Dự kiến tháng 10, Việt Nam sẽ có thêm lô gạo phát thải thấp xuất khẩu sang Australia

Công ty Cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An phối hợp với Tập đoàn Murase (Nhật Bản) đã ghi dấu mốc quan trọng khi cùng hợp tác sản xuất và xuất khẩu thành công 500 tấn gạo phát thải thấp đầu tiên của Việt Nam sang thị trường Nhật Bản.

Lô gạo đặc biệt này được bán với giá 820 USD/tấn. Nếu tính theo giá FOB tại cảng TP. Hồ Chí Minh, con số này lên đến 850 USD/tấn và tương đương hơn 1.000 USD/tấn theo giá CIF. Đây là mức giá ngang với loại gạo cao cấp nhất của Thái Lan hiện nay - Hom Mali và cao gấp đôi so với mặt bằng giá gạo thơm mà các doanh nghiệp Việt Nam đang xuất khẩu.

Từ 2020 đến nay, Trung An và Tập đoàn Murase đã hợp tác trồng lúa chất lượng cao theo tiêu chuẩn Nhật Bản tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, với nhiều giống do Nhật Bản đưa qua, bao gồm Japonica, Koshihikari và Takico và theo quy trình sản xuất khép kín mà phía Nhật yêu cầu. Lô gạo xuất khẩu đầu tiên có chứng nhận phát thải thấp nhờ áp dụng quy trình canh tác của đề án 1 triệu héc ta lúa chất lượng cao, phát thải thấp bắt đầu từ năm 2024. 

Trao đổi với các cơ quan báo chí, ông Phạm Thái Bình, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Trung An cho biết, nhu cầu tại thị trường Nhật Bản rất lớn, đặc biệt nếu trồng theo tiêu chí mô hình liên kết của Đề án 1 triệu ha lúa thì chắc chắn gạo Việt Nam sẽ được nhiều thị trường lớn "săn đón". Sau lô gạo đầu tiên này, dự kiến đến tháng 10/2025 sẽ có thêm lô gạo ST25 gồm 3.000 tấn được chứng nhận phát thải thấp sẽ được xuất khẩu sang Australia. 

Tuy nhiên, nếu so với tổng lượng gạo được Việt Nam xuất khẩu, đạt khoảng 9 triệu tấn trong năm 2024 đồng nghĩa khối lượng lô hàng đầu tiên chỉ chiếm khoảng 0,006%.

Còn nhìn tổng thể, ông Lê Thanh Tùng, Tổng thư ký Hiệp hội ngành hàng lúa gạo Việt Nam (Vietrisa), cho biết đến thời điểm hiện tại, có 7 doanh nghiệp Việt Nam được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu “gạo Việt xanh phát thải thấp” với tổng khối lượng 19.200 tấn, tức chiếm khoảng 0,22% tổng lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam năm ngoái.

Dù tỷ trọng còn rất nhỏ, nhưng lô gạo phát thải thấp đầu tiên của Việt Nam đến tay người tiêu dùng Nhật Bản, và sắp tới là Australia, đã cho thấy bước khởi đầu đáng ghi nhận của ngành hàng lúa gạo trong hành trình tái định vị. Từ chỗ tập trung vào số lượng, ngành gạo Việt đang từng bước chuyển mình mạnh mẽ theo hướng chất lượng cao, an toàn thực phẩm, thân thiện môi trường – phù hợp với xu hướng tiêu dùng toàn cầu và yêu cầu khắt khe từ các thị trường nhập khẩu có giá trị cao.