Giải ngân hơn 60.000 tỷ đồng vốn đầu tư công trong 2 tháng đầu năm

Trong đó, giải ngân vốn ngân sách địa phương đạt 8,58% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (năm 2024 đạt 8,36%). Tuy nhiên, vốn ngân sách trung ương đạt 5,6% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn cùng kỳ năm 2024 (đạt 7,52%).

4/47 bộ, cơ quan trung ương và 37/63 địa phương có tỷ lệ ước giải ngân so với tổng kế hoạch đạt trên mức bình quân chung của cả nước.

Một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương có tỷ lệ giải ngân tốt gồm: Đài Tiếng nói Việt Nam (73,82%), Ngân hàng Chính sách xã hội (41,16%), Bộ Công an (12,67%), thành phố Huế (22,97%), tỉnh Tiền Giang (27,62%), Vĩnh Phúc (21,49%), Tuyên Quang (21,26%), Hòa Bình (20,95%).

Trong những tháng đầu năm, hầu hết các bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa giải ngân (27 bộ, cơ quan trung ương) hoặc giải ngân thấp (26 bộ, cơ quan trung ương và địa phương giải ngân dưới 5%).

Đáng chú ý, đến ngày 19/2, có 24/47 bộ, cơ quan trung ương và 49/63 địa phương phân bổ chưa hết kế hoạch vốn đã được Thủ tướng Chính phủ giao.

Tổng số vốn chưa phân bổ chi tiết là 77.635,9 tỷ đồng, chiếm 9,42% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Theo phân tích của Bộ Tài chính, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên.

Về phân bổ vốn, nhiều dự án khởi công mới chưa hoàn thiện thủ tục đầu tư nên chưa đủ điều kiện bố trí kế hoạch vốn. Bên cạnh đó, một số dự án chờ điều chỉnh bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021 - 2025. Mặt khác, một số bộ, cơ quan Trung ương và địa phương đề nghị trả vốn do không có nhu cầu sử dụng. Một số nguyên nhân khác, như dự án chưa được phép kéo dài thời gian, vướng mắc về vốn ODA, phân cấp theo cơ chế đặc thù chưa hiệu quả, chờ rà soát lại đối tượng hỗ trợ, một sô địa phương để lại phân bổ sau và một số nơi phân bổ chưa đúng quy định.

Đối với công tác giải ngân, Bộ Tài chính chỉ ra khó khăn nhất vẫn là giải phóng mặt bằng. Cụ thể, công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng phục vụ thi công các dự án còn chậm do vướng mắc trong thỏa thuận với người dân, chậm bàn giao mặt bằng, khó khăn trong xác định nguồn gốc đất.

Bên cạnh đó, năng lực của ban quản lý dự án, cán bộ chuyên môn làm công tác đầu tư tại các cấp huyện, xã còn hạn chế. Nguồn cung một số nguyên vật liệu hạn chế (đất, cát đắp...) và giá nhiều nguyên vật liệu tăng đột biến so với thời điểm mời thầu làm tăng chi phí dự án.

Trước thực trạng trên, Bộ Tài chính đã đề xuất triển khai một số giải pháp trọng tâm, nhằm đảm bảo tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đạt mục tiêu trên 95% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Cụ thể, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương cần khẩn trương phân bổ chi tiết hết kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Nhà nước năm 2025 trong quý 1 theo đúng nội dung tại Công điện số 16/CĐ-TTg ngày 18/2/2025 (về việc đôn đốc đẩy mạnh phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công năm 2025), cụ thể là hoàn thành trước ngày 31/3.

Sau ngày 31/3, Bộ Tài chính sẽ báo cáo cấp thẩm quyền cắt giảm để điều chuyển cho các bộ ngành và địa phương có nhu cầu bổ sung kế hoạch vốn năm nay.