Diễn đàn bất động sản 2020: Cơ hội mới từ chính sách và thị trường

Là ngành được ví như chỉ báo của kinh tế Việt Nam, bất động sản có sự tác động mạnh mẽ đến hơn 200 ngành nghề, cùng với đó là hàng triệu lao động có liên quan trực tiếp đến bất động sản và khoảng 10% GDP đóng góp hàng năm của ngành công nghiệp BĐS vào nền kinh tế quốc dân. Thế nên sự suy giảm hay hồi phục của thị trường này tác động trực tiếp đến kinh tế Việt Nam.

Thời gian qua, chính sách và sự nỗ lực trong kiểm soát dịch bệnh giúp của Việt Nam đã tạo ấn tượng tốt trong mắt các nhà đầu tư nước ngoài. Xét về dài hạn, thành công trong việc khống chế và kiểm soát dịch bệnh giúp bất động sản Việt Nam có thêm cơ hội đón đầu luồng khách du lịch cũng như nguồn vốn đầu tư lớn từ các nước.

Trong bối cảnh này, với những chính sách hỗ trợ kịp thời từ Chính phủ, những nhà đầu tư đủ tự tin kiểm soát tài sản và tiềm lực tài chính, sẽ có cơ hội tốt để tiếp cận với nguồn cung dồi dào và giá tốt hơn trong tương lai.

Nhằm phản ánh bức tranh về thị trường bất động sản Việt Nam năm 2020 và dự báo về trạng thái của thời kỳ mới, được sự chỉ đạo của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức:

Diễn đàn Bất động sản 2020: Cơ hội mới từ chính sách và thị trường.

Thời gian: 09h00 - 12h00 ngày 9 tháng 7 năm 2020

Địa điểm: Hội trường tầng 7, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, số 9 Đào Duy Anh, Đống Đa, Hà Nội.

Diễn đàn Bất động sản 2020: Cơ hội mới từ chính sách và thị trường thu hút sự quan tâm tham dự của nhiều khách mời.

Tham dự Chương trình có: TS Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI); Ông Nguyễn Văn Sinh - Thứ trưởng Bộ Xây dựng; Bà Nguyễn Thị Vân Khanh - Giám đốc cấp cao Thị trường vốn, JLL Vietnam; Ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc CTCP Đầu tư Dầu khí Toàn Cầu (GP-Invest); Ông Lê Viết Hải - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình; Ông Dennis Ng Teck Yow - Tổng Giám đốc  Gamuda Land HCM; Ông Cao Tùng Lâm - Chủ tịch HĐQT Phục Hưng Holdings; Ông Dương Đức Hiển - Giám đốc Kinh doanh Tập đoàn MIK Group; Cùng hàng chục đại diện lãnh đạo các doanh nghiệp bất động sản.

Về phía Hội đồng tuyển chọn Chương trình Bình chọn Dự án đáng sống năm 2020, có: Ông Vũ Văn Thanh - Vụ trưởng Vụ khách sạn, Tổng Cục Du lịch, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch; Ông Nguyễn Mạnh Hà - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam; KTS Đỗ Viết Chiến - Tổng thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA); Ông Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch và Phát triển Đô thị Việt Nam; KTS. Phạm Thanh Tùng - Chánh văn phòng, Ủy Viên Thường trực Hội Kiến trúc sư Việt Nam; TS KTS Trần Minh Tùng - Giảng viên Khoa Kiến trúc, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội.

Về phía Ban Tổ chức có ông Phạm Ngọc Tuấn - Tổng biên tập Báo Diễn đàn Doanh nghiệp.

Đặc biệt, chương trình còn có mặt, tham dự của các doanh nhân, doanh nghiệp, đại diện Hiệp hội doanh nghiệp Bất động sản, Hiệp hội môi giới bất động sản, Câu lạc bộ Doanh nghiệp Bất động sản Hà Nội, các chuyên gia, các nhà đầu tư trong lĩnh vực bất động sản…. Các đơn vị báo chí, nhà báo/phóng viên các cơ quan thông tấn báo chí đã đến tham dự và đưa tin cho Chương trình. 

TS Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI)

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, TS Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, chúng ta đang sống trong lòng của cuộc khủng hoảng COVID-19 đầy thách thức với làn sóng thứ hai với trạng thái “không bình thường mới”. Do đó, hoạt động của các doanh nghiệp cũng phải đặt trong trạng thái đó.

