Điều huỷ hoại bạn nhanh nhất dù ai cũng “xin vía”

Trong một thế giới nơi người ta thường nhắc đến những cụm từ như “chạy deadline”, “độc lập tài chính”, “thu nhập 9 con số”, việc bạn chăm chỉ làm việc dường như là điều đáng ngưỡng mộ. Ai cũng xuýt xoa: “Trời ơi, xin vía chăm chỉ!”, “Thế này thì để tiền đầu cho hết”, “Quá xịn!”,... Và rồi bạn - trong cơn hưng phấn tập thể - lao vào guồng quay kiếm tiền không ngơi nghỉ, kiếm tiền bất chấp.

Nhưng có một sự thật ít ai nói: Nỗ lực kiếm tiền mù quáng là điều huỷ hoại bạn nhanh nhất. Nó không chỉ không giúp bạn tiến lên mà còn có thể hủy hoại bạn cả về sức khỏe, tinh thần lẫn định hướng sống.

Làm nhiều không đồng nghĩa với làm đúng

Không phải cứ làm từ sáng đến khuya là bạn đang tiến bộ. Nhiều người trẻ làm cùng lúc 2 - 3 công việc, thức đến 2 - 3h sáng, luôn trong trạng thái “bận bịu” nhưng thực chất là đang quay cuồng trong một cái bánh xe hamster: Chạy mãi nhưng không đi tới đâu.

Bạn nhận job vì ngại từ chối. Bạn ôm deadline vì sợ mình thua kém đồng nghiệp ngồi cạnh. Bạn chọn việc lương cao chứ không nghĩ lâu dài. Tiền có thể về đều đặn nhưng sự kiệt quệ cũng tích tụ từng ngày. Bạn bỗng trở nên dễ cáu, mất tập trung, không biết mình còn đang cố gắng vì điều gì.

Một cuộc sống như vậy liệu có phải là điều bạn mong muốn? Liệu bạn có thể trụ đến bao lâu nếu cứ kéo dài?

Tự hào vì chịu khổ nhưng không biết khổ để làm gì

Chúng ta dễ bị cuốn vào một kiểu lãng mạn hoá sự cực khổ: làm đêm, ngủ 3 tiếng, sống bằng cà phê, vừa làm vừa khóc. Và có thể sẽ thấy gì đó thật “cool” khi bạn lên Threads kể chuyện mình làm việc đến mức tụt đường huyết hoặc phải truyền nước vì kiệt sức.

Nhưng khổ không làm bạn thành công, khổ đúng chỗ mới đáng tự hào. Nếu bạn cày ngày cày đêm cho một công việc không giúp mình phát triển kỹ năng, không có lộ trình rõ ràng, không cho mình tiếng nói… thì mọi cực nhọc đều vô nghĩa. Nó chỉ biến bạn thành một bánh răng bị vắt kiệt chứ không phải người làm chủ cuộc đời mình.

Kiếm được tiền nhưng mất luôn chính mình

Nỗ lực kiếm tiền mù quáng dễ khiến bạn đánh đổi cả những thứ không thể đong đếm: Thời gian với người thân, sức khỏe tinh thần, sự tò mò học hỏi, khả năng tận hưởng cuộc sống. Bạn bắt đầu ngừng đọc sách, ngừng gặp bạn bè, ngừng dành thời gian cho bản thân. Mỗi sáng mở mắt là lo check mail, mỗi tối đi ngủ là lo deadline.

Rồi đến một lúc nào đó, bạn sẽ ngồi giữa đống công việc, tài khoản không cạn nhưng lòng trống rỗng. Bạn không còn biết mình là ai nếu không bận, không còn thấy ý nghĩa nếu không có tiền vào.

Nỗ lực không sai, kiếm tiền không xấu. Có tiền cũng sẽ giúp cuộc sống của chúng ta dễ thở hơn nhưng tiền không cứu được một sức khỏe cạn kiệt và tâm hồn cằn cỗi.

Nếu bạn không dừng lại để tự hỏi: "Mình đang cố vì điều gì? Mình có đang sống đúng với giá trị của bản thân không? Cái giá mình trả có xứng với thu nhập này không?" thì bạn rất dễ trở thành một cái máy kiếm tiền không linh hồn, tiêu hao dần và không thể gọi tên hạnh phúc.

Sau cùng, chúng ta không cần bớt nỗ lực, thay vào đó là nỗ lực có định hướng, có tỉnh táo. Làm vì mục tiêu dài hạn, vì sự phát triển bền vững, vì giá trị thật sự chứ không phải vì chứng minh gì với ai hay chạy theo những con số vô hồn.

Vì điều huỷ hoại bạn nhanh nhất không phải là thất bại mà là nỗ lực mù quáng, đến khi ngoảnh lại mới phát hiện mình sai đường từ lâu.