Dịch bệnh COVID-19 và biến đổi khí hậu là hai yếu tố chính khiến chỉ số giá lương thực thế giới liên tục 'leo thang'

Theo Nikkei Asia, nguyên nhân đầu tiên khiến giá lương thực, thực phẩm trên toàn thế giới tăng là do đại dịch COVID-19 bùng phát. Dịch bệnh làm cho người lao động không thể di cư sang các nước khác vào mùa thu hoạch, đẩy chi phí sản xuất ở những nước ít nhân công tăng cao. 

Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu đã góp phần tạo thêm các cơn bão và hình thái thời tiết cực đoan ở nhiều khu vực trên thế giới, như mưa lớn ở Đông Nam Á, thời tiết khô hạn tại Nam Mỹ. Từ đó ảnh hưởng lớn đến thời gian gieo trồng và năng suất cây trồng, vật nuôi.

Hai yếu tố này khiến chỉ số giá lương thực, thực phẩm quốc tế đạt mức cao nhất trong hơn 6 năm qua. 

Theo Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO), chỉ số giá lương thực, thực phẩm quốc tế tháng 1/2021 ở mức 113,3 điểm, ngưỡng cao nhất kể từ tháng 7/2014. Đây là mức tăng 11% so với cùng kỳ năm trước và ghi nhận tháng tăng thứ 6 liên tiếp. 

Riêng giá ngũ cốc tăng 24%, lên ngưỡng cao nhất trong 6 năm 8 tháng qua, còn giá đường, các sản phẩm sữa tăng lần lượt 8% và 7% so với cùng kỳ năm trước. 

Tính đến hết tháng 2, rổ ngũ cốc, hạt có dầu, sản phẩm sữa, thịt và đường, đạt trung bình 116,0 điểm với mức 113,2 đã được điều chỉnh nhẹ vào tháng 1 (chỉ số của tháng 1 trước đây được đưa ra là 113,3).

Mới đây, FAO đã nâng dự báo dự trữ ngũ cốc toàn cầu kết thúc vào năm 2021 thêm 9 triệu tấn lên 811 triệu tấn, giảm 0,9% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo Đại học Oxford (Anh), đến cuối tháng 1 vừa qua, có 101 quốc gia vẫn áp dụng biện pháp tạm ngừng nhập cảnh đối với một phần hoặc toàn bộ người từ nước khác, khiến nông dân nước sở tại gặp khó khăn trong việc thuê lao động theo mùa vụ.

Thêm vào đó, nhu cầu tăng đã tạo thêm áp lực đối với giá lương thực, thực phẩm toàn cầu. Thống kê của Trung tâm Thương mại Quốc tế (ITC) cho thấy, thương mại đối với nông sản đã tăng 50% trong vòng 1 thập kỷ, lên mức 1.600 tỷ USD vào năm 2019. Sự bùng nổ dân số ở các nền kinh tế mới nổi khiến nhu cầu mua lương thực, thực phẩm tăng vọt.

Theo các chuyên gia, những tác động của đại dịch COVID-19 - cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất mà thế giới phải đối mặt kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai này sẽ kéo dài. Dù kinh tế thế giới đầu năm 2021 đã bắt đầu hồi phục nhưng giá lương thực, thực phẩm tăng cao chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến tiêu dùng. Điều này tạo lực cản tốc độ tăng trưởng kinh tế, tạo ra bài toán khó đối với các nhà hoạch định chính sách và giới đầu tư.