Diễn biến của thị trường bất động sản là một trong những chỉ báo quan trọng của sự phát triển, sự đô thị hoá của một nền kinh tế, bởi các nền kinh tế đang trong quá trình phát triển như Việt Nam thì đô thị hoá lại càng quan trọng. “Cùng với vai trò là động lực phát triển, lĩnh vực này đồng thời có nguy cơ gây bất ổn định nền kinh tế nếu chúng ta không kiểm soát” – TS Lộc nhấn mạnh.

Bất động sản, xây dựng là một trong những lĩnh vực tạo ra nhiều việc làm nhất trong nền kinh tế, đồng thời kéo theo các lĩnh vực liên quan phát triển. Do đó, có thể thấy tác động lan toả của bất động sản, xây dựng với phát triển của mỗi nền kinh tế.

Tuy nhiên, Chủ tịch VCCI cũng thông tin, thị trường bất động sản đang phát triển bất ổn do tác động của COVID-19, các dự án dừng hoãn, những chồng chéo về pháp luật trong thủ tục đang là trở ngại cho sự gia tăng nguồn cung của thị trường bất động sản trong khi nhu cầu vẫn cao, đặc biệt phân khúc nhà ở xã hội. Trong khi đó, phân khúc văn phòng lại có tỉ lệ tiêu thụ thấp.

Vốn đầu tư FDI cho bất động sản cũng giảm mạnh trong những tháng qua. Số doanh nghiệp thành lập mới giảm 12% so với cùng kỳ, các doanh nghiệp xây dựng tạm ngừng kinh doanh 94% trong quý 1/2020, tồn kho bất động sản tăng.

“Thị trường bất động sản đang đứng trước giai đoạn khó khăn. Do đó, cần bàn các giải pháp để phát triển thị trường bất động sản do đây là một trong những thị trường góp phần kích hoạt quan trọng cho quá trình phục hồi nền kinh tế”, TS Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.

Chủ tịch VCCI cho rằng, điều đầu tiên cần là thúc đẩy thực hiện các gói hỗ trợ hiện có. Ông đồng thời gợi ý đây là thời điểm có thể mở rộng quy mô, nguồn lực các gói hỗ trợ, đồng thời, mở các gói hỗ trợ mới, đặc biệt là các gói tín dụng trung và dài hạn cho các dự án quan trọng, cốt lõi.

“Chúng tôi hoan nghênh các nhà đầu tư nước ngoài nhưng nhấn mạnh sự phát triển của các doanh nghiệp nội. Gói hỗ trợ mới cần được thực hiện theo hướng thúc đẩy mạnh mẽ các doanh nghiệp nội địa, đây là nền tảng của kinh tế tự cường” - TS Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.

Chủ tịch VCCI cho rằng các chính sách tiền tệ cần linh hoạt nhưng phải ổn định kinh tế vĩ mô. Với chính sách tài khoá, phải nới mở tạo thuận lợi hơn nữa để giải quyết vấn đề thanh khoản, đầu tư của các doanh nghiệp.

“Trong  thời gian khó khăn, cần tăng nợ công và thâm hụt ngân sách, đây là chủ trương quan trọng và xuyên suốt trong quá trình yểm trợ cho nền kinh tế. Nhưng quan trọng vẫn là ổn định cải cách các chính sách, cơ chế về đầu tư xây dựng”, TS Vũ Tiến Lộc nói. Đồng thời nhắc tới 20 điểm chồng chéo trong chính sách đất đai, xây dựng mà VCCI đã nêu ra. VCCI cũng đề nghị Quốc hội, Chính phủ rà xét để xoá bỏ những chồng chéo, bất hợp lý đó.

Theo đó, 11 nhóm công tác đã được thành lập trong đó có nhóm về đất đai, xây dựng. Chủ tịch VCCI mong muốn cởi trói các chồng chéo bật cập này chính là động lực quan trọng cho sự phát triển của lĩnh vực đầu tư, xây dựng.

THỰC TRẠNG THỊ TRƯỜNG BẤT ĐỘNG SẢN

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh nhấn mạnh, tại Việt Nam, dịch bệnh COVID-19 đã tác động tiêu cực tới nhiều mặt đời sống kinh tế - xã hội của đất nước. Do vậy, tăng trưởng GDP Quý II/2020 chỉ đạt 0.36%, 6 tháng chỉ 1.81%, mức thấp nhất trong nhiều năm; giải ngân vốn đầu tư nước ngoài lũy kế 6 tháng giảm 4.9% so với cùng kỳ 2019.

