Đề xuất sửa đổi Thuế Giá trị gia tăng cho nguyên liệu và sản phẩm chăn nuôi

Theo Bộ NN&MT, ngành chăn nuôi đã được hưởng một số chính sách ưu đãi, trong đó có ưu đãi về VAT đối với thức ăn chăn nuôi (TACN) và giống vật nuôi. Đây là yếu tố quan trọng giúp duy trì đà tăng trưởng, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ nội địa, xuất khẩu. Tuy nhiên, việc áp dụng thuế hiện nay lại chưa thống nhất, dẫn tới nhiều tranh cãi và khó khăn cho doanh nghiệp.

Khoản 3 Điều 5, Luật Thuế giá trị gia tăng quy định rõ TACN không chịu thuế. Thức ăn truyền thống với nguyên liệu có nguồn gốc thực vật là sản phẩm cây trồng chưa qua chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường như thóc, gạo, cám, ngô, khoai, sắn… thuộc đối tượng không chịu thuế.

Thế nhưng, tại một số địa phương, cơ quan thuế lại đang áp dụng mức thuế suất 5% (theo điểm d khoản 2 Điều 9) đối với những nguyên liệu này.

Sự chồng chéo tạo ra gánh nặng chi phí đáng kể cho doanh nghiệp và người chăn nuôi, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ không có khả năng nhập khẩu trực tiếp hoặc không thể thu mua nguyên liệu từ nông dân mà phải qua trung gian sơ chế (như sấy ngô, say xát thóc…).

Do TACN là đối tượng không chịu thuế VAT theo quy định tại khoản 3 Điều 5 Luật Thuế giá trị gia tăng nên thuế đầu vào không được khấu trừ, buộc doanh nghiệp phải hạch toán vào chi phí sản xuất, làm tăng giá và sản phẩm chăn nuôi, cuối cùng người tiêu dùng trong nước phải gánh chịu.

Hiện nay, phần lớn các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thức ăn chăn nuôi đều áp dụng VAT đối với nguyên liệu đầu vào theo khoản 3 Điều 5 Luật Thuế Giá trị gia tăng; một số doanh nghiệp áp dụng theo khoản 5 Điều 9 Luật Thuế Giá trị gia tăng nhưng để treo thuế; một số doanh nghiệp sản xuất cầm chừng vì chưa biết hạch toán kinh doanh thế nào khi quy định thuế chưa rõ ràng.

Không chỉ TACN, tình trạng tương tự cũng diễn ra với giống và sản phẩm chăn nuôi. Theo Điều 5 Luật Thuế giá trị gia tăng, lợn con cai sữa, gia cầm con một ngày tuổi và các sản phẩm khai thác từ vật nuôi như thịt, trứng, sữa, mật ong… đều thuộc nhóm không chịu thuế. Tuy nhiên, một số địa phương vẫn áp dụng mức thuế 5% với lý do căn cứ điểm d khoản 2 Điều 9 của luật này. Điều này khiến giá giống tăng, gây bất lợi cho các trại chăn nuôi trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Tài chính phối hợp các bộ, ngành liên quan đề xuất Quốc hội sửa luật theo hướng đưa nguyên liệu cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản chưa chế biến hoặc chỉ sơ chế để làm thức ăn chăn nuôi, con giống, sản phẩm chăn nuôi... vào diện không chịu thuế VAT.

Trong khi chờ sửa luật, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị Chính phủ ban hành nghị quyết để áp dụng ngay quy định này.