Giá cổ phiếu HPG, HSG, NKG đã "rơi" 30% từ đỉnh, P/E thấp, tại sao chuyên gia chứng khoán khuyên ngành thép vẫn chưa hấp dẫn?

Trong đầu tư chứng khoán, có một yếu tố rất quan trọng có thể định lượng được mức độ thắng lợi của nhà đầu tư đó chính là xác định được thời điểm đầu tư. Điều này liên quan đến định giá doanh nghiệp. Thực ra trong đầu tư thực sự giá cổ phiếu đắt hay rẻ không phải 10.000 đồng hay 100.000 đồng mà liên quan đến P/E cao hay thấp.

P/E là gì?

Chỉ số P/E được tính toán bằng lấy giá cổ phiếu (Price) chia cho lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (EPS). Lấy ví dụ cửa hàng xe đạp của Bill có giá cổ phiếu là 60 đồng, có EPS bằng 3 thì chỉ số P/E là 20. Cũng có nghĩa với mỗi đồng đầu tư, giả sử doanh thu và lợi nhuận không đổi thì nhà đầu tư sẽ cần 20 năm để hoàn vốn. Chỉ số P/E phù hợp để so sánh các doanh nghiệp cùng ngành như cửa hàng xe đạp của Bill và cửa hàng xe máy của Sam với giá cổ phiếu là 75 và EPS là 5. Nhà đầu tư thường có khuynh hướng thích cổ phiếu của Bill hơn vì giá thấp hơn. Nhưng thực tế nhìn sang doanh nghiệp của Sam cho thấy doanh nghiệp này vừa kiếm ra lợi nhuận nhiều hơn vừa có P/E thấp hơn cho thấy là khoản đầu tư tốt hơn.

“Nếu ví chỉ số này với một vật dụng cần thiết khi ra đường thì các anh sẽ so sánh nó với gì để các nhà đầu tư hiểu được tầm quan trọng của P/E trong quá trình đầu tư?”, host Ngọc Trinh đặt câu hỏi đối với các khách mời tham gia Bí mật đồng tiền số 9 với chủ đề “Mùa nào, thức nấy”.

Theo quan điểm của ông Phạm Lưu Hưng (Mr. X30) - Phó giám đốc Trung tâm Phân tích và Tư vấn Đầu tư Chứng khoán SSI (SSI Research), có thể xem P/E như cặp kính bởi sẽ giúp mình nhìn rõ hơn vào doanh nghiệp. Ông Nguyễn Quang Thuân - Chủ tịch tập đoàn FiinGroup cho rằng đây là một cái thước đo, dùng hàng ngày để đo lường. Tuy nhiên ông Thuân cho rằng với mình sẽ nhìn rộng, nhìn toàn cảnh không chỉ so với Index, so với ngành mà quan trọng là E. Chuyên gia này cũng cho biết nhà đầu tư cũng không thể chỉ dựa vào thước đo này để ra quyết định.

P/E thấp, đã đến lúc đầu tư ngành thép chưa?

Gần đây liên quan đến câu chuyện P/E thấp, nhà đầu tư rất để ý đến dòng cổ phiếu thép. Kể từ cuối năm 2021, cổ phiếu thép như HPG, NKG, HSG đã giảm từ đỉnh đến nay khoảng 30%. Nhiều người nói rằng dòng này P/E thấp, đã đến lúc đầu tư vì rất hấp dẫn rồi. Câu chuyện ngành thép sẽ ra sao? Là câu hỏi được BTV Hoàng Nam đặt ra cho các khách mời.

“Thực ra câu chuyện cổ phiếu ngành thép hay nói rộng hơn là các ngành có tính chu kỳ thì có điểm khác biệt. Do tính chu kỳ khi đi từ đáy đi lên thường P/E sẽ bị cao. Trong đầu tư đối với các cổ phiếu có tính chu kỳ mà P/E cao và giá cả hàng hóa doanh nghiệp bán ra cao, có xu hướng tăng thì lại là lúc đầu tư tốt. Khi P/E thấp mà để ý giá hàng hóa đang bán có chiều hướng giảm thì P/E thấp lại thể hiện lợi nhuận đã tăng nhiều và đạt đỉnh rồi. Nên khi P/E thấp lại là đỉnh của họ.

Ví dụ trong ngành thép hiện nay mọi người bảo P/E bằng 4 hay 5, 6 thực ra đấy là số của năm 2021. Đó là số quá khứ rồi, chúng ta phải nhìn P/E năm 2022 thì tôi nghĩ tầm 7 và bằng mức trung bình quá khứ rồi nên không phải quá hấp dẫn ở thời điểm này”, ông Hưng đánh giá.

Bổ sung cho quan điểm của ông Hưng, ông Thuân cho rằng: “Về lý thuyết là như vậy nhưng quan trọng là E là quá khứ hay tương lai. Đối với ngành thép, đó là một ngành chu kỳ. Thế nào là chu kỳ? Ví dụ như ngành thép khi giá lên doanh nghiệp đầu tư mạnh, mở rộng công suất. Ngành đầu tư vốn lớn như vậy như ngành thép, xi măng thì buộc phải cho lò hoạt động liên tục. Họ hoạt động thì sẽ có hàng tồn kho ra. Cung nhiều thì giá lại giảm, vòng xoáy đấy lại tiếp tục. Chính vì vậy lợi nhuận sẽ đi theo hình sin và định giá sẽ ngược lại, 2 hình đối lập nhau. Điều này giải thích cho việc định giá cổ phiếu thép hiện tại”.

Chủ tịch FiinGroup cũng chia sẻ thêm hiện có nhiều bài báo hay công ty chứng khoán đánh giá cổ phiếu thép đã rẻ tuy nhiên đây mới chỉ nhìn với góc độ 4 năm trong khi chu kỳ ngành thép dài hơn nhiều. Ngoài yếu tố chu kỳ, ngành thép còn chịu ảnh hưởng của chuỗi giá trị trong ngành cụ thể đây là biến động giá thép HRC.