Đoàn công tác Ban Tuyên giáo Trung ương làm việc với Khu Công nghệ cao TP.HCM

Đã có 160 dự án công nghệ cao

Đoàn công tác Ban Tuyên giáo Trung ương do Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa làm trưởng đoàn, đã có buổi làm việc vào chiều ngày 11/5 với Ban Quản lý Khu CNC TP.HCM  (SHTP) về việc thực hiện Nghị quyết 27-NQ/TW ngày 6/8/2008 của Ban Chấp hành Trung ương về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và Nghị quyết 36-NQ/TW của Bộ Chính trị ngày 26/3/2004 về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài.

Cùng tham dự buổi làm việc có Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương Lại Xuân Môn; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng Biên tập báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh; Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Dương Anh Đức.

Báo cáo với Đoàn công tác, Phó Giáo sư - Tiến sĩ (PGS.TS) Nguyễn Anh Thi, Trưởng BQL Khu Công nghệ cao TP.HCM đã báo cáo về thực tiễn phát triển khu công nghệ cao, doanh nghiệp công nghệ cao, các giải pháp thu hút và trọng dụng đội ngũ tri thức, chuyên gia, nhà khoa học làm việc tại SHTP.

Theo đó, Khu CNC thành lập từ năm 2002, trải qua hơn 20 năm hình thành và phát triển, đến nay đã triển khai 7 phân khu chức năng theo quy hoạch tổng thể được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tổng vốn ngân sách Nhà nước đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng đến ngày 30/4/2023, đã giải ngân hơn 10.090 tỷ đồng, trong đó đền bù, tái định cư, an sinh (4.852 tỷ đồng); quy hoạch, xây dựng hạ tầng (4.755 tỷ đồng); hạ tầng khoa học công nghệ (KHCN), nghiên cứu triển khai - đào tạo - ươm tạo (479,96 tỷ đồng); chuẩn bị dự án Công viên KHCN (3,8 tỷ đồng); vốn từ ngân sách Trung ương hỗ trợ 1.983,3 tỷ đồng, ngân sách TP.HCM hơn 8.107 tỷ đồng.

Đến nay, SHTP đã thu hút được 160 dự án, đến cuối tháng 3/2023 vẫn còn hiệu lực. Trong đó, 70 dự án sản xuất CNC; 19 dự án dịch vụ CNC; 19 dự án nghiên cứu triển khai (R&D); 9 dự án đào tạo, ươm tạo; 23 dự án công nghiệp hỗ trợ CNC; 9 dự án thương mại, dịch vụ; 11 dự án phát triển hạ tầng. Đối với 51 dự án FDI (vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài), có các tập đoàn CNC nổi tiếng thế giới như: Intel, Jabil (Hoa Kỳ), Nidec, Nipro, NTT (Nhật Bản), Samsung (Hàn Quốc), Datalogic (Italia)... Tổng vốn FDI bao gồm cả cấp mới và điều chỉnh tăng vốn là 10,106 tỷ USD/51 dự án (bình quân 198 triệu USD/dự án) và tổng vốn đầu tư trong nước tương đương 1,974 tỷ USD/109 dự án (bình quân 18,1 triệu USD/dự án). Giải ngân vốn đầu tư thực hiện của doanh nghiệp đạt 5,585 tỷ USD (chiếm 46,4%). Đến nay Khu CNC lấp đầy hơn 85% đất quy hoạch cho hoạt dộng đa lĩnh vực CNC.

Làm chủ một số công nghệ sản xuất sản phẩm CNC

Về kim ngạch xuất khẩu sản phẩm CNC, năm 2021 đạt 20,9 tỷ USD (chiếm gần 52% kim ngạch xuất khẩu của TP), năm 2022 đạt 23 tỷ USD, dự kiến năm 2023 đạt 26 tỷ USD. Đến cuối năm 2022, tổng lao động trong các dự án Khu CNC là 51.910 người, trong đó có 51.340 lao động trong nước và 570 lao động nước ngoài.

Khu CNC đã hợp tác với Đại học Quốc gia TP.HCM, cùng các viện, trường triển khai các hoạt động R&D, đào tạo, ươm tạo CNC, doanh nghiệp CNC, đạt được một số kết quả bước đầu như cung ứng nguồn nhân lực chất lượng cao cho doanh nghiệp, đào tạo và tái đào tạo, một số hợp tác đề tài khoa học công nghệ cấp Quốc gia và TP. 

Qua đó hình thành và phát triển năng lực nội sinh về CNC cho TP.HCM và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Chi phí dành cho hoạt động R&D, sáng chế, cải tiến công nghệ, quy trình sản xuất của các doanh nghiệp CNC trong/ngoài nước tăng dần. Nhiều bằng sáng chế đã được các doanh nghiệp, cá nhân trong Khu CNC đăng ký với số lượng khá lớn, phấn đấu đạt các chỉ tiêu về hoạt động nghiên cứu phát triển R&D gắn với sản xuất CNC theo quy định các dự án đầu tư sản xuất vào Khu CNC.

