Dự kiến sẽ có 8 trường hợp được miễn giấy phép xây dựng

Tại chương trình kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh đã thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày tờ trình dự án Luật Xây dựng (sửa đổi).

Theo đó, luật mới sẽ bao gồm 8 chương, 97 điều; nội dung chủ yếu tập trung vào phương thức, nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư xây dựng nhằm cắt giảm các thủ tục hành chính và đầu tư kinh doanh.

Quy định về cấp phép xây dựng được nêu tại dự thảo sẽ theo hướng mở rộng đối tượng miễn, nhằm đơn giản hóa thủ tục.

Theo như dự thảo đề xuất, sẽ có 8 trường hợp được miễn giấy phép xây dựng, gồm các dự án đã được chuyên môn về xây dựng thẩm định và báo cáo nghiên cứu khả thi, đã được phê duyệt theo đúng quy định. Cụ thể: 

Công trình bí mật Nhà nước; công trình xây dựng khẩn cấp; công trình thuộc dự án đầu tư công đặc biệt; công trình thuộc dự án đầu tư theo thủ tục đầu tư đặc biệt; công trình xây dựng tạm theo quy định tại Luật này; công trình xây dựng tại khu vực đất sử dụng vào các mục đích vì quốc phòng, an ninh theo quy định pháp luật về đất đai.

Công trình thuộc dự án đầu tư công được Thủ tướng Chính phủ, người đứng đầu cơ quan trung ương của tổ chức chính trị, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Quốc hội, bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan trung ương của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và của tổ chức chính trị - xã hội, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp quyết định đầu tư xây dựng.

Công trình xây dựng nằm trên địa bàn từ hai đơn vị hành chính cấp tỉnh trở lên; công trình xây dựng theo tuyến ngoài đô thị phù hợp với quy hoạch theo pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn hoặc quy hoạch có tính chất kỹ thuật chuyên ngành đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt hoặc được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận phương án tuyến.

Công trình trên biển thuộc dự án đầu tư xây dựng ngoài khơi đã được cấp có thẩm quyền giao khu vực biển để thực hiện dự án; cảng hàng không, công trình tại cảng hàng không, công trình bảo đảm hoạt động bay ngoài cảng hàng không.

Công trình quảng cáo không thuộc đối tượng phải cấp giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về quảng cáo; công trình hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động.

Công trình xây dựng thuộc dự án đầu tư xây dựng đã được cơ quan chuyên môn về xây dựng thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi và đã được phê duyệt đúng quy định.

Công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 7 tầng đầu tư xây dựng tại khu vực nông thôn đã được xác định tại quy hoạch chung và chưa có quy chế quản lý kiến trúc hoặc không thuộc trường hợp phải lập quy hoạch chi tiết theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn.

Công trình sửa chữa, cải tạo bên trong công trình hoặc công trình sửa chữa, cải tạo mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc theo quy định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền; nội dung sửa chữa, cải tạo không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng đến an toàn kết cấu chịu lực của công trình, phù hợp với quy hoạch theo pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, đảm bảo yêu cầu về phòng cháy và chữa cháy, bảo vệ môi trường.

Về đề xuất này, Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường cơ bản nhất trí và cho rằng đây là nội dung mới, hoàn toàn phù hợp với chủ trương của Đảng cũng như góp phần cải cách thủ tục hành chính, giúp rút ngắn thời gian và giảm chi phí cho người dân cũng như doanh nghiệp trong hoạt động xây dựng.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra cũng lưu ý rằng việc quy định nguyên tắc, tiêu chí cũng như danh mục các công trình được miễn giấy phép xây dựng trong các văn bản dưới luật cần hết sức thận trọng, đảm bảo an toàn, chính xác và dễ áp dụng, tránh tình trạng công trình được miễn giấy phép nhưng lại phát sinh nhiều thủ tục hành chính trung gian/giấy phép "con".

Ngoài ra, cơ quan thẩm tra cũng đề nghị cân nhắc việc cho phép miễn giấy phép xây dựng cũng như tự nghiệm thu đối với các công trình có yêu cầu cao về an toàn, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn... Đồng thời cần bổ sung làm rõ cơ chế cấp phép trực tuyến nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân.