Hà Nội mở rộng hỗ trợ BHXH tự nguyện và BHYT để chia sẻ gánh nặng với người dân

Từ ngày 1/1/2026, Hà Nội sẽ triển khai chính sách hỗ trợ mức đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện và bảo hiểm y tế (BHYT) cho nhiều đối tượng chính sách xã hội theo Kế hoạch số 321/KH-UBND vừa được ban hành nhằm thực hiện Nghị quyết số 19/2025/NQ-HĐND ngày 9/7/2025 của HĐND thành phố.

Kế hoạch quy định nội dung, mức hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế cho các đối tượng chính sách xã hội của thành phố Hà Nội.

Mục đích của Kế hoạch nhằm quán triệt sâu sắc nội dung ý nghĩa và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 19/2025/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội quy định nội dung, mức hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế cho các đối tượng chính sách xã hội của thành phố Hà Nội giai đoạn từ 1/1/2026.

Đồng thời, nâng cao trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể, các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn Hà Nội trong công tác phát triển người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng, gắn liền với nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Cùng với đó, hướng dẫn, triển khai thực hiện bảo đảm đúng thời gian, tiến độ, chất lượng tránh lạm dụng trục lợi chính sách.

Theo kế hoạch, đối tượng hưởng chính sách gồm: (1) Người thuộc hộ gia đình nghèo, hộ gia đình cận nghèo, hộ gia đình thoát nghèo, hộ gia đình thoát cận nghèo theo quy định chuẩn nghèo, chuẩn cận nghèo đa chiều. (2) Người cao tuổi từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi không thuộc đối tượng tham gia BHYT bắt buộc và chưa có thẻ BHYT. (3) Người khuyết tật nhẹ chưa có thẻ BHYT (không bao gồm trẻ em khuyết tật nhẹ dưới 16 tuổi). (4) Người dân tộc thiểu số không thuộc đối tượng tham gia BHYT bắt buộc và chưa có thẻ BHYT. (5) Học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình theo chuẩn của Thành phố, chưa được cấp thẻ BHYT đang tham gia học tập tại các cơ sở giáo dục, cơ sở giáo dục nghề nghiệp thuộc hệ thống giáo dục quốc dân (kể cả công lập và ngoài công lập). (6) Người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình theo chuẩn của Thành phố. (7) Người tham gia BHXH tự nguyện theo quy định tại Điều 3 Nghị định số 159/2025/NĐ-CP của Chính phủ và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

Ngoài mức hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện được quy định tại Nghị định số 159/2025/NĐ-CP của Chính phủ, Thành phố hỗ trợ thêm: 50% mức đóng BHXH tự nguyện đối với người tham gia thuộc hộ nghèo theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Hỗ trợ thêm 60% mức đóng BHXH tự nguyện đối với người thuộc hộ cận nghèo. Hỗ trợ thêm 10% mức đóng BHXH tự nguyện đối với các đối tượng quy định tại tiết c, tiết d khoản 1 Điều 5 Nghị định số 159/2025/NĐ-CP.

Hỗ trợ 100% mức đóng BHYT đối với thành viên hộ gia đình nghèo được công nhận thoát nghèo đồng thời thoát cận nghèo, thành viên hộ gia đình cận nghèo được công nhận thoát cận nghèo. Thời gian hỗ trợ 36 tháng kể từ tháng được công nhận thoát cận nghèo. Hỗ trợ 100% mức đóng BHYT đối với người cao tuổi từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi không thuộc đối tượng tham gia BHYT bắt buộc và chưa có thẻ BHYT.

Hỗ trợ 100% mức đóng BHYT đối với người khuyết tật nhẹ chưa có thẻ BHYT (không bao gồm trẻ em khuyết tật nhẹ dưới 16 tuổi). Hỗ trợ 100% mức đóng BHYT đối với người dân tộc thiểu số không thuộc đối tượng tham gia BHYT bắt buộc và chưa có thẻ BHYT... Hỗ trợ thêm 30% mức đóng BHYT đối với người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình theo chuẩn của thành phố.

BHXH TP. Hà Nội được giao chủ trì phối hợp với các sở, ngành, UBND xã, phường và các đơn vị liên quan để hướng dẫn, giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai.

Song song với đó, cơ quan BHXH thành phố sẽ tiếp tục mở rộng, nâng cao hiệu quả hoạt động của các mô hình hỗ trợ phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT; tăng cường hiệu quả của các tổ chức thu và đảm bảo người dân được hướng dẫn đầy đủ về quy trình, thủ tục nhận hỗ trợ.

Chính sách hỗ trợ này được đánh giá là bước đi thiết thực, giúp mở rộng độ bao phủ BHYT - BHXH trong cộng đồng, nhất là với người dân nghèo, người cao tuổi, người khuyết tật, đồng bào dân tộc thiểu số, người làm nông - lâm - ngư nghiệp vốn dễ bị ảnh hưởng bởi rủi ro sức khỏe và thu nhập bấp bênh. Trong bối cảnh chi phí khám chữa bệnh ngày càng cao, việc được hỗ trợ BHYT/BHXH giúp giảm bớt gánh nặng tài chính khi ốm đau, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và bảo đảm an sinh xã hội.

Đồng thời, chính sách cũng giúp thành phố tiến gần hơn đến mục tiêu phủ kín BHYT - BHXH toàn dân, thu hẹp khoảng cách tiếp cận dịch vụ y tế giữa các nhóm dân cư, đặc biệt là nhóm dễ bị tổn thương. Điều này phù hợp với định hướng phát triển hệ thống an sinh xã hội toàn diện, bền vững của thành phố và Nhà nước.

Tuy nhiên, để đạt hiệu quả thực chất, việc triển khai cần minh bạch, đúng đối tượng, đảm bảo thủ tục, hồ sơ rõ ràng, kèm theo việc kiểm soát chặt chẽ để tránh lợi dụng, trục lợi chính sách. Qua đó, chính sách hỗ trợ BHXH tự nguyện và BHYT của Hà Nội sẽ thực sự mang lại lợi ích thiết thực cho người dân - nhất là những người đang gặp khó khăn trong cuộc sống và thiếu hụt điều kiện chăm sóc sức khỏe.