"Bên cạnh những kết quả quan trọng về thu hút đầu tư, đóng góp vào kim ngạch xuất nhập khẩu của TP và cả nước, điều quan trọng là tại Khu CNC đã hình thành những hệ sinh thái ngành mạnh và những cơ sở hạ tầng về KHCN làm tiền đề cho sự phát triển của Khu CNC ở giai đoạn tiếp theo với trọng tâm là phát triển năng lực nội sinh. Khu CNC xác định tầm nhìn đến năm 2045 sẽ trở thành tiểu đô thị KHCN, đổi mới sáng tạo, là hạt nhân, động lực tăng trưởng mới của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước" - PGS.TS Nguyễn Anh Thi nhấn mạnh.

PGS.TS Nguyễn Anh Thi cho biết, số lượng chuyên gia khoa học và công nghệ người nước ngoài và chuyên gia Việt kiều làm việc trong các doanh nghiệp CNC khoảng hơn 570 và hơn 20 chuyên gia Việt kiều đã trở về làm việc theo cơ chế cộng tác viên tại 3 đơn vị sự nghiệp khoa học và 5 chuyên gia theo cơ chế chính sách thu hút chuyên gia, nhà khoa học đối với lĩnh vực TP.HCM có nhu cầu. Thời gian qua, đội ngũ trí thức đã phát huy tốt vai trò, kinh nghiệm của mình và có nhiều đóng góp lớn cho sự phát triển của các đơn vị trong Khu CNC, đặc biệt trong lĩnh vực nghiên cứu, làm chủ công nghệ ở một số lĩnh vực với các sản phẩm CNC đang được thương mại hóa (nanolycopen, nanocellulose, MEMS, keo tản nhiệt và dung dịch thuốc tiêm Stimus - hoạt chất Darbepoetin alfa) và giúp mở rộng quan hệ quốc tế.

Phát triển năng lực nội sinh là trọng tâm giai đoạn tới

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa đánh giá cao hoạt động của Khu CNC, đã chứng tỏ sự chỉ đạo đúng đắn của TP.HCM trong cách tiếp cận và chọn phương thức tiến hành triển khai dự án, từ đó hình thành một Trung tâm CNC Quốc gia - nơi tập trung, liên kết hoạt động nghiên cứu và phát triển, ứng dụng và ươm tạo doanh nghiệp CNC; đào tạo nhân lực, sản xuất, kinh doanh sản phẩm và cung ứng dịch vụ CNC…

Khu CNC đã góp phần quan trọng trong thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP.HCM qua các nhiệm kỳ - chuyển dịch cơ cấu kinh tế nâng cao chất lượng tăng trưởng theo hướng công nghiệp CNC. TP.HCM đã tiên phong chứng tỏ chủ trương đúng đắn của Trung ương và TP.HCM về giải pháp phát triển CNC trong chiến lược công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, được đánh giá là Khu CNC thành công nhất trong các Khu CNC của quốc gia.

Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh, trọng tâm của Khu CNC trong giai đoạn tới là phát triển năng lực nội sinh, tập trung vào phát triển các ngành, lĩnh vực có tính nền tảng, có tác động lan tỏa cao ở tầm quốc gia, gắn với các hệ sinh thái ngành mạnh đã hình thành và tận dụng triệt để các cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư trên cơ sở khai thác các thế mạnh về nguồn nhân lực trình độ cao. 

Do đó cần tiếp tục tạo điều kiện phát triển chất lượng nhân lực từ nguồn nhân lực có sẵn, khuyến khích học tập, nâng cao trình độ chuyên môn. Tăng cường hợp tác nghiên cứu và đào tạo với các viện, trường thuộc Đại học Quốc gia TP.HCM để đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật cao theo yêu cầu của các doanh nghiệp trong Khu CNC; đẩy mạnh thương mại hóa sản phẩm R&D tại các doanh nghiệp Việt Nam; xác lập và triển khai các dự án chuyển giao công nghệ giữa trường đại học với các doanh nghiệp. 

Thúc đẩy hợp tác quốc tế và tài trợ quốc tế cho những dự án liên kết dài hạn, có triển vọng về đào tạo và chuyển giao công nghệ. Tiếp tục thuê chuyên gia nước ngoài đào tạo chuyên sâu cho đội ngũ trí thức hiện hữu, hoặc cử đi nước ngoài đào tạo nhằm giúp nguồn nhân lực tại chỗ có thể tiếp cận nhanh công nghệ mới và các công nghệ tích hợp…, làm sao để đến năm 2030 trở thành một Khu CNC đạt trình độ thế giới, trong đó việc mở rộng, bổ sung chức năng Khu Công viên KHCN có quy mô 197ha là nhiệm vụ quan trọng, chiến lược.