Giải pháp nào chặn vi phạm trong bảo hiểm trách nhiệm xe cơ giới?

Bảo hiểm xe máy được bày bán tràn lan trên một số tuyến đường với nhiều các mệnh giá khác nhau

Sau hơn 10 năm thực hiện Nghị định số 103/2008/NĐ-CP, chế độ bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới đã góp phần đảm bảo an toàn giao thông và tăng cường trật tự xã hội thông qua các hoạt động như: Giải quyết bồi thường bảo hiểm hỗ trợ cho nạn nhân tai nạn giao thông khắc phục hậu quả; Hỗ trợ xây dựng các công trình đề phòng, hạn chế tổn thất như hệ thống biển báo giao thông, đường tránh, công trình hộ lan...

Theo số liệu từ Bộ Tài chính, thời gian qua các doanh nghiệp đã bồi thường bảo hiểm cho 593.658 vụ tai nạn giao thông, trung bình 9 triệu đồng/vụ; trong đó có 101.214 vụ tai nạn xe máy, trung bình 5 triệu đồng/vụ. Năm 2019, tổng doanh thu phí bảo hiểm ước tính là 3.590 tỷ đồng. Trong đó, ô tô 2.825 tỷ đồng, xe máy 765 tỷ đồng. Số tiền bồi thường bảo hiểm (chưa tính dự phòng bồi thường cho các tổn thất chưa phát sinh theo quy định) ước tính 972 tỷ đồng. Trong đó, ô tô 927 tỷ đồng, xe máy 45 tỷ đồng.

Ông Phùng Ngọc Khánh, Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) cho biết, được đánh giá như là một trong số các giải pháp hữu hiệu thực hiện mục tiêu hỗ trợ một phần tài chính giúp cho chủ xe và người bị tai nạn khắc phục thiệt hại, ổn định cuộc sống khi không may xảy ra tai nạn giao thông, nhưng loại hình bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới vẫn còn những tồn tại, vướng mắc cả về chính sách và công tác tổ chức, triển khai thực hiện.

Cụ thể như: Một số quy định hiện hành về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới không còn phù hợp, đồng bộ với hệ thống văn bản pháp luật có liên quan; Mức trách nhiệm bảo hiểm theo quy định hiện hành chưa theo kịp với biến động ngày càng tăng về giá dịch vụ khám, điều trị, chăm sóc y tế và chi phí sửa chữa, thay thế tài sản bị thiệt hại trong các vụ tai nạn do xe cơ giới gây ra; Phí bảo hiểm mặc dù đã được quy định trên cơ sở rủi ro liên quan phương tiện (loại xe, mục đích sử dụng xe) nhưng chưa căn cứ vào rủi ro liên quan chủ xe, lái xe (lịch sử tai nạn, vi phạm giao thông), do đó chưa phát huy tối đa vai trò công cụ kinh tế trong bảo đảm trật tự an toàn giao thông … Đặc biệt, tỷ lệ tham gia bảo hiểm của xe máy vẫn còn thấp, đạt khoảng và 30% đối với xe máy (trong tổng số gần 60 triệu xe máy) so với tỷ lệ tham gia lên đến 90% đối với xe ô tô (trong tổng số trên 3 triệu xe ô tô).

Sau khi Cảnh sát giao thông có kế hoạch tổng kiểm soát phương tiện xe cơ giới (từ ngày 15/5 đến ngày 14/6/2020) đã xuất hiện tình trạng không tuân thủ đúng quy định pháp luật về bán bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự cơ giới, đặc biệt là phương tiện xe máy, như: giảm giá, chiết khấu 30% cho khách hàng, thời hạn bảo hiểm kéo dài 2 năm, bảo hiểm xe máy bán với giá 20.000 đồng/năm…

Về việc bán bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự xe máy không tuân thủ đúng quy định pháp luật hiện nay, ông Khánh cho biết, ngày 20/5, Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm đã có Công văn số 189/QLBH-PNT gửi các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ yêu cầu các doanh nghiệp chủ động kiểm tra, rà soát việc triển khai bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới trong toàn hệ thống, đảm bảo thực hiện đúng theo quy định pháp luật. Trường hợp các doanh nghiệp bảo hiểm vi phạm, tùy theo mức độ, Cục Quản lý bảo hiểm sẽ xem xét, xử phạt vi phạm theo quy định.

Theo ông Khánh, để giải quyết cơ bản, căn cơ mang tính lâu dài, hạn chế tối đa những vi phạm trong thực hiện các chính sách về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, hiện nay Bộ Tài chính đã phối hợp với các bộ ngành liên quan, Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các doanh nghiệp bảo hiểm xây dựng Nghị định thay thế Nghị định số 103/2008/NĐ-CP nhằm hoàn thiện chế độ bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.

Chính sách này sẽ được sửa theo hướng, ứng dụng thương mại điện tử trong việc bán bảo hiểm, cấp Giấy chứng nhận bảo hiểm điện tử; tạo điều kiện cho doanh nghiệp chủ động thiết kế, xây dựng mẫu Giấy chứng nhận bảo hiểm nhưng vẫn đảm bảo công tác kiểm tra, kiểm soát việc thực hiện chế độ bảo hiểm bắt buộc. Mức phí bảo hiểm tương ứng với rủi ro của xe cơ giới (bao gồm xe máy), chủ xe và người lái xe; tăng mức trách nhiệm bảo hiểm cơ bản đảm bảo chi phí thực tế về giá dịch vụ khám, điều trị, chăm sóc y tế và chi phí khắc phục thiệt hại đối với tài sản. Đồng thời, mở rộng phạm vi và rút ngắn thời gian tạm ứng bồi thường nhằm kịp thời đảm bảo nạn nhân và gia đình có nguồn kinh phí điều trị y tế…

Dự kiến trong tháng 5/2020, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ xem xét, cho ý kiến đối với hồ sơ dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 103/2008/NĐ-CP.

“Hiện nay, Bộ Tài chính đang trong quá trình nghiên cứu, xây dựng dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2021. Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu, đánh giá tác động và tiếp tục xin ý kiến rộng rãi của tất cả các bên liên quan, các đối tượng chịu tác động của chính sách để có cơ sở để xuất hoàn thiện chế độ bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, bao gồm quy định bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với xe máy” – đại diện Cục Quản lý bảo hiểm cho hay.