Đề xuất doanh nghiệp có thể mua điện tái tạo trực tiếp không qua EVN

Bộ Công Thương vừa hoàn thiện Dự thảo 1 Nghị định của Chính phủ quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện với khách hàng sử dụng điện lớn (cơ chế DPPA) và đang tiếp tục lấy ý kiến, tiếp thu hoàn thiện trước khi trình Chính phủ.

Theo đó, bên mua là tổ chức, cá nhân dùng điện sản xuất từ cấp điện áp 22 kV trở lên, lượng tiêu thụ bình quân hàng tháng từ 500.000 kWh. Còn phía nguồn cung ứng là các nhà máy năng lượng tái tạo (gió, mặt trời) nối lưới, công suất trên 10 MW. Hộ gia đình chưa được mua bán trực tiếp.

Tại dự thảo, Bộ Công Thương xây dựng mô hình mua bán điện trực tiếp theo hai phương án, gồm qua đường dây riêng và lưới điện quốc gia (tức qua EVN).

Trường hợp tổ chức, cá nhân mua điện trực tiếp từ nhà máy năng lượng tái tạo qua đường dây riêng, họ sẽ không bị giới hạn các điều kiện về công suất, sản lượng, cấp điện áp đấu nối. Hợp đồng mua bán, giá điện sẽ do hai bên tự thỏa thuận. Điều kiện duy nhất là các nguồn điện phải nằm trong quy hoạch phát triển điện lực quốc gia, cũng như quy hoạch tỉnh và có giấy phép điện lực.

Với hình thức DDPA bán qua lưới điện quốc gia, bên mua và bán đàm phán, thỏa thuận qua hợp đồng kỳ hạn có giá. Giao dịch mua bán sẽ được thực hiện qua thị trường giao ngay, vận hành theo quy định thị trường bán buôn điện cạnh tranh của Bộ Công Thương.

Cơ chế DDPA từng nhiều lần được các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đề nghị Việt Nam sớm thí điểm, bởi họ cho rằng chính sách này sẽ tác động tích cực vào cạnh tranh ngành năng lượng.

Trước đó, khảo sát của Bộ Công Thương cho thấy đang có khoảng 20 doanh nghiệp lớn cũng mong muốn mua điện trực tiếp với tổng nhu cầu là gần 1.000 MW, trong đó nhiều doanh nghiệp có nhu cầu tham gia cơ chế DPPA như Samsung, Nike...

Đa số doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng điện lớn với tổng sản lượng điện tiêu thụ bình quân lên đến 1 triệu kWh mỗi tháng, sử dụng cấp điện áp 22kV trở lên. Trong khi đó, có 24 dự án năng lượng tái tạo với công suất 1.773 MW muốn bán điện qua cơ chế DPPA, 17 dự án có công suất 2.836 MW cân nhắc tham gia.

Tại dự thảo lần này, Bộ Công Thương cho biết, sau giai đoạn ban đầu thử nghiệm DDPA giữa hộ dùng điện sản xuất và nguồn năng lượng tái tạo, các dự án nguồn có thể được mở rộng sang thủy điện, sinh khối. Cùng đó, đối tượng khách hàng ngoài sản xuất, chẳng hạn kinh doanh, có thể tham gia cơ chế này theo nhu cầu và tình hình phát triển hệ thống, thị trường điện cạnh tranh tại Việt Nam.