Các hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp những khó khăn, thách thức nhất định trong đó có lĩnh vực bất động sản.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh 

Nhằm tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, phục hồi nền kinh tế nói chung, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách kịp thời để thực hiện “mục tiêu kép” vừa đẩy mạnh hoạt động sản xuất, kinh doanh vừa chống dịch hiệu quả, trong đó phải kể đến Nghị quyết số 41/NQ-CP ngày 09/4/2020; Nghị quyết số 84/NQ-CP ngày 29/5/2020, hay gần nhất là Nghị quyết số 91/NQ-CP ngày 11/6/2020 đề ra một số  nhiệm vụ, giải pháp cơ bản như sau:

Với nhóm giải pháp về giảm thuế, phí, lãi vay, thời gian qua, Chính phủ đã giảm 15% tiền thuê đất phải nộp của năm 2020 đối với doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đang được Nhà nước cho thuê đất trực tiếp theo Quyết định, Hợp đồng của cơ quan nhà nước có thẩm quyền dưới hình thức trả tiền thuê đất hằng năm phải ngừng sản xuất kinh doanh do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Đồng thời, giảm 2% lãi suất cho vay trực tiếp, cho vay gián tiếp đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa từ Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa. Giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp của năm 2020 đối với doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ để hỗ trợ trong bối cảnh đại dịch Covid-19.

Cùng với đó là việc thực hiện các giải pháp đẩy mạnh thực hiện giải ngân vốn đầu tư công nhằm kích thích sản xuất kinh doanh, tiêu dùng, tạo việc làm và bảo đảm an sinh xã hội, góp phần thúc đẩy xây dựng và hoàn thiện kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội cần thiết, từ đó nâng cao sức cạnh tranh, hỗ trợ các hoạt động sản xuất kinh doanh của người dân và doanh nghiệp, thu hút các nguồn vốn đầu tư xã hội khác.

Ông Sinh cũng cho biết, Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, UBND các tỉnh, TP trực thuộc TW phải tập trung giải quyết nhanh các thủ tục đầu tư, sớm đưa các dự án đầu tư vào triển khai thực hiện.

Với thị trường bất động sản, Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện một số giải pháp để hỗ trợ thị trường bất động sản.

Theo đó, giải pháp về thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội: Cân đối thêm 1.000 tỷ đồng cho Ngân hàng Chính sách xã hội theo Nghị quyết số 71/2018/QH14 và bổ sung 2.000 tỷ đồng để cấp bù lãi suất cho 04 ngân hàng thương mại do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ định, từ đó có thể huy động được hơn 60.000 tỷ để thực hiện hỗ trợ cho doanh nghiệp vay xây nhà ở xã hội và người dân vay để mua, thuê nhà ở xã hội.

Đồng thời, sửa đổi, bổ sung theo quy trình rút gọn một số nội dung của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ về phát triển nhà ở xã hội như cơ chế dành quỹ đất 20%, về xác định lợi nhuận định mức, về hoàn trả nghĩa vụ tài chính, về tăng cường sự quản lý nhà nước đối với hoạt động đầu tư xây dựng nhà ở xã hội...

Cùng với đó, ông Sinh cho biết, Dự thảo Nghị quyết về khuyến khích phát triển nhà ở thương mại giá thấp đang được Bộ Xây dựng khẩn trương hoàn thiện và dự kiến trình Chính phủ thông qua trong quý III/2020. 

Theo đó, nhà ở thương mại giá thấp để bán có tiêu chuẩn thiết kế căn hộ khép kín, diện tích sử dụng dưới 70 m2, giá bán không quá 20 triệu đồng/m2; tối đa một căn hộ được bán với giá không vượt quá 1,5 tỷ đồng (bao gồm cả VAT). Nghị quyết này sẽ đưa ra nhiều nhóm cơ chế chính sách ưu đãi về tiền sử dụng đất, về thuế, về thủ tục đầu tư xây dựng, về cơ chế huy động vốn tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư vào loại hình nhà ở này.

Đồng thời, Chính phủ cũng tập trung sửa đổi, bổ sung Nghị định số 101/NĐ-CP về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ, trong đó dự kiến sẽ có nhiều điểm mới tháo gỡ những rào cản, vướng mắc nhằm thu hút các doanh nghiệp tham gia đầu tư cải tạo lại các chung cư cũ tại các thành phố lớn, vừa chỉnh trang bộ mặt đô thị, vừa đảm bảo chỗ ở an toàn cho người dân.

Tiếp đó, là vấn đề cải cách thủ tục hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng. Theo đó, miễn giấy phép xây dựng đối với công trình đã được cơ quan chuyên môn về xây dựng theo phân cấp thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở hoặc đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật đầu tư xây dựng theo quy định của Luật Xây dựng.

Đồng thời, bãi bỏ thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng của Bộ Xây dựng và phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cấp giấy phép xây dựng đối với công trình cấp đặc biệt.

