Hà Nội: Thu hút nhân tài lĩnh vực đổi mới sáng tạo với chính sách hấp dẫn

Trong hơn một thập kỷ qua, Hà Nội đã đạt nhiều thành tựu khoa học và (KH&CN) quan trọng. Tuy nhiên, tốc độ bứt phá còn chưa như kỳ vọng, kết nối giữa nghiên cứu và thị trường chưa mạnh, hạ tầng khoa học còn thiếu đồng bộ, cơ chế tài chính chưa thực sự cởi mở, nguồn lực xã hội và nhân lực chất lượng cao còn hạn chế.

Những điểm nghẽn này nếu không được tháo gỡ sẽ làm giảm sức cạnh tranh của Thủ đô trong thời đại kinh tế số. Chính vì vậy, việc ban hành nghị quyết với những cơ chế đặc thù, vượt trội là bước đi tất yếu.

Nghị quyết về một số chính sách phát triển khoa học và công nghệ của TP Hà Nội, vừa được HĐND thành phố thông qua tại kỳ họp chuyên đề, được xây dựng trên nền tảng chính trị và pháp lý quan trọng.

Theo đó, Hà Nội đã xác định rõ lộ trình phát triển KH&CN đến năm 2030 và tầm nhìn đến 2045. Trong giai đoạn đến 2030, thành phố đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt hai con số, kinh tế số chiếm 40% GRDP, chi cho R&D đạt 2% GRDP, trong đó 60% từ vốn xã hội. Mỗi năm, ngân sách dành tối thiểu 3% tổng chi cho KH&CN và đổi mới sáng tạo.

Đặc biệt, thành phố đặt mục tiêu số lượng công bố quốc tế tăng 10%/năm, số đơn sáng chế tăng 16-18%/năm, có ít nhất 8-10 tổ chức KH&CN lọt vào bảng xếp hạng khu vực và quốc tế, đồng thời xây dựng đề án thu hút 200 nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài về hợp tác nghiên cứu.

Đến năm 2045, Hà Nội phấn đấu trở thành trung tâm KH&CN quốc gia - quốc tế, đi đầu về các công nghệ mũi nhọn: trí tuệ nhân tạo, robot, công nghệ sinh học, vật liệu mới, năng lượng tiên tiến.

Một trong những điểm nhấn của nghị quyết là mở rộng lĩnh vực ưu tiên, bổ sung các ngành mới như đô thị thông minh, y tế hiện đại, giáo dục thông minh, công nghệ năng lượng, công nghệ y - sinh học, công nghệ tài chính, nông nghiệp công nghệ cao.

Đáng chú ý, Hà Nội cho phép công nhận nhiệm vụ KH&CN trọng điểm không sử dụng ngân sách nhà nước. Đây là chính sách đột phá, khuyến khích doanh nghiệp lớn, khu vực tư nhân tham gia nghiên cứu và ứng dụng, đồng thời được hưởng ưu đãi như doanh nghiệp công nghệ cao.

Ngoài ra, thành phố áp dụng cơ chế khoán chi theo sản phẩm, giao trực tiếp dự án sản xuất thử nghiệm cho doanh nghiệp, tiên phong chính sách chuyển giao không bồi hoàn tài sản, kết quả từ các nhiệm vụ KH&CN sử dụng ngân sách. Điều này bảo đảm mọi sản phẩm nghiên cứu đều được đưa vào ứng dụng, tránh lãng phí nguồn lực.

Đặc biệt, chính sách thu hút nhân tài là bước đi mang tính cạnh tranh quốc tế. Hà Nội cho phép các đơn vị thỏa thuận trực tiếp mức lương, tiền công với chuyên gia, không phân biệt trong - ngoài nước. Thù lao có thể lên tới 80-105 triệu đồng/tháng, phản ánh sự coi trọng và nỗ lực trọng dụng chất xám.

Với chính sách đặc thù, vượt trội, Hà Nội không chỉ hướng tới khắc phục hạn chế trước mắt, mà còn đặt nền móng lâu dài để trở thành trung tâm KH&CN và đổi mới sáng tạo quốc tế. Đây là khát vọng lớn, phù hợp với kỷ nguyên số và hội nhập toàn cầu.

Nghị quyết lần này được kỳ vọng sẽ là “cú hích” mạnh mẽ, đưa khoa học và công nghệ thực sự trở thành động lực tăng trưởng, đóng góp thiết thực vào sự phát triển bền vững của Thủ đô và đất nước.