"Đổ" 2.500 tỷ USD để săn "kho báu" dưới lòng đất: Cả thế giới hiện có 6 nước dẫn đầu

Sâu hàng nghìn mét dưới lòng đất, ở mức nhiệt hàng trăm độ C là "kho báu" năng lượng khổng lồ của nhân loại: Năng lượng địa nhiệt.

"Bản thân Trái Đất là một nguồn năng lượng tái tạo, có tiềm năng giải quyết nhiều rào cản trong quá trình chuyển đổi sang tương lai năng lượng sạch. Trong đó địa nhiệt ví như "một mũi tên trúng 3 đích": Nó là một nguồn năng lượng để sưởi ấm, làm mát và phát điện; là một nguồn năng lượng dự trữ gần như vô hạn; và một nguồn tài nguyên khoáng sản dồi dào" - Amanda Kolker, quản lý chương trình phòng thí nghiệm địa nhiệt tại Phòng thí nghiệm Năng lượng Tái tạo Quốc gia (NREL) của Mỹ, cho biết.

Sạch, gần như vô hạn, không phụ thuộc vào thời tiết như năng lượng mặt trời hay gió, năng lượng địa nhiệt góp phần giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, từ đó giảm phát thải khí nhà kính và ô nhiễm môi trường.

So với các nguồn và công nghệ sản xuất điện tái tạo khác, địa nhiệt có tiềm năng kỹ thuật lớn thứ 2 về công suất phát điện sau điện mặt trời, gần gấp 3 lần điện gió trên bờ và hơn 5 lần điện gió ngoài khơi.

Tổng mức đầu tư toàn cầu cho địa nhiệt có thể đạt 2.500 tỷ USD năm 2050

Trong báo cáo "Tương lai của năng lượng địa nhiệt" phát hành cuối năm 2024, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết: Tổng mức đầu tư vào địa nhiệt có thể đạt 1.000 tỷ USD vào năm 2035. Đến năm 2050, con số có thể tăng lên 2.500 tỷ USD.

Theo IEA, nếu địa nhiệt thế hệ tiếp theo phát triển mạnh mẽ trong những năm tới (nhờ đổi mới công nghệ và giảm chi phí), việc làm trong toàn bộ ngành địa nhiệt có thể tăng gấp 6 lần lên 1 triệu việc làm vào năm 2030. Đến năm 2050, năng lượng địa nhiệt có thể đáp ứng 15% nhu cầu điện toàn cầu nếu được khai thác hiệu quả.

Cũng theo IEA, địa nhiệt đã là một phần của hệ thống năng lượng trong hơn 100 năm qua, nhưng vai trò của nó trên phạm vi toàn cầu còn hạn chế. Phần lớn công suất lắp đặt được đặt tại các quốc gia có hoạt động núi lửa hoặc nằm trên các đường đứt gãy kiến tạo, giúp việc tiếp cận tài nguyên dễ dàng hơn.

Trên toàn cầu, có hơn 100 quốc gia đã có chính sách cho điện mặt trời và điện gió trên bờ, nhưng chỉ có 30 quốc gia có chính sách tương tự cho địa nhiệt. Các quốc gia dẫn đầu về địa nhiệt hiện nay bao gồm Mỹ, Iceland, Indonesia, Thổ Nhĩ Kỳ, Kenya và Ý.

Càng sâu, càng nóng: Tiềm năng càng mạnh

Với sự xuất hiện của công nghệ mới (như Enhanced Geothermal Systems - EGS) đang thực sự biến địa nhiệt thành một công nghệ toàn cầu, mở ra những lợi ích tiềm năng cho hầu hết các quốc gia.

Ngoài ra, theo IEA, các kỹ thuật do ngành dầu khí phát triển - bao gồm hiểu biết sâu sắc về địa chất, khoan và hoàn thiện giếng, dự đoán dòng chảy chất lỏng và quản lý các dự án quy mô lớn - có thể nhanh chóng giảm chi phí và giúp khai thác các nguồn tài nguyên địa nhiệt sâu hơn trong lòng đất.

Tiềm năng năng lượng địa nhiệt tăng lên khi khai thác các nguồn tài nguyên sâu hơn và nóng hơn. Tiềm năng kỹ thuật của điện địa nhiệt ở độ sâu dưới 5.000m ước tính đạt 42 Terra watt (TW) công suất điện trong 20 năm phát điện (21.000 EJ), trong khi tiềm năng ở độ sâu 5.000-8.000m vượt quá 550 TW (280.000 EJ).

Ở độ sâu 2.000m, chỉ một số ít quốc gia có điều kiện địa nhiệt thuận lợi mới có thể khai thác hiệu quả nhiệt độ cao để phát điện. Điều kiện để phát điện địa nhiệt thường trở nên dồi dào hơn ở độ sâu lớn hơn.