Cuối cùng, tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, trong đó tiếp tục rà soát, hoàn thiện các quy định liên quan đến hoạt động đầu tư, kinh doanh bất động sản để bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật như: sửa đổi Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Nhà ở, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Xây dựng... về các quy định liên quan đến trình tự, thủ tục thực hiện quyết định, chấp thuận chủ trương đầu tư, lựa chọn chủ đầu tư, giao đất, cho thuê đất, xác định giá đất, xác định chế độ sử dụng đất, về chuyển nhượng, chuyển đổi dự án đầu tư.

“Có thể nói các giải pháp của Chính phủ vừa qua là cơ hội rất lớn để các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản, xây dựng tạo đà khôi phục lại sản xuất kinh doanh”, ông Sinh nhấn mạnh.

Bà Nguyễn Thị Vân Khanh – Giám đốc cấp cao thị trường vốn JLL Việt Nam.

Bà Nguyễn Thị Vân Khanh – Giám đốc cấp cao thị trường vốn JLL Việt Nam cho biết, nhìn vào biểu đồ tăng trưởng kinh tế Việt Nam những tháng đầu năm 2020 mức độ tăng trưởng GDP có sự chậm lại, thấp hơn 2019 nhưng dưới góc độ Chính phủ đã có những động thái tích cực hỗ trợ thì kỳ vọng độ tăng trưởng của GDP sẽ có phần phục hồi đáng kể trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, với việc giãn cách xã hội và các đường bay bị hạn chế, lượng khách nước ngoài đến Việt Nam cũng đang có sự sụt giảm. Một chỉ tiêu khác nữa rất quan trọng với nền kinh tế là CPI về lạm phát thì mục tiêu đưa ra đầu năm là 4%, nhưng trong 6 tháng đầu năm, chỉ tiêu CPI đang là 4,39%. Một chỉ tiêu rất quan trọng khác là thước đo đối với phát triển kinh tế và chỉ số VN-Index, thì hiện tại ghi nhận có những biến chuyển rất nhiều trong giá trị vốn hóa của thị trường chứng khoán của TP.HCM và Hà Nội.

Trên thị trường lãi suất, Chính phủ đã có những động thái tích cực và kịp thời. Nhìn chung, về lãi suất tín dụng, lãi suất tiền gửi có xu hướng giảm, phần này đã hỗ trợ rất nhiều cho doanh nghiệp bất động sản để họ có thể dễ dàng hơn trong huy động vốn.

Bà Vân Khanh cho rằng, một trong những yếu tố quan trọng để thúc đẩy được thị trường bất động sản Việt Nam là nguồn vốn FDI. Trong 10 năm trở lại đây, nguồn vốn này đã có sự tăng trưởng liên tục, tuy nhiên 6 tháng đầu năm 2020 đã có phần chậm lại, do hiện tại việc hạn chế di chuyển và nhà đầu tư có xu hướng đánh giá danh mục đầu tư của họ. Dự kiến nếu dịch COVID được kiểm soát thì lượng vốn FDI sẽ có xu hướng tăng trở lại trong 6 tháng cuối năm.

Hiện tại, dẫn đầu các quốc gia đầu tư vào Việt Nam đó là Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan. Có rất nhiều tín hiệu tích cực từ thị trường đó là những thỏa thuận hiệp định thương mại giữa Việt Nam và Châu Âu (EVFTA) được ký kết, hay các nhà đầu tư nước ngoài đã mạnh dạn và tự tin với thị trường Việt Nam khi Việt Nam đang là điểm sáng đầu tư so với các nước trong khu vực. 

Đơn cử như Foxconn đã mạnh mẽ đầu tư vào thị trường Việt Nam, hoặc BW là một nền tảng công nghiệp được thành lập giữa quỹ đầu tư quốc tế và nhà phát triển Việt Nam - đơn vị này cũng đã có quỹ đất lên tới 380ha tại 7 thành phố của nước ta để phát triển về bất động sản công nghiệp cho thuê.

Đánh giá tổng quan về thị trường bấ động sản Hà Nội trong quý II/2020, bà Vân Khanh cho biết, nguồn cung bất động căn hộ có sự sụt giảm đáng kể so với quý I. Tuy nhiên, lượng hấp thụ có sự gia tăng trong quý, đây là điều khá tích cực.

