Duy trì dòng chảy bền vững cho sông Tô Lịch

Sau gần một năm triển khai đồng bộ các giải pháp, sông Tô Lịch - từng bị coi là “dòng sông chết” của Thủ đô đang từng ngày thay đổi diện mạo. 

Thành quả này bắt nguồn từ ý kiến chỉ đạo xuyên suốt của Tổng Bí thư Tô Lâm và sự vào cuộc quyết liệt, khẩn trương của Thành ủy, UBND thành phố Hà Nội cùng các sở, ngành, đơn vị, doanh nghiệp liên quan. Hàng trăm nghìn mét khối nước sạch đã chảy về sông, khởi đầu cho hành trình hồi sinh mạnh mẽ và bền vững sông Tô Lịch.

Thời gian qua, hàng loạt hạng mục trọng điểm liên tiếp hoàn thành, khẳng định quyết tâm “thần tốc” của toàn hệ thống chính trị. 

Cụ thể, đến ngày 15/8, toàn bộ 63 cửa xả bổ sung đã thi công xong, nâng tổng số 345 cửa xả trên sông Tô Lịch được thu gom về Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá, bảo đảm lưu lượng xử lý 200.000-230.000m³/ngày đêm. Đây là bước ngoặt quan trọng giúp loại bỏ lượng lớn nước thải sinh hoạt vốn gây ô nhiễm trầm trọng cho sông.

Chỉ 10 ngày sau, hạng mục cửa phai đập điều tiết cũng hoàn thành, giúp duy trì mực nước trên 3,5m và kịp thời hỗ trợ thoát nước trong các đợt mưa bão số 5, 6. Việc này không chỉ bảo đảm an toàn chống ngập, mà còn tạo điều kiện hình thành dòng chảy ổn định, giảm hiện tượng bùn đọng, tăng khả năng tự làm sạch.

Ngày 9/9, tuyến ống dẫn từ Hồ Tây về sông Tô Lịch qua kênh TE3 đưa vào hoạt động, bổ sung nguồn nước sạch từ hồ mà không lẫn nước thải. Đây là giải pháp kỹ thuật đột phá, giúp sông Tô Lịch có thêm nguồn cấp nước tự nhiên, đồng thời giữ cho nước thải trên kênh TE3 tiếp tục được dẫn về Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá để xử lý.

Đến ngày 20/9, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp Hà Nội đã dẫn dòng nước sau xử lý của Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá về sông với lưu lượng 200.000-230.000m³/ngày, dự kiến nâng dần lên 270.000m³/ngày, bảo đảm duy trì mực nước ổn định +3,5m. Đây được xem là bước hoàn thiện quan trọng, đưa dòng sông trở lại trạng thái “sống”, có dòng chảy liên tục quanh năm.

Tuy nhiên, thành phố Hà Nội xác định, sau giai đoạn “thần tốc” đưa dòng nước sạch về sông Tô Lịch, công tác duy trì và quản lý lâu dài mới là yếu tố then chốt. Lãnh đạo thành phố khẳng định sẽ tiếp tục giám sát chặt chẽ để bảo đảm chất lượng công trình, đồng thời kết hợp các giải pháp quản lý nguồn thải sinh hoạt và công nghiệp, trồng cây xanh ven bờ, phát triển không gian công cộng ven sông, đưa sông Tô Lịch trở thành “dòng sông văn hóa - du lịch” của Hà Nội.

Để đạt mục tiêu này, Sở Xây dựng Hà Nội cùng các đơn vị liên quan tiếp tục vận hành 24/7 hệ thống cống, trạm bơm, đường ống; kịp thời khắc phục sự cố nếu có, tránh bất kỳ gián đoạn nào. Thành phố cũng nghiên cứu áp dụng công nghệ xử lý nước hiện đại hơn, kết hợp cảm biến tự động giám sát chất lượng nước và cảnh báo sớm ô nhiễm.

Các chuyên gia môi trường đánh giá, dự án cải tạo sông Tô Lịch là mô hình điển hình về sự phối hợp hiệu quả giữa Trung ương và địa phương, giữa khu vực công và tư nhân. Thành công này không chỉ hồi sinh một dòng sông huyết mạch của Thủ đô, mà còn mở ra hướng đi cho hàng loạt con sông đô thị khác đang chịu áp lực ô nhiễm.

Từ chỉ đạo mạnh mẽ của Tổng Bí thư Tô Lâm, sự chỉ đạo khẩn trương của Thành ủy, UBND thành phố Hà Nội đến sự phối hợp chặt chẽ của các sở, ngành, doanh nghiệp, quá trình “hồi sinh” sông Tô Lịch là minh chứng cho quyết tâm và năng lực tổ chức thực hiện của cả hệ thống chính trị. Đây cũng là bài học quý cho các dự án cải thiện môi trường trên cả nước, thể hiện khát vọng xây dựng Thủ đô xanh, sạch, đáng sống - nơi mà những dòng sông từng ô nhiễm nặng nề, nay đang dần trở lại vẻ đẹp vốn có.