Điều "tận thế" gì sẽ xảy ra nếu tất cả đèn trên Trái đất bật sáng cùng lúc?

Trong một thế giới ngày càng phụ thuộc vào điện, kịch bản giả định về việc mọi ngọn đèn trên Trái đất đều được bật sáng cùng lúc làm nổi bật những thách thức quan trọng mà lưới điện toàn cầu đang phải đối mặt và nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về các giải pháp năng lượng bền vững.

Vậy, nếu tất cả bóng đèn trên toàn cầu đều được bật sáng cùng một lúc, chuyện gì sẽ xảy ra?

Lưới điện toàn cầu sụp đổ

Lưới điện là hệ thống phức tạp cung cấp điện cho hàng tỷ thiết bị trên toàn cầu. Nếu mọi bóng đèn trên thế giới bật sáng cùng một lúc, nhu cầu điện năng sẽ tăng vọt đến mức không tưởng.

Theo ước tính, mức tiêu thụ điện năng toàn cầu cho chiếu sáng chiếm khoảng 17% đến 20% tổng sản lượng điện, tương đương hàng nghìn terawatt giờ mỗi năm.

Khi tất cả đèn đồng loạt bật, lưới điện sẽ đối mặt với tình trạng quá tải tức thời, đặc biệt ở những khu vực có cơ sở hạ tầng yếu kém. Hậu quả là các nhà máy điện phải hoạt động hết công suất, làm tăng nguy cơ cháy nổ hoặc hỏng máy móc.

Các nhà khoa học tại Viện Kỹ thuật Điện và Điện tử (IEEE) cho rằng, trong kịch bản này, các trạm biến áp và đường dây tải điện có thể bị quá nhiệt, dẫn đến hỏng hóc hoặc thậm chí sụp nguồn trên diện rộng.

Ngay cả những hệ thống hiện đại như ở châu Âu hay Mỹ cũng không được thiết kế để xử lý mức tăng đột biến như vậy.

Ô nhiễm bầu trời đêm trầm trọng

Không chỉ lưới điện bị đe dọa, bầu trời đêm – vốn là nguồn cảm hứng bất tận cho nhân loại – cũng sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng.

Ô nhiễm ánh sáng từ hàng tỷ bóng đèn sẽ làm bầu trời rực rỡ như ban ngày, khiến các ngôi sao "biến mất" hoàn toàn.

Theo nghiên cứu từ Hiệp hội Bầu trời Đêm Quốc tế (IDA), ô nhiễm ánh sáng đã làm 80% dân số thế giới không còn nhìn thấy Dải Ngân hà bằng mắt thường. Trong kịch bản tất cả đèn bật sáng, toàn bộ bầu trời sẽ bị phủ bởi ánh sáng nhân tạo, làm mất đi vẻ đẹp tự nhiên và gây rối loạn cho các hệ sinh thái.

Động vật hoang dã, đặc biệt là các loài chim di cư và côn trùng, cũng chịu tác động tiêu cực.

Tạp chí Nature cho biết, ánh sáng nhân tạo ban đêm quá mức gây ra "ô nhiễm ánh sáng" ảnh hưởng đến một số khía cạnh sinh học và sinh thái của chim, bao gồm cả việc phá vỡ nhịp sinh học và mất phương hướng trong khi bay (đối với loại chim di cư vào ban đêm như các loài chim hót, chim nước và chim sống ở môi trường biển), dẫn đến va chạm chết chóc hoặc rối loạn sinh sản.

Ngoài ra, thực vật cũng bị ảnh hưởng khi chu kỳ ngày-đêm tự nhiên bị phá vỡ, làm gián đoạn quá trình quang hợp và sinh trưởng.

Hệ lụy đối với con người

Ô nhiễm ánh sáng không chỉ ảnh hưởng đến thiên nhiên mà còn tác động tiêu cực đến sức khỏe con người. Các nghiên cứu từ Đại học Harvard (Mỹ) chỉ ra rằng tiếp xúc lâu dài với ánh sáng nhân tạo vào ban đêm làm gián đoạn nhịp sinh học, gây ra các vấn đề như mất ngủ, căng thẳng và thậm chí tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch...

Nếu mọi bóng đèn trên thế giới bật sáng cùng lúc, mức độ ánh sáng nhân tạo sẽ đạt đỉnh, khiến nhịp sinh học của hàng tỷ người bị đảo lộn.

Hơn nữa, việc tiêu thụ năng lượng khổng lồ trong kịch bản giả định này sẽ làm gia tăng lượng khí thải carbon. Các nhà máy điện, đặc biệt là những nhà máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch, sẽ phải hoạt động hết công suất để đáp ứng nhu cầu, đẩy nhanh quá trình nóng lên toàn cầu.

Ngành chiếu sáng chiếm hơn 2% lượng khí thải nhà kính toàn cầu, Climate Group cho biết. Do đó, nếu tất cả bóng đèn toàn cầu đều bật cùng lúc sẽ tạo ra một lượng khí thải khổng lồ trong thời gian ngắn, làm trầm trọng thêm khủng hoảng môi trường.

Mặc dù kịch bản mọi bóng đèn bật sáng cùng lúc khó xảy ra, nhưng nó là lời cảnh báo về việc sử dụng năng lượng thiếu bền vững. Từng cá nhân, hộ gia đình đến quốc gia hãy cùng chuyển đổi sang công nghệ chiếu sáng tiết kiệm và tiêu thụ ít năng lượng để bảo vệ hành tinh xanh. Hãy trân trọng bóng tối của bầu trời đêm của chúng ta trước khi quá muộn.