Hà Nội sẵn sàng vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Trong quá trình chuẩn bị cho việc vận hành mô hình mới, TP Hà Nội đã tiến hành rà soát, sắp xếp toàn diện hệ thống chính trị và khối chính quyền từ cấp TP đến cơ sở. Một số điểm nổi bật như hợp nhất các cơ quan, trong đó Ban Tuyên giáo và Ban Dân vận được hợp nhất tại cả cấp thành phố và cấp huyện, bảo đảm tinh gọn đầu mối nhưng vẫn giữ nguyên chức năng nhiệm vụ.

Ở khối chính quyền, bộ máy hành chính cũng được tổ chức lại quy mô lớn. Từ 21 sở, Hà Nội đã sắp xếp còn 15 sở và cơ quan chuyên môn; 49 phòng thuộc sở và 61 phòng thuộc UBND cấp huyện cũng được giảm bớt. Trung tâm Phục vụ hành chính công TP được thành lập với mục tiêu xây dựng mô hình “một cửa” thống nhất từ TP đến cấp xã, phường góp phần nâng cao chất lượng phục vụ và giảm thời gian xử lý thủ tục hành chính.

Đặc biệt, việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã là bước đi có tính chiến lược cao. Sau sắp xếp, TP Hà Nội có 126 đơn vị hành chính cấp xã (51 phường và 75 xã), giảm 400 đơn vị hành chính cấp xã (109 phường, 21 thị trấn và 270 xã), tỷ lệ giảm 76,05%.

Cùng với việc kiện toàn tổ chức, Hà Nội cũng đồng bộ hóa công tác nhân sự. Tổng số biên chế cấp xã được bố trí khoảng 10.000 người (giảm gần 7.000 biên chế so với trước) và sắp xếp lại đội ngũ cán bộ, công chức theo nguyên tắc đúng người, đúng việc. Trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy có 876 cán bộ tự nguyện xin nghỉ việc và gần 300 người đã được giải quyết chế độ theo quy định.

Nhằm bảo đảm sự thông suốt khi chính thức vận hành mô hình mới, từ ngày 20 đến 26/6/2025, Hà Nội đã tổ chức vận hành thử mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại toàn bộ 126 đơn vị hành chính mới. Thực hiện Kế hoạch số 341-KH/TU của Ban Thường vụ Thành ủy về vận hành vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền địa phương hai cấp trên địa bàn, TP đã huy động và cử hơn 300 cán bộ kỹ thuật đến từng đơn vị sở, ngành, xã, phường mới để hỗ trợ, hướng dẫn trực tiếp. 

Đồng thời thành lập 11 tổ công tác liên ngành, 30 tổ bàn giao và 126 tổ tiếp nhận để bảo đảm công tác tài chính, cơ sở vật chất, nhân sự được chuyển giao đầy đủ. Xây dựng 10 nhóm tình huống thực tiễn, yêu cầu các xã, phường mô phỏng xử lý, qua đó đánh giá mức độ sẵn sàng, năng lực điều hành và phối hợp giữa các bộ phận.

Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành và sự hỗ trợ kỹ thuật tại chỗ từ hơn 300 cán bộ chuyên môn đã giúp tháo gỡ nhiều khó khăn, bảo đảm không gián đoạn hoạt động của các đơn vị hành chính mới. Quan trọng hơn, quá trình vận hành thử nghiệm đã được đánh giá là phù hợp với thực tiễn Thủ đô. Về cơ bản, việc vận hành thử nghiệm không đơn thuần chỉ đem lại kết quả mà cái được lớn nhất chính là cho những kinh nghiệm, thêm dự báo về những vấn đề có thể phát sinh khi bộ máy vận hành chính thức.

Trong tuần thử nghiệm, việc triển khai vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã được các cấp ủy, cơ quan, đơn vị, địa phương tập trung thực hiện với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, trách nhiệm, đảm bảo thực hiện đúng các nguyên tắc phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền khi vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, thực hiện phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”. 

Tại các địa phương như Yên Sở, Tương Mai, Hồng Hà, Hoàng Mai... đều ghi nhận sự vận hành thông suốt, linh hoạt với phản hồi tích cực từ người dân. Nhiều người dân cho biết các thủ tục hành chính vẫn được giải quyết đầy đủ, nhanh chóng, không bị gián đoạn.

Phát biểu tại hội nghị trực tuyến sơ kết sau 1 tuần vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền địa phương hai cấp, diễn ra chiều 27/6, Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ Hà Nội Nguyễn Văn Phong cho biết, 126 xã, phường của thành phố đã rõ về tổ chức bộ máy, con người, cơ sở vật chất, trụ sở làm việc. Nhiệm vụ hàng đầu của cấp ủy, chính quyền các xã, phường là phải tập trung phân công nhiệm vụ bảo đảm rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội lưu ý, không được để xảy ra trường hợp vì thiếu cơ sở vật chất, điều kiện, phương tiện làm việc mà làm ảnh hưởng đến chất lượng phục vụ nhân dân. Khi phát hiện các trường hợp này hoặc khi cơ sở kiến nghị, Sở Khoa học và Công nghệ, Trung tâm Phục vụ hành chính công, Sở Tài chính phải phối hợp giải quyết ngay.

Đồng thời, cấp ủy, chính quyền các xã mới cần xây dựng kế hoạch công tác cụ thể, chi tiết trong những ngày đầu, tuần đầu, tháng đầu bộ máy đi vào hoạt động, bảo đảm có trọng tâm, trọng điểm, tất cả phải thể hiện rõ tinh thần làm việc mới, khí thế mới và thể hiện được tính chất ưu việt của bộ máy mới, đem lại sự hài lòng cho người dân.

Trong sáng 30/6, TP Hà Nội tổ chức Lễ công bố Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các quyết định của thành phố về việc triển khai tổ chức đơn vị hành chính cấp xã. Lễ công bố được truyền hình trực tiếp tại điểm cầu thành phố ở Cung Văn hóa Hữu nghị Việt Xô và tổ chức trực tuyến tại 126 điểm cầu các xã, phường. 

Lễ công bố nhằm tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp về tính pháp lý, nội dung và thời điểm chính thức vận hành bộ máy hệ thống chính trị tại các đơn vị hành chính cấp xã. Đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt trong việc tạo sự đồng thuận, khẳng định quyết tâm của TP trong triển khai mô hình chính quyền hai cấp (cấp TP và cấp cơ sở), phù hợp với quy định của Trung ương.

Từ ngày 1/7/2025, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp với 126 phường, xã mới tại Hà Nội chính thức đi vào vận hành, mở ra một giai đoạn phát triển mới cho Thủ đô. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, mô hình chính quyền hai cấp của Hà Nội kỳ vọng sẽ tạo nên một bộ máy hành chính chuyên nghiệp, gần dân, sát dân, giải quyết thủ tục hành chính nhanh hơn, minh bạch hơn. Đây là nền tảng để Thủ đô tiếp tục đi đầu trong cải cách hành chính và xây dựng chính quyền điện tử, hướng tới chính quyền số, xã hội số trong tương lai.