Ghé làng nghề làm cốm mộc nức tiếng Hà thành

Mộc mạc nghề làm cốm làng Vòng 

Có lẽ không ai từng đặt chân đến mảnh đất Thủ đô "ngàn năm văn hiến" mà lại chưa một lần được nghe người Hà thành kể nhau nghe câu chuyện về đặc sản cốm làng Vòng. Hương cốm đã làm nên những ý thơ, gợi lên cái chân chất, mộc mạc của Hà Nội. 

Đến làng Vòng, nếu vào những ngày chớm thu, chỉ cần đi tới đầu làng đã thấy hương cốm nhè nhẹ, mang đến cảm giác tươi mới, dễ chịu. 

Cốm là một trong những món ăn nổi tiếng của làng Vòng nói riêng và của mảnh đất Hà thành nói chung. Hạt cốm dẻo, cho vào miệng ăn có vị ngọt, thơm mùi sữa của lúa nếp non. Hương vị mộc mạc ấy đã làm say lòng biết bao kẻ đến, người đi, để rồi ai đó đã từng được thưởng thức thì sẽ nhớ mãi không quên...

Cốm làng Vòng Hà Nội còn nổi tiếng khắp 4 phương bởi màu cốm xanh mát như màu xanh của ngọc. Nhà văn Nguyễn Tuân từng viết về màu của lúa non ấy: “Cái màu xanh của cốm Vòng là thứ màu xanh đẹp hơn cả màu xanh của ngọc thạch. Cốm xanh đậm ấy mà lại là lá sen phấn làm đĩa đựng càng thấy mình cùng tạo vật sao mà nó chan hòa cảm thông đến được như thế".

Người làng Vòng có nghề làm cốm từ đầu hoặc giữa thế kỷ 19, đến nay đã khoảng hơn 200 năm. Ngày xưa mỗi lần vào vụ, cả làng Vòng lại rộn rã tiếng chày giã cốm nhịp nhàng như một bản giao hưởng đồng quê.

Nghề làm cốm ở làng Vòng ngày nay đã có nhiều đổi thay. Xưa kia, mỗi năm dân làng chỉ làm cốm vào vụ mùa (tức là vào mùa Thu) thì nay họ làm cốm quanh năm. Sản phẩm từ cốm cũng đa dạng, phong phú theo thị hiếu người tiêu dùng chứ không đơn thuần chỉ có cốm như trước đây. Thay vì làm cốm hoàn toàn thủ công, thì nay các hộ trong làng đã áp dụng máy móc, cơ giới hóa vào các khâu làm cốm, giúp tiết kiệm thời gian, giảm chi phí sản xuất, nhưng vẫn đảm bảo chất lượng sản phẩm cốm.

Dù cuộc sống có muôn ngàn đổi thay nhưng đến nay làng nghề vẫn giữ được những nét tinh túy cổ xưa, tạo nên cái hồn riêng cho làng. Điểm tạo nên sự khác biệt cho cốm Vòng chính là nguyên liệu. Cốm làng Vòng được làm từ loại lúa nếp hoa vàng và là loại lúa non, nhưng không non quá vì sẽ làm cốm bị nát, cũng không già quá vì cốm sẽ cứng, ăn mất vị ngon.

Và chỉ khi du khách tận mắt nhìn thấy quy trình tạo ra được những hạt cốm thơm dẻo hấp dẫn và chinh phục được người ăn thì mới biết quy trình làm cốm phải qua rất nhiều công đoạn khá tỉ mỉ, trong những hạt cốm thơm dẻo ấy chứa đựng biết bao sự trân trọng và vất vả của người dân làng Vòng. 

Sự tinh tế trong cách thưởng thức

Bên cạnh sự phức tạp, chỉn chu trong cách chế biến thì thưởng thức cốm cũng cầu kỳ không kém. Cốm không phải là món ăn cho no, nên không ai mua nhiều. Chỉ một gói nho nhỏ, ngồi nhâm nhi thưởng thức bên chén trà xanh, hàn huyên cùng bạn bè, hay ngắm phố phường thì có lẽ không còn gì thú vị bằng.

Có thể thưởng thức cốm bằng rất nhiều cách, đôi khi là nhóm vài hạt ăn chơi, hay ăn cốm kèm với chuối tiêu chín. Sự kết hợp hài hòa giữa vị ngọt, thơm của chuối, dẻo mềm của cốm mang đến cho thực khách một hương vị mùa thu thật sự. 

Thêm nữa, đây là thứ quà không dành cho người "sống gấp". Ăn cốm tươi đúng kiểu là phải nhẹ nhàng dùng 5 đầu ngón tay nhón một ít rồi bỏ vào miệng rồi từ từ thưởng thức để cảm nhận cái dẻo dẻo, thơm thơm khi nhai và vị ngọt lan dần trong khoang miệng, lắng đọng nơi cuống họng, như thể ta đang đi trong làn nắng vàng sóng sánh, hóng gió thu. Cứ như vậy, từng chút từng chút một để nhâm nhi thưởng thức hương vị thanh tao của món đặc sản Hà Nội.

Sản phẩm từ cốm cũng đa dạng, phong phú theo thị hiếu người tiêu dùng chứ không đơn thuần chỉ có cốm như trước đây, như chả cốm, xôi cốm, giò cốm, bánh cốm… Cốm làng Vòng cũng được bán ra nước ngoài.

Cốm làng Vòng là đặc sản không riêng gì của làng làng Vòng mà còn là đặc sản của đất Hà thành. Với truyền thống lâu đời, nghề cốm làng Vòng ngày nay vẫn còn giữ được nguyên vẹn bí quyết làm cốm mà không nơi nào có được. Cốm làng Vòng giờ đây đã được khẳng định và góp mặt vào danh sách ẩm thực không thể thiếu của văn hóa ẩm thực Việt Nam, trở thành một thứ quà tao nhã nức tiếng gần xa. 

Du khách khi đi tour Hà Nội đừng quên ghé làng Vòng, thưởng thức chút cốm mộc dẻo dẻo, bùi bùi khó tả và được tận mắt chứng kiến quy trình làm cốm đặc biệt của người dân nơi đây.

Gần làng Vòng còn nhiều điểm du lịch thú vị, hấp dẫn như Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam; Công viên Thủ Lệ; Bảo tàng Hà Nội... Các địa điểm vui chơi ở quanh làng Vòng và quận Cầu Giấy chưa bao giờ hết hot, chắc chắn rằng chỉ cần đi chơi ở những địa điểm này đã đem đến cho các bạn một chuyến đi chơi vô cùng ý nghĩa và thú vị.