“Nguồn cung tham gia vào quý I và quý II phần lớn nằm ở khu vực ngoài trung tâm. Điều đó thể hiện quỹ đất trung tâm thành phố đang cạn, quỹ đất ở ngoài trung tâm đang được tận dụng. Đặc biệt, sau thời điểm COVID, lượng người mua nhà ở nhu cầu thực tế đang cân nhắc, tích cực tham gia vào thị trường. Xu hướng về giá, chủ đầu tư không có xu hướng giảm giá, tuy nhiên đã có những chính sách hỗ trợ người mua” – bà Khanh đánh giá.

Bà cũng cho biết, về nguồn cung văn phòng, 6 tháng đầu năm không có nguồn cung mới, một số dự án dự kiến hoàn thành trong quý II, tuy nhiên đã bị trễ do ảnh hưởng của COVID-19 và dự kiến những tháng cuối năm nguồn cung sẽ được bổ sung đáng kể. Khách thuê có nhu cầu về không gian văn phòng hạng A đang rất lớn, công suất lấp đầy hạng B, hạng A đang có tín hiệu tốt.

“Thị trường bán lẻ là thị trường có nhiều ảnh hưởng trong giai đoạn này, song khi chính sách nới lỏng giãn cách thì thị trường này phục hồi khá tích cực” – bà Khanh nhìn nhận.

Về bất động sản công nghiệp, đây là lĩnh vực đang nhận được sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài, các quỹ đầu tư Mỹ, tổ chức Hong Kong. Một trong những khó khăn, rào cản này thường gặp đó là quỹ đất sạch, tìm kiếm đối tác địa phương để hợp tác.

Nhìn tổng quan về M&A bất động sản trong thời gian vừa qua, bà Vân Khanh cho rằng, nếu nhìn vào giai đoạn 2017 – 2019 thị trường rất năng động thị trường về M&A như Lotte Hợp tác với FLC, các nhà đầu tư nước ngoài hợp tác với nhà đầu tư trong trước để thực hiện các dự án nhà ở.

Tuy nhiên, “do ảnh hưởng của COVID-19, các nhà đầu tư nước ngoài đã có những phản ứng mới. Hiện tại những nhà đầu tư rất tích cực đó là các nhà đầu tư đã tham gia vào thị trường rất lâu, hiểu và trải qua các chu kỳ của thị trường. Còn những nhà đầu tư mới có xu hướng quan sát, đánh gia chu kỳ, chọn thời điểm hồi để tham gia” – bà Vân Khanh cho biết.

XU HƯỚNG THỊ TRƯỜNG BẤT ĐỘNG SẢN TRONG BỐI CẢNH MỚI

Trong khuôn khổ chương trình, các đại biểu, các doanh nhân, doanh nghiệp, các nhà đầu tư đã nghe những ý kiến của các chuyên gia, doanh chia sẻ về những khó khăn vướng mắc, những giải pháp nhằm thúc đẩy  phát triển thị trường bất động sản, cũng như các xu hướng đầu tư trong thời gian tới.

Ông Phạm Ngọc Tuấn – Tổng Biên tập Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp

Ông Phạm Ngọc Tuấn – Tổng Biên tập Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp điều phối phiên thảo luận này. 

Chia sẻ tại phiên thảo luận của Diễn đàn, ông Nguyễn Mạnh Hà – Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết “Chúng ta đang đến chu kì 10 năm của thị trường và tác động của COVID-19 khiến doanh nghiệp bất động sản gặp rất nhiều khó khan”.

Ông cho rằng, thị trường bất động sản có liên quan rất nhiều đến cơ chế chính sách, khi có liên quan hơn 10 luật khác nhau từ Luật đất đai, Luật đầu tư, Luật nhà ở, các luật liên quan tới thuế, phí…. Kinh doanh bất động sản đặc biệt nhạy cảm với thay đổi chính sách.

Ông Nguyễn Mạnh Hà - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam

Ông Hà cho biết, các doanh nghiệp mong chờ chính sách, mong chờ được tháo gỡ. Các văn bản mới được ban hành để tháo gỡ thì lại nhiều khi vấp phải những quy định mới thành ra lại gây khó khan.

“Vấn đề đấu thầu quyền sử dụng đất trong các dự án phân biệt đất đã giao và đất công, văn bản trước không có nhưng văn bản sau lại có những điểm khác. Hay những văn bản về thuế, tín dụng, tiêu chuẩn an toàn,… có những văn bản chuẩn bị có hiệu lực thì doanh nghiệp lại phải chạy trước để qua trước thời gian văn bản có hiệu lực. Bởi nếu không lo thủ tục trước thì thời gian hoàn thiện được thủ tục và mất rất nhiều thời gian. Chi phí cũng tăng thêm khi thực hiện các văn bản mới” – ông Hà chia sẻ. 

Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết, khi chuẩn bị dự án chủ đầu tư cũng có tính toán những chi phí để huy động. Nhưng khi văn bản mới có tăng chi phí lên khiến nhà đầu tư vỡ trận, nhiều dự án đổ bể. Trong khi dự án có thể đã có cam kết với doanh nghiệp khác hay người mua nhà từ trước đó… Chính vì vậy có dự án 10 năm không thực hiện được bởi vướng mắc ở những cơ chế chính sách.

Trên thực tế có tình trạng văn bản 6 tháng mới có hiệu lực nhưng cũng có văn bản có hiệu lực ngay khiến cho doanh nghiệp không xoay xở kịp. “Nên chăng văn bản có lợi cho người dân, cho doanh nghiệp có thể có hiệu lực ngay. Còn văn bản nào có tác động lớn tới doanh nghiệp thì có hạn 1-2 năm mới có hiệu lực" – ông Hà kiến nghị.

Ông cũng bày tỏ rằng đôi khi có văn bản ban hành nhưng để kiến nghị thì thời gian rất lâu. Có văn bản hiệp hội môi giới bất động sản thực hiện kiến nghị cho doanh nghiệp như khoản 3.8 nghị định 20 cũng mất 2 năm mới được ban hành. Còn nhiều kiến nghị như Condotel hay bất động sản du lịch cũng mất nhiều thời gian kiến nghị.

Nói thêm về khó khăn của thị trường hiện nay, ông Hà thông tin rằng các dự án mới nguồn cung không có, giá nhà tăng lên, hàng trăm triệu/m2 nhà. Trước đây nhà dưới 15 triệu là thu nhập thấp nhưng bây giờ không còn nữa, 25 triệu là cao cấp nhưng hiện tại Hà Nội và TP HCM giá nhà cao cấp đã tăng lên 40-50tr/ m2.

Vì vậy, ông Hà kiến nghị tiếp tục giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp trong giai đoạn COVID-19 hiện nay như giảm lãi suất, chậm nộp kéo dài khoảng 12 tháng  hay tạm hoãn việc ký quỹ để cho phép dự án đầu tư. Đặc biệt là hướng dẫn lựa chọn chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội, dự án đất thì phải đấu thầu, đấu giá,… Những thông tin này cần có những hướng dẫn cụ thể hơn.

Ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc CTCP Đầu tư Dầu khí Toàn Cầu (GP-Invest)

Có mặt tại phiên thảo luận, ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc CTCP Đầu tư Dầu khí Toàn Cầu (GP-Invest) cho rằng, cái hỗ trợ quan trọng nhất mà doanh nghiệp mong chờ là gỡ rối cơ chế chính sách. Các dự án vì sao ách tắc?

Về Luật Quy hoạch Quốc hội vừa sửa lại gây ách tắc nghiêm trọng hơn. Theo đó, muốn điều chỉnh quy hoạch cục bộ phải điều chỉnh quy hoạch vùng, muốn điều chỉnh quy hoạch vùng phải điều chỉnh quy hoạch quốc gia. Nếu dự án năm 2020 thực hiện nhưng lại đòi hỏi điều chỉnh quy hoạch vùng đã có trước đó, đã lỗi thời thì đây là quy trình ngược, doanh nghiệp "bó tay".

Luật Đất Đai và Luật Quy hoạch, các dự án ách tắc hiện nay đều liên quan hai luật này. Do đó, kiến nghị khi xây dựng, sửa đổi luật có mời các doanh nghiệp, những người làm quy hoạch để có tiếng nói của thực tiễn.

Về Luật Xây dựng, dù có nhiều cải tiến, tiến bộ nhưng bên cạnh đó còn nhiều thủ tục phiền hà làm chậm tiến trình phát triển.  

"Tôi đã góp ý nên có Ban tư vấn về đất đai, trong đó có tiểu ban doanh nghiệp để đóng góp điều gì nên điều gì không nên. Chúng tôi rất mong tiếng nói của doanh nghiệp về xây dựng các luật đến được với người có thể quyết định, đến với cơ quan làm luật, như vậy những đóng góp mới hiệu quả". - ông Hiệp nói.

Ông Dennis Ng Teck Yow - Tổng Giám đốc Gamuda Land HCM

Ở góc độ nhà đầu tư nước ngoài, ông Dennis Ng Teck Yow - Tổng Giám đốc Gamuda Land HCM cho biết, đơn vị ông không khác các chủ đầu tư trong nước khi chia sẻ chung các quy định về pháp luật tại Việt Nam. Những chính sách đầu tư nước ngoài và các hoạt động M&A sôi động đang mở ra nhiều cơ hội. So với các nước khác, hoạt động tại Việt Nam có nhiều tiềm năng hơn sau đại dịch COVID-19.

"Bên cạnh đơn giản thủ tục hành chính, chúng tôi mong muốn hơn việc minh bạch các chính sách pháp luật, đồng thời các quy định về phê duyệt đầu tư nhanh chóng hơn sẽ là tín hiệu tốt để các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào Việt Nam cũng như cam kết đầu tư lâu dài tại thị trường này". - ông Dennis Ng Teck Yow bày tỏ.

"Mỗi quốc gia đều có chính sách và thị trường đặc thù, đối với thị trường Việt Nam chúng tôi rất tự tin có nhiều cơ hội phát triển. Luật Đất đai và Luật Quy hoạch đã được cải thiện rất nhiều so với thời điểm chúng tôi vào hoạt động cách đây 10 năm. Đặc biệt, 2 năm gần đây các chính sách đã được cải thiện rõ rệt.

Chúng tôi đã chia sẻ về cách làm kinh doanh của chúng tôi tại Malaysia với các nhà làm chính sách, sau đó chúng tôi nhận thấy chính sách của Việt Nam đã đơn giản hơn nhiều, đặc biệt trong thủ tục cấp phép xây dựng. Điều này khiến các nhà đầu tư như chúng tôi cảm thấy rất dễ chịu". - Tổng Giám đốc Gamuda Land HCM cho biết thêm.

Ông Vũ Văn Thanh – Vụ trưởng Vụ khách sạn, Tổng cục Du lịch, Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch

Ông Vũ Văn Thanh – Vụ trưởng Vụ khách sạn, Tổng cục Du lịch, Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch nhấn mạnh, các nhà đầu tư phát triển bất động sản nghỉ dưỡng làm thay đổi bộ mặt đô thị tại nhiều địa phương đồng thời góp phần làm phát triển hệ thống cơ sở.

Ông Thanh cho biết vào năm 2019, Việt Nam đón 18 triệu lượt khách quốc tế (tăng trên 16% so với năm 2018), phục vụ 85 triệu lượt khách nội địa (tăng trên 6%). Tổng thu từ du lịch ước đạt trên 720.000 tỉ đồng (tăng trên 16%). Tốc độ tăng trưởng trung bình 3 năm liên tiếp của ngành du lịch đạt 22%/năm. Việt Nam được đánh giá là 1 trong 10 nước tăng trưởng du lịch nhanh nhất thế giới.

Bộ Chính trị khóa XII ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TW về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Ông Thanh nhấn mạnh dù dịch COVID-19 làm ảnh hưởng nghiêm trọng nhưng ngành du lịch cố gắng đạt mục tiêu trong chiến lược phát triển du lịch đã được ban hành.

Cũng thông tin tại diễn đàn, ông Thanh cho biết, Tổng Cục Du lịch sẽ tiếp tục thực hiện chương trình kích cầu du lịch nội địa trên phạm vi toàn quốc sẽ tiếp tục được thực hiện để từng bước khôi phục lại du lịch.

“Chương trình này đã mang lại được những kết quả bước đầu, các chuyến bay đã được khôi phục và đã mở rộng thêm đường bay mới. Du lịch nghỉ dưỡng đã dần phục hồi và đón nhiều lượt khách du lịch mới”, ông Thanh nói.

Đồng thời, ông Thanh cũng cho biết Tổng cục Du lịch sẽ tiếp tục xây dựng các chiến lược để chủ động tiếp cận để lôi kéo nguồn khách đến Việt Nam ngay khi dịch COVID-19 kết thúc. 

Ông Dương Đức Hiển, Giám đốc kinh doanh MIK Group

Ông Dương Đức Hiển, Giám đốc kinh doanh MIK Group cho biết thời gian qua, với sự ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, nhu cầu nhà ở vẫn rất lớn. Mức ảnh hưởng của dịch bệnh thấy rõ rệt nhất ở phân khúc nghỉ dưỡng và khách sạn và đã ảnh hưởng đến giá bán, tốc độ tăng trưởng của cả thị trường.

Trong giai đoạn này, những dấu hiệu khả quan đáng để kỳ vọng của thị trường và việc kiểm soát đại dịch, tận dụng sự quan tâm của nhà đầu tư quốc tế. Bên cạnh đó, đây cũng là bước thử với các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp có quỹ đất hạn chế hoặc doanh nghiệp không có thể mạnh về tài chính.

Do vậy, ông Hiển cho rằng đây là thời điểm đòi hỏi chủ đầu tư phải tập trung vào phát triển sản phẩm, dịch vụ, nghiên cứu và tìm hiểu thị trường, nhu cầu khách hàng.

TS Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI)

Phát biểu kết thúc chương trình, TS Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, những ý kiến của các doanh nghiệp thông qua các chương trình hội thảo do Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp tập hợp và tới được các Bộ ngành liên quan. Sau mỗi hội thảo, các ý kiến, kiến nghị sẽ được Diễn đàn Doanh nghiệp đưa lên kênh truyền thông, báo chí. Có thể nói Tạp chí Diễn đàn doanh nghiệp là một trong những cơ quan báo chí được Thủ tướng nhắc đến nhiều và chỉ đạo các Bộ ngành, địa phương kiểm tra những vấn đề Báo Diễn đàn Doanh nghiệp phản ánh.

Trên cơ sở những ý kiến được nêu, VCCI sẽ tập hợp để báo cáo báo cáo với Thủ tướng một tháng một lần và báo cáo với Chính phủ một quý một lần. Đôi khi không chỉ dừng lại ở báo cáo tháng mà liên tục bất kì khi nào có vấn đề nóng cần giải quyết VCCI đều báo cáo Thủ tướng. Các vấn đề nóng của cộng đồng doanh nghiệp trong thẩm quyền giải quyết được Thủ tướng lắng nghe tích cực để có những chỉ đạo, điều chỉnh kịp thời.

Một số vấn đề liên quan điều hành của chính phủ, bộ ngành, địa phương,… Chính phủ sẽ có những quyết định phù hợp để giải quyết kiến nghị, tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho doanh nghiệp.

"Có những vấn đề ở tầm Quốc hội, như vấn đề các doanh nghiệp nêu vừa rồi như Luật Đất đai chưa được xem xét, sửa đổi trong nhiệm kỳ này là bất cập lớn nhất của hệ thống pháp luật. Tại Quốc hội tôi cũng có nói, đây là điểm bất cập, vướng mắc lớn nhất cho các hoạt động kinh doanh hiện nay, đặc biệt là hoạt động kinh doanh bất động sản. Chúng ta sẽ tiếp tục kiến nghị". - TS Vũ Tiến Lộc nói.

Luật Quy hoạch vừa mới ra đã có nhiều bất cập với những ràng buộc, khó khăn hơn. Ông Lộc đề nghị, tất cả các luật vừa được Quốc hội ban hành đều có thể xem xét sửa đổi, theo cách ông đã kiến nghị với Quốc hội là một luật sửa nhiều luật liên quan đến môi trường đầu tư kinh doanh.

"Hiện nay, Tổ công tác chính phủ đang rà soát, chúng tôi đã có báo cáo đầu tiên vào tháng 6 vừa qua, chúng tôi sẽ nghiên cứu, tập hợp và đưa ra kiến nghị trước Chính phủ.

Cái gì cần phải sửa thì sửa ngay chứ không chờ đến chu kì khác. Ngay sau khi ban hành, nếu thấy bất hợp lý thì hoàn toàn có thể sửa. Luật sửa đổi nhiều luật, 1 nghị định sửa nhiều nghị định, 1 thông tư sửa nhiều thông tư, không đợi 5 năm sau đánh giá kết quả, tác động mới sửa thì doanh nghiệp chết và nền kinh tế chết.

Sau lần rà soát này Chính phủ sẽ trình quốc hội, Chính phủ sẽ sửa theo đúng chức năng và đúng tinh thần như vậy". - TS Vũ Tiến Lộc nói.

Với cương vị là Đại biểu Quốc hội, Chủ tịch VCCI, Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn cải cách Thủ tục hành chính của Thủ tướng chính phủ, ông Lộc cho biết, ông được giao nhiệm vụ rà xét, đánh giá kết quả thực hiện cải cách thủ tục hành chính của các bộ ngành cũng như các kiến nghị tiếp tục sửa đổi.

Các ý kiến sẽ được đưa đến các cơ quan liên quan. Tuy nhiên, quá trình tiếp thu là quá trình gian nan, VCCI trên cương vị và trách nhiệm của mình sẽ tiếp tục thúc đẩy quá trình này.  

"Thị trường bất động sản thời gian qua gặp nhiều khó khăn và nay đang hồi phục tốt, cơ hội sắp tới có nhiều triển vọng, chính sách mới được ban hành, thị trường có nhiều điểm sáng, chúng ta hoàn toàn có thể tin vào thị trường này và chung tay thúc đẩy cho thị trường bất động sản phát triển, đóng góp chung cho sự phát triển của đất nước".  - ông Lộc nhấn mạnh.