Giá gạo xuất khẩu giảm, nhưng giá trong nước vẫn cao

Theo số liệu của Hiệp hội lương thực Việt Nam, hiện mỗi kg lúa thường tại ruộng bình quân 5.400 đồng, lúa thơm 7.000-8.500 đồng. Tại kho, giá lúa thơm giảm xuống 8.000-9.500 đồng một kg, thấp hơn 40-50% so với năm ngoái.

Trên thị trường xuất khẩu, cập nhật số liệu từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam ngày 17/2, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam vẫn đang duy trì ở mức dưới 400 USD/tấn. Cụ thể, gạo xuất khẩu 5% tấm đang được chào bán với giá 395 USD/tấn; gạo 25% tấm đang chào bán với giá 372 USD/tấn; gạo 100% tấm đang được chào bán với giá 310 USD/tấn.

Trong khi đó, giá gạo xuất khẩu của Thái Lan, Ấn Độ hầu hết trên 400 USD/tấn. Như vậy, gạo Việt đang có mức giá thấp nhất trong nhóm xuất khẩu hàng đầu thế giới. Đồng thời, giá gạo Việt Nam hiện nay cũng đã xuyên thủng đáy năm 2023-2024, về sát mức thấp nhất của năm 2022.

Giá gạo xuất khẩu giảm sâu khiến tại vựa lúa gạo xuất khẩu của Việt Nam – đồng bằng sông Cửu Long cũng xuất hiện những hiện tượng lạ. Theo đó, từ đầu năm đến nay, một số thương lái ở khu vực Đồng Tháp, Bến Tre, Tiền Giang,... dùng xe tải chở gạo, rao bán giá rẻ dọc các tuyến đường nông thôn.

Song, trái ngược với giá gạo xuất khẩu, giá gạo trong nước vẫn đứng ở mức cao. Tại Hà Nội, giá gạo lài Nhật ở mức 22.000 đồng/kg, gạo tám Điện Biên 19.000 đồng/kg, gạo tám Thái 20.000 đồng/kg. Tại một số siêu thị ở Hà Nội, giá một số loại gạo còn tăng. Đơn cử như gạo tám thơm Hải Hậu (Nam Định) trước Tết Nguyên đán 2025 chỉ có 19.500 đồng/kg nhưng hiện lại niêm yết giá bán 20.500 đồng/kg.

Còn tại TP. Hồ Chí Minh, giá gạo nở giữ mức 17.000 đồng/kg, gạo thơm Mỹ 19.000 đồng/kg, gạo Nàng Hoa dao động 23.000 - 24.000 đồng/kg, gần như không đổi so với đỉnh giá năm ngoái.

Trao đổi với các cơ quan báo chí, chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy cho hay, gạo xuất khẩu giảm nhưng giá gạo trong nước không giảm do khâu trung gian khống chế giá. Bên cạnh đó, thông thường phải 2-3 tháng giá gạo nội địa mới hạ theo đà của thị trường xuất khẩu. Đây là do yếu tố thị trường, nhà nước không điều tiết được việc này.

Các doanh nghiệp cũng cho biết, chi phí vận chuyển, lưu kho, nhân công đều tăng, cộng với hao hụt trong bảo quản khiến giá bán lẻ chưa thể giảm ngay. Bên cạnh đó, hợp đồng cung ứng gạo giữa siêu thị và nhà phân phối thường dài hạn, dẫn đến độ trễ trong điều chỉnh giá bán lẻ.

Bộ NN-PTNT nhận định, việc Ấn Độ gỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo cùng với xu hướng tự chủ lương thực của Indonesia - một trong những thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam - đã tác động mạnh đến thị trường gạo nước ta trong năm 2025.

Theo báo cáo cân đối cung cầu lúa gạo hàng hóa phục vụ công tác điều hành xuất khẩu gạo năm 2025 của Bộ NN&PTNT gửi Bộ Công Thương, ước sản xuất cả năm vùng Đồng bằng sông Cửu Long đạt 3,778 triệu ha, năng suất bình quân ước 63,4 tạ/ha; sản lượng ước đạt 23,965 triệu tấn.

Bộ NN&PTNT đề xuất Bộ Công Thương tập trung đẩy mạnh xuất khẩu gạo vào các tháng có sản lượng thu hoạch lớn như: tháng 2, 3, 4, 7, 8 và tháng 9 trong năm 2025; đồng thời tăng cường xúc tiến thương mại để mở rộng các thị trường xuất khẩu gạo nhằm đảm bảo xuất khẩu hết lượng gạo hàng hóa, đồng thời đảm bảo lợi ích hài hòa giữa người sản xuất và doanh nghiệp xuất khẩu.

Trong bối cảnh thị trường thế giới nhiều biến động, đòi hỏi ngành lúa gạo Việt Nam cần sớm tính các phương án sản xuất, kinh doanh phù hợp. Các địa phương cần tập trung sản xuất các loại gạo chất lượng, giá bán cao được thị trường ưa chuộng như các loại gạo thơm, gạo đặc sản…