2020.
Theo đại diện Vụ Đối tác công - tư (PPP), Bộ GTVT, khi dự án đấu thầu không thành công, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền sẽ ra quyết định hủy thầu theo hình thức PPP. Tiếp đó, theo quy định tại Nghị quyết 52/2017 của Quốc hội, Chính phủ sẽ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương chuyển đổi hình thức đầu tư dự án từ PPP sang đầu tư công.
Sau khi dự án được Ủy ban Thường vụ Quốc hội chấp thuận, Bộ GTVT sẽ phê duyệt điều chỉnh các dự án, tiến hành tách gói thầu, điều chỉnh thiết kế kỹ thuật, dự toán và tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà thầu xây lắp để khởi công xây dựng.
Dự kiến, thời gian từ lúc Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua chủ trương chuyển đổi hình thức sang đầu tư công đến khi các dự án QL45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu khởi công sẽ mất khoảng 3 tháng (dự kiến khởi công cuối quý I, đầu quý II/2021).
Hiện tại cả hai dự án quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu đã hoàn thành thiết kế kỹ thuật, dự toán, công tác GPMB đã đạt khoảng 92%.
Đây là các điều kiện thuận lợi để thi công hai dự án ngay trong khoảng quý I đến quý II/2021, phấn đấu hoàn thành, đưa vào khai thác trong năm 2023, đảm bảo đồng bộ với các dự án từ Ninh Bình đến Tiền Giang (cầu Mỹ Thuận 2) và sẽ sử dụng ngay toàn bộ phần diện tích mặt bằng đã bàn giao để triển khai thi công. Đồng thời hai dự án có thể giải ngân ngay nguồn vốn đầu tư công trong quý I/2021.
Nếu thực hiện điều chỉnh hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu và tổ chức lại việc lựa chọn nhà đầu tư theo phương thức đầu tư PPP sẽ kéo dài thời gian thêm tối thiểu khoảng 10 tháng, nhưng cũng không thể khẳng định sẽ lựa chọn được nhà đầu tư.
Mặt khác, khi chuyển đổi sang đầu tư công, hai dự án QL45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu sẽ bảo đảm chắc chắn triển khai thành công, giảm tổng mức đầu tư do giảm chi phí lãi vay trong giai đoạn xây dựng.
Sau khi dự án hoàn thành, Chính phủ sẽ xây dựng phương án phù hợp để thu hồi vốn Nhà nước. Dù chưa thể bù đắp ngay cho ngân sách Nhà nước trong giai đoạn trước mắt, nhưng về lâu dài cơ chế này sẽ tạo nguồn thu cho ngân sách Nhà nước, phục vụ nhu cầu phát triển kết cấu hạ tầng trong các giai đoạn tiếp theo.
Loạt chính sách kinh tế nổi bật có hiệu lực từ tháng 1/2025Từ tháng 1/2025, một loạt các chính sách kinh tế quan trọng sẽ có hiệu lực như: Quy định về kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng, giảm thuế giá trị gia tăng trong 6 tháng, sửa đổi Luật Quản lý thuế